Η παράδοση - χωρίς εξετάσεις
(Ν. Εγγονόπουλος )
Σήμερα τα παιδιά εξετάστηκαν στην έκθεση, το θέμα της οποίας ήταν σχετικό με την παράδοση. Ας μην μπούμε στην τρέλα των εξετάσεων, της κριτικής και της ανάλυσης των θεμάτων. Ας προσπαθήσουμε να δούμε το σημερινό θέμα ως…αυτό που είναι: ένα απόσπασμα-κατάθεση ψυχής από τις Δοκιμές του Σεφέρη. Ας χαρούμε το λόγο και τη σκέψη του νομπελίστα ποιητή:
(φωτογραφία από παλιά ανάρτηση του http://anagennimeni.wordpress.com/)
" (…) Δε μένω τυφλός στα ψεγάδια μας, αλλά έχω την ιδιοτροπία να πιστεύω στον εαυτό μας. Σας παρακαλώ να με συγχωρήσετε που μνημονεύω εδώ προσωπικές εμπειρίες· δεν έχω άλλο πειραματόζωο από εμένα. Και η προσωπική μου εμπειρία μου δείχνει πως το πράγμα που με βοήθησε, περισσότερο από κάθε άλλο, δεν ήταν οι αφηρημένοι στοχασμοί ενός διανοουμένου, αλλά η πίστη και η προσήλωσή μου σ’ έναν κόσμο ζωντανών και περασμένων ανθρώπων· στα έργα τους, στις φωνές τους, στο ρυθμό τους, στη δροσιά τους.
Αυτός ο κόσμος, όλος μαζί, μου έδωσε το συναίσθημα πως δεν είμαι μια αδέσποτη μονάδα, ένα άχερο στ’ αλώνι. Μου έδωσε τη δύναμη να κρατηθώ ανάμεσα στους χαλασμούς που ήταν της μοίρας μου να ιδώ. Κι ακόμη, μ’ έκανε να νιώσω, όταν ξαναείδα το χώμα που με γέννησε, πως ο άνθρωπος έχει ρίζες, κι όταν τις κόψουν πονεί, βιολογικά, όπως όταν τον ακρωτηριάσουν(…) " .
Κι ας βάλουμε δίπλα το λόγο του Νίκου Καζαντζάκη, καθώς αναφέρεται στο ίδιο θέμα:
" Είσαι ένα φύλλο στο μέγα δέντρο της ράτσας. Να νιώθεις το χώμα ν' ανεβαίνει από τις σκοτεινές ρίζες και ν' απλοκαμιέται στα κλαριά και στα φύλλα. Ποιος είναι ο σκοπός σου; Να μάχεσαι να πιαστείς στέρεα από το κλαρί κι είτε σαν φύλλο, είτε σαν ανθός, είτε σαν καρπός, να σαλεύει μέσα σου, ν'ανανεώνεται και ν' αναπνέει ολάκερο το δέντρο.
Το πρώτο σου χρέος, εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει…"
Κι η Ζωή Καρέλλη: " Όποιος αισθάνεται τη δύναμη της ζωής ακέρια, δε φοβάται τις καταθέσεις των προγόνων μέσα του"
Εσείς; Ποια η γνώμη σας για τη στάση μας απέναντι σ' αυτά που το παρελθόν κομίζει;
Σήμερα τα παιδιά εξετάστηκαν στην έκθεση, το θέμα της οποίας ήταν σχετικό με την παράδοση. Ας μην μπούμε στην τρέλα των εξετάσεων, της κριτικής και της ανάλυσης των θεμάτων. Ας προσπαθήσουμε να δούμε το σημερινό θέμα ως…αυτό που είναι: ένα απόσπασμα-κατάθεση ψυχής από τις Δοκιμές του Σεφέρη. Ας χαρούμε το λόγο και τη σκέψη του νομπελίστα ποιητή:
(φωτογραφία από παλιά ανάρτηση του http://anagennimeni.wordpress.com/)
" (…) Δε μένω τυφλός στα ψεγάδια μας, αλλά έχω την ιδιοτροπία να πιστεύω στον εαυτό μας. Σας παρακαλώ να με συγχωρήσετε που μνημονεύω εδώ προσωπικές εμπειρίες· δεν έχω άλλο πειραματόζωο από εμένα. Και η προσωπική μου εμπειρία μου δείχνει πως το πράγμα που με βοήθησε, περισσότερο από κάθε άλλο, δεν ήταν οι αφηρημένοι στοχασμοί ενός διανοουμένου, αλλά η πίστη και η προσήλωσή μου σ’ έναν κόσμο ζωντανών και περασμένων ανθρώπων· στα έργα τους, στις φωνές τους, στο ρυθμό τους, στη δροσιά τους.
Αυτός ο κόσμος, όλος μαζί, μου έδωσε το συναίσθημα πως δεν είμαι μια αδέσποτη μονάδα, ένα άχερο στ’ αλώνι. Μου έδωσε τη δύναμη να κρατηθώ ανάμεσα στους χαλασμούς που ήταν της μοίρας μου να ιδώ. Κι ακόμη, μ’ έκανε να νιώσω, όταν ξαναείδα το χώμα που με γέννησε, πως ο άνθρωπος έχει ρίζες, κι όταν τις κόψουν πονεί, βιολογικά, όπως όταν τον ακρωτηριάσουν(…) " .
Κι ας βάλουμε δίπλα το λόγο του Νίκου Καζαντζάκη, καθώς αναφέρεται στο ίδιο θέμα:
" Είσαι ένα φύλλο στο μέγα δέντρο της ράτσας. Να νιώθεις το χώμα ν' ανεβαίνει από τις σκοτεινές ρίζες και ν' απλοκαμιέται στα κλαριά και στα φύλλα. Ποιος είναι ο σκοπός σου; Να μάχεσαι να πιαστείς στέρεα από το κλαρί κι είτε σαν φύλλο, είτε σαν ανθός, είτε σαν καρπός, να σαλεύει μέσα σου, ν'ανανεώνεται και ν' αναπνέει ολάκερο το δέντρο.
Το πρώτο σου χρέος, εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει…"
Κι η Ζωή Καρέλλη: " Όποιος αισθάνεται τη δύναμη της ζωής ακέρια, δε φοβάται τις καταθέσεις των προγόνων μέσα του"
Εσείς; Ποια η γνώμη σας για τη στάση μας απέναντι σ' αυτά που το παρελθόν κομίζει;
Όταν παραπάνω έχουν μιλήσει ένας Σεφέρης ή ένας Καζαντζάκης,
ΑπάντησηΔιαγραφήτι να πούμε κι εμείς οι ταπεινοί;
Αν τα γραφόμενά τους δεν ήταν τόσο αληθινά, δεν θα τους αγαπούσε τόσο πολύ κι ο κόσμος.
Αυτό του Καζαντζάκη πάντως...κάπως με πιάνει!
1. Πολύ καλό σχόλιο για το θέμα ο πίνακας του Εγγονόπουλου.
ΑπάντησηΔιαγραφή2. Να και μία, ακόμη, άποψη για την παράδοση:
«Παράδοση είναι ό,τι δεν κατακτιέται και διαφεύγει από γενιά σε γενιά» (τίτλος ποιήματος του Κώστα Καναβούρη).
φωτεινή,
ΑπάντησηΔιαγραφήΚι όμως: "εμείς οι ταπεινοί" χτίσαμε αυτό που είπαμε "δημοτική ποίηση " και που σχεδόν λατρευτικά προσκυνούν ένας Σεφέρης κι ένας Καζαντζάκης..( Μέσα από την ουσία της αυθεντικής ζωής, βέβαια, που στην εποχή μας αποτελεί ζητούμενο...)Καλά φωτογραφικά σου ταξίδια.
ε. τζέτζου,
Τι ωραίος ο τίτλος του ποιήματος! Ανάλογος του γνωστού "ορισμού" της γνώσης (=αυτό που μένει, όταν ξεχάσουμε όλα αυτά που διαβάσαμε...)Το ποίημα τι λέει, άραγε;
το μέτρο και η αρμονία
ΑπάντησηΔιαγραφήη δημοκρατία και η έννοια του πολίτη
.
.
.
(ΠΡΟΤΑΣΗ: προσθέστε αξίες της παράδοσης και δυναμικά στοιχεία της που θεωρείτε αναγκαία για τις αναζητήσεις και τους στόχους μας.)
ε.τζέτζου
Δε μιλάς εσύ . Μήτε είναι η ράτσα μονάχα μέσα σου που φωνάζει,
ΑπάντησηΔιαγραφήμέσα σου οι αρίφνητες γενεές των ανθρώπων - άσπροι , κίτρινοι , μαύροι - χιμούν και φωνάζουν .
Λευτερώσου κι από τη ράτσα , πολέμα να ζήσεις όλο τον αγωνιζόμενον άνθρωπο .
Κοίτα τον πως ξεμασκάλισε από τα ζώα , πως μάχεται να σταθεί όρθιος , να ρυθμίσει τις άναρθες κραυγές , να συντηρήσει τη φλόγα ανάμεσα στις πυροστιές , να συντηρήσει το νού ανάμεσα στα κόκκαλα της κεφαλής του .
Νίκος Καζαντζάκης
Eγώ πάλι να σε συγχαρώ που δεν ασχολήθηκες εδώ με την τρέλα των εξετάσεων, της κριτικής και της ανάλυσης των θεμάτων........
ΑπάντησηΔιαγραφήΑχχχχ.. τόση ομορφιά έχει η νεοελληνική φιλολογία και με την στείρα αποστήθιση, το άγχος και το τρόπο των εξετάσεων χάνεις την ουσία..που ειναι τόση μεγάλη!..
Στο λέω και το ΝΙΩΘΩ.. Τέλοσπαντων, η Ασκητική απο τα πιο αγαπημένα μου βιβλία, ίσως το πιο αγαπημένο μου..
Καλη επιτυχια στα παιδια, και να θυμούνται οτι με μια αποτυχία δεν τελειώνει η ζωή.. Ανοίγονται συνέχεια πόρτες μπροστά σου.. :))
Λίλα,
ΑπάντησηΔιαγραφήΩραία η ιδέα σου, λες, τελικά, να διαμορφώσουμε ένα ομαδικό σχεδιάγραμμα-υπόδειγμα για την έκθεση;!
Λοιπόν, εγώ να προσθέσω τα αλληλο- των μικρών κοινοτήτων. Την αλληλοβοήθεια, την αλληλεγγύη, τη φιλαλληλία κοκ.
roadartist,
ΑπάντησηΔιαγραφήπολύ καλή η Ασκητική, συμφωνούμε. Μια και παράθεσε και ο Νίκος, παραπάνω ένα απόσπασμά της, λέω να αφιερώσουμε την επόμενη αναρτησούλα μας σ'αυτή - και σε σας που τη ζεστάνατε στα σχόλιά σας.
( Σ' έχω ευχαριστήσει ποτέ για τις επισκέψεις σου στο φτωχικό μας;; )