Κυριακή στο Πλανητάριο….

….το απομεσήμερο, 4.30 μμ
παρέα με τον Βίνσεντ βαν Γκογκ

ζευγάρι παπουτσιών (1887)

Γεννήθηκε στο ολλανδικό χωριό Ζούντερτ (Zundert) στα 1853 και ήταν ο πρωτότοκος από τα συνολικά οκτώ παιδιά της οικογένειάς του, γιος πάστορα .
Πέρασε μια ζωή γεμάτη πόνο, δυστυχία και περιπέτειες. Ήταν αυτοδίδακτος, έμαθε δηλαδή τα μυστικά της ζωγραφικής μόνος του. Ξεκίνησε να ζωγραφίζει αργά, όταν ήταν 27 χρονών. Μέσα σε 10 χρόνια, ως τη χρονιά που αυτοκτόνησε, δημιούργησε 800 περίπου πίνακες. Μάλιστα τις τελευταίες μέρες της ζωής του έφτιαχνε έναν πίνακα την ημέρα.

το δωμάτιο του Βαν Γκογκ στην Αρλ (1888)

Στο Παρίσι γνώρισε νέους ζωγράφους και σκέφτηκε να δημιουργήσει ένα εργαστήρι, όπου θα ζούσαν καλλιτέχνες της εποχής με νέες ιδέες. Πράγματι, εγκαταστάθηκε στην πόλη Αρλ, αλλά ο μόνος ζωγράφος που τον ακολούθησε ήταν ο Γκογκέν. Μετά από έναν άγριο καυγά, ο Βικέντιος προσπάθησε να σκοτώσει τον Γκογκέν, που ήταν ο μοναδικός του φίλος. Για να τιμωρήσει τον εαυτό του, έκοψε το αυτί του και τραυματισμένος όπως ήταν, ζωγράφισε το πορτρέτο του.

αυτοπροσωπογραφία με κομμένο αυτί (1889)

Ήταν η πρώτη κρίση τρέλας. Από τότε η κατάστασή του χειροτέρευε. Τα δύο τελευταία χρόνια της ζωής του ήταν συνεχώς άρρωστος. Η σχιζοφρένεια τον ακολουθούσε. Μπήκε σε άσυλο κι εκεί ζωγράφισε τους πιο σπουδαίους πίνακές του. Φεύγοντας από το άσυλο δούλευε με μανία σαν να προαισθανόταν το θάνατό του. Μια μέρα δανείστηκε ένα περίστροφο, πήγε στους αγρούς, που τόσο αγαπούσε, και πυροβολήθηκε στο στήθος. Το τέλος ήρθε γρήγορα.

Ο Βαν Γκογκ αγαπούσε τη φύση, τη γη και τους αγρότες. Στις πρώτες του ζωγραφιές βλέπουμε τη σκληρή ζωή των ανθρώπων που δούλευαν στους αγρούς. Αντέγραφε τα έργα του δυο και τρεις φορές. Πίσω από τα ζωγραφισμένα πρόσωπα έβαζε για φόντο γιαπωνέζικες ζωγραφιές, τοπία ή γκέισες (γιαπωνέζες γυναίκες). Πολλές φορές ζωγράφισε τον εαυτό του. Έχουν μετρηθεί 31 αυτοπροσωπογραφίες του. Χρησιμοποιούσε παχύ χρώμα (impasto) και οι πινελιές του πήγαιναν προς πολλές μεριές.

Βάζο με 12 ηλιοτρόπια (1889)

Λάτρευε το κίτρινο χρώμα, που σήμαινε γι΄ αυτόν αγάπη και ζωή.
Τη νύχτα, τα εσωτερικά των σπιτιών και οι δρόμοι και τοπία της Προβηγκίας έχουν ξεχωριστή σημασία και ιδιαίτερα χρώματα για το ζωγράφο. Όσοι τον είδαν, μ´ ένα καπέλο στολισμένο μ´ αναμμένα κεριά στο κεφάλι, να στήνει το καβαλέτο του στις όχθες του Ροδανού για να ζωγραφίσει την έναστρη νύχτα, θα κούνησαν το κεφάλι και θ´ αναρωτήθηκαν αν άξιζε τον κόπο. Σήμερα μπορούμε ν´ απαντήσουμε καταφατικά γιατί ξέρουμε ότι οι γεμάτες χρώματα νύχτες, όπως εκείνος μόνο μπορούσε να τις δει είναι αξεπέραστα ζωγραφικά τοπία.

σιτοχώραφο με κοράκια (1890)

Ερημιά, αγωνία, συγκίνηση και απόγνωση είναι τα συναισθήματα που ξεπηδούν από τους πίνακές του. Λιγοστά καλά λόγια άκουσε για τη ζωγραφική του. Μόνο έναν πίνακα κατάφερε να πουλήσει όσο ζούσε.

Σήμερα τα έργα του είναι πανάκριβα.

(Γρόσδος Σταύρος, Το πανηγύρι των χρωμάτων, εκδ. Μαστορίδη, σελ. 66-67)
http://clubs.pathfinder.gr/TO_BIBLIO_THS_PANDORAS/891391
http://el.wikipedia.org/