Ο ζωγράφος του μήνα. Pablo Picaso. Ένας φοιτητής συναντάει την Guernica




Αυτή είναι η Guernica, το διασημότερο, ίσως, έργο του Picaso, που μ' αυτόν τον πρωτοποριακό τότε τρόπο κατήγγειλε το βομβαρδισμό, στον ισπανικό εμφύλιο, της ομώνυμης βασκικής πολιτείας.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 είχα ταξιδέψει στην Ισπανία. Η Guernica του Picaso φιλοξενούνταν στο μεγαλύτερο τότε μουσείο της Μαδρίτης, το Prado. Της είχαν αφιερώσει όλο το τμήμα μιας νέας πτέρυγας του μουσείου. Έπρεπε μάλιστα να έβγαζες πρόσθετο εισιτήριο, αν ήθελες να τη δεις. Θυμάμαι, είχα απορήσει αλλά και εκνευριστεί: " Ολόκληρο τμήμα του μουσείου για έναν πίνακα; Και τόση εκμετάλλευση από την αναγνωρισιμότητά του; Επειδή του ήρθε του Picaso, κάποτε, να σχεδιάσει ό,τι ασυναρτησία του κατέβηκε στο μυαλό; " Τέτοια σκεφτόμουνα.
Όχι μόνο ασυναρτησίες δεν ήταν, αλλά ο τρόπος έκθεσης του έργου μου ανέτρεψε άρδην τη μέχρι τότε αντίληψή μου για τη μοντέρνα τέχνη. Η Guernica, ένα έργο πολύ μεγάλων διαστάσεων ( κάπου 13Χ8m), δέσποζε σε μία αίθουσα. Αλλά, η αίθουσα αυτή ήταν η τελευταία. Μέχρι να φτάσεις, περνούσες από άλλες μικρότερες, όπου εκθέτονταν οι μελέτες, τα προσχέδια, οι πειραματισμοί του ζωγράφου για την κάθε μορφή που περιλαμβάνεται στην Guernica. Οι αποσπασματικές μορφές του έργου, διαμελισμένα σώματα ανθρώπων και ζώων, αντικείμενα, δουλεμένα και ξαναδουλεμένα, γραμμές που δοκιμάζονται σε όλες τους τις κινήσεις, άπειρες σπουδές των κομματιών του έργου, ένας εντυπωσιακός όγκος δουλειάς, για να φτάσει μέχρι το ποθητό αποτέλεσμα.
Και μετά, στην τελευταία αίθουσα, η θέαση του πίνακα, που καταφέρνει να σου δώσει τόσο άμεσα το παράλογο και φρικιαστικό που είναι ο πόλεμος.
Έκπληξη κι ανατροπή στα μάτια του νεαρού αμφισβητία της μοντέρνας τέχνης. Την αρχική έμπνευση του καλλιτέχνη ακολουθεί δουλειά, αγώνας με την ύλη, πάλη με τη μορφή.
Ήθελα να αναφέρω την εμπειρία αυτή, συμβολή στο αφιέρωμα του μήνα στον Picaso, και υπόμνηση στη σημασία του τρόπου που στεκόμαστε κάθε φορά απέναντι σε ένα έργο τέχνης.

Σήμερα, άνοιξη του 2008, στο μουσείο Reina Sofia της ισπανικής πρωτεύουσας φιλοξενείται η μεγαλύτερη έκθεση που έχει αφιερωθεί ποτέ στον Ισπανό καλλιτέχνη. Παραθέτουμε τις πληροφορίες από το Βήμα της Κυριακής, 23-3-2008.


ΜΑΔΡΙΤΗ
ΠΙΚΑΣΟ ΕΝ ΑΦΘΟΝΙΑ

" Η ανάγνωση"
Αντάξιο επιστέγασμα της απέραντης δόξας του Πάμπλο Πικάσο (1881-1973), του πλέον συζητημένου ζωγράφου του 20ού αιώνα, και του μεγαλύτερου κατά την άποψη πολλών, φαίνεται ότι είναι η τωρινή έκθεση έργων του στο Μουσείο Reina Sofia της ισπανικής πρωτεύουσας. Η έκθεση χαρακτηρίζεται η μεγαλύτερη που του έχει αφιερωθεί ποτέ, με 460 έργα (τα 430 από το παρισινό Μουσείο Πικάσο), σε 4.000 τετραγωνικά μέτρα, που η επίσκεψή τους απαιτεί τρεις ώρες με βάδισμα πορείας, και με το ρεκόρ των 10.000 επισκεπτών ημερησίως την πρώτη εβδομάδα. Ο αριθμός των εκτιθέμενων έργων φαίνεται μεγάλος, όχι και τόσο όμως αν συγκριθεί με το σύνολο των 70.000 που άφησε πίσω του ο ζωγράφος όταν έφυγε από τη ζωή. Οι αριθμοί αυτοί έρχονται σε πλήρη αντιστοιχία με τα όσα είχε πει ο ίδιος ο Πικάσο για τον τρόπο με τον οποίο εργαζόταν: «Ζωγραφίζω όπως άλλοι γράφουν την αυτοβιογραφία τους. Εχω την εντύπωση ότι ο χρόνος τρέχει όλο και πιο γρήγορα. Είμαι σαν ένα ποτάμι που κυλάει συνεχώς παρασύροντας μαζί του δέντρα ξεριζωμένα από το ρεύμα, ψόφιους σκύλους, κάθε λογής σκουπίδια και ακαθαρσίες που όλο και πληθαίνουν. Τα παρασύρω όλα αυτά και συνεχίζω». Στην έκθεση είναι φυσικά παρόντα πολλά από τα διάσημα έργα του Πικάσο, από τις εμβληματικές Δεσποινίδες της Αβινιόν ως τη θρυλική Γκερνίκα, καρπό της οργής του καλλιτέχνη για τον βομβαρδισμό της μικρής βασκικής πόλης από τα γερμανικά αεροπλάνα κατά τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο.
Ως τις 5 Μαΐου.

Σχόλια

  1. Καλημέρα,Διονύση!

    Για να φωνάξουμε την τρέλλα και την οργή, ποια γραφική τέχνη θα ήταν αρκετά εκφραστική στα χρόνια του Άουσβιτς; Τίποτε δεν φαίνεται πιο παράλογο από το να διατηρεί κανείς το λογικό του...
    "Αυτά τα φριχτά που συμβαίνουν μου έδειξαν ότι όφειλα ν΄αγωνισθώ όχι μόνο με τη τέχνη μου, αλλά και μ΄ολόκληρο το είναι μου.
    Τι νομίζεται ότι είναι ένας καλλιτέχνης; Ένας ηλίθιος που δεν έχει παρά μονάχα μάτια αν είναι ζωγράφος, αυτιά αν είναι μουσικός ή μια λύρα στην καρδιά του αν είναι ποιητής ή πάλι, αν είναι μποξέρ μονάχα μύες; Εντελώς αντίθετα, είναι παράλληλα ένα ον πολιτικό σε διαρκή εγρήγορση μπροστά στα σπαραχτικά, φλογερά ή ευχάριστα γεγονότα του κόσμου, καθώς διαμορφώνεται πολύπλευρα από αυτά τα ίδια"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. mareld,
    Μια κι αυτές τις μέρες ασχολούμαστε με τη Δημουλά στην τάξη: " Λυπάμαι τις νοικοκυρές / έτσι που αγωνίζονται κάθε πρωί να διώχνουν απ' το σπίτι τους τη σκόνη, / σκόνη, ύστατη σάρκα του άσαρκου (...) Λυπάμαι τις νοικοκυρές / τον άγονό τους κόπο. / Δεν φεύγει η σκόνη / δεν στερεύει. / Κάθε που πάει ο καιρός καιρό να συναντήσει/ καινούργια συμφωνία σκόνης κλείνεται. ": Η άλλη πλευρά της διαρκούς εγρήγορσης του πολιτικού όντος.. Αλλά, ακόμα κι έτσι, πώς να παρατήσεις το ξεσκονόπανο, όταν έχεις μάθει να λατρεύεις τη γυαλάδα των πραγμάτων;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Hola!!

    Que sorpresa!! Que alegría!!
    Δημουλά!
    Ο λόγος της με σπάζει..αρχίζω να συναρμολογώ τα κομμάτια μου..περισσεύουν..
    αγωνία..
    σε λίγο..τι χαρά.. μου ήταν άχριστα..
    Τι ευτυχισμένος που θα νιώθεις με τα «υπέροχα» παιδιά σου..
    .και τι ευτυχισμένα παιδιά με τον υπέροχο καθηγητή τους..

    Μία μετέωρη κυρία

    Βρέχει...
    Μία κυρία εξέχει στη βροχή
    μόνη
    πάνω σ’ ένα ακυβέρνητο μπαλκόνι.
    Κι είναι η βροχή σαν οίκτος
    κι είναι η κυρία αυτή
    σαν ράγισμα στη γυάλινη βροχή.
    Το βλέμμα της βαδίζει στη βροχή,
    βαριές πατημασιές καημού
    τον βρόχινό του δρόμο
    γεμίζοντας. Κοιτάζει...
    Κι όλο αλλάζει στάση,
    σαν κάτι πιο μεγάλο της,
    ένα ανυπέρβλητο,
    να ’χει σταθεί
    μπροστά σ’ εκείνο που κοιτάζει.
    Γέρνει λοξά το σώμα
    παίρνει την κλίση της βροχής
    ―χοντρή σταγόνα μοιάζει―
    όμως το ανυπέρβλητο μπροστά της πάντα.
    Κι είναι η βροχή σαν τύψη.
    Κοιτάζει...
    Ρίχνει τα χέρια έξω απ’ τα κάγκελα
    τα δίνει στη βροχή
    πιάνει σταγόνες
    φαίνεται καθαρά η ανάγκη
    για πράγματα χειροπιαστά…

    Ξεσκονίζω….
    Gracias!!

    28 Μάρτιος 2008 1:51 μμ

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Το ιστολόγιό μας στοχεύει στη συμμετοχή, τη συζήτηση, την ανταλλαγή, την έκφραση απόψεων και ιδεών, γι' αυτό και τα σχόλιά σας είναι κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτα:-)

Δημοφιλείς αναρτήσεις