Τόσο μακριά, αλλά και τόσο κοντά μας…
ΚΕΙΜΕΝΑ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΤΕΤΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
απόσπασμα από το άρθρο που δημοσιεύτηκε
στην εφημερίδα " Ελευθεροτυπία", 24 Απριλίου 2009
"Η πιο θαρραλέα διαδήλωση. Περισσότερο θαρραλέα δεν γίνεται. Σκηνές χωρίς προηγούμενο, πριν από λίγες ημέρες στο κέντρο της Καμπούλ (15 Απριλίου).
Διακόσιες αποφασισμένες Αφγανές -ανάμεσά τους αρκετές δικηγόροι- διαδήλωσαν διαμαρτυρόμενες εναντίον του νέου νόμου, ο οποίος «στέλνει» τις Αφγανές, ξανά, πίσω, στην πιο σκοτεινή ταλιμπανική εποχή. Ζητούν να μην εφαρμοστεί. Τι επιβάλλει ο νέος νόμος; Άπαντα τα ταλιμπανικά. Δηλαδή; Σαρία του αισχίστου είδους.
Όλες με το πρόσωπο ξεσκέπαστο (είχαν καλύψει με μαντίλα μόνο τα μαλλιά). Συνεπώς, αναγνωρίσιμα τα χαρακτηριστικά τους. Εκτεθειμένες οι διαδηλώτριες σε κάθε κίνδυνο, αντιλαμβάνεστε…
Κάθε μία τους, στόχος για τους φανατικούς. Τέτοιο θάρρος έδειξαν οι Αφγανές. Και εμείς στον Δυτικό (με την ευρεία έννοια) κόσμο;
Παρακολουθούμε από μακριά και πλαγίως.
Η Βουλή του Αφγανιστάν ψήφισε τον νέο νόμο πριν από ένα μήνα. Ο πρόεδρος Χαμίντ Καρζάι τον υπέγραψε πριν από δύο εβδομάδες. Αυτός ο άθλιος (και λίγο είναι) νόμος, ο οποίος δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί, θα έχει ισχύ στους σιίτες Χαζάρους (σχεδόν 15% του συνολικού πληθυσμού). Περί τίνος ακριβώς πρόκειται;
Απαγορεύει στις γυναίκες να βγαίνουν από το σπίτι, να εργάζονται, να πηγαίνουν στον γιατρό χωρίς την άδεια του συζύγου τους. Απαγορεύει στα κορίτσια να πηγαίνουν στο σχολείο χωρίς την άδεια του πατέρα τους. Σε περίπτωση διαζυγίου, τα παιδιά δίδονται αμέσως και ανεξαιρέτως στην οικογένεια του πατέρα. Επιπλέον, οι γυναίκες υποχρεούνται να είναι σεξουαλικά διαθέσιμες ανά πάσα στιγμή και ώρα -νομιμοποίηση αυτού που στις δημοκρατικές χώρες αποκαλείται «συζυγικός βιασμός»……
Τα ανθρώπινα δικαιώματα, τουλάχιστον τα θεμελιώδη, έχουν οικουμενική αξία και διάσταση. Είναι αδιαπραγμάτευτα. Είναι αδιαπραγμάτευτα, πέρα από την κριτική που κάνουμε, π.χ., για την υποκρισία, τα δύο μέτρα και δύο σταθμά, κ.λπ. Ισχύουν για όλους -πρέπει να ισχύουν για όλους- όποια κι αν είναι η καταγωγή, η χώρα, η θρησκεία, το φύλο τους……
Για να μην υπάρξουν παρανοήσεις, δεν θα ισχυριστώ ότι ο ταλιμπανισμός είναι φασισμός. Είναι όμως βαρβαρότητα. Είναι θηριωδία που δεν έχει το όμοιό της στον κόσμο του 21ου αιώνα.
Μαρτύριο η ζωή των γυναικών στο Αφγανιστάν. Θα πούμε ότι «έτσι συνηθίζεται στον τόπο τους»; Θα πούμε ότι «δεν γίνεται τίποτα», ότι «είναι θέμα της κουλτούρας τους»;
Και οι διακόσιες θαρραλέες της Καμπούλ; Από ποια κουλτούρα βγαίνουν; Δεν είναι Αφγανές αυτές; Μάλλον, κάποιοι (κάποιοι εκτός Αφγανιστάν) θα πρέπει να βγάλουν την μπούργκα από τον εγκέφαλό τους."
Αφγανιστάν: Στα βάθη της Ασίας, μια αφιλόξενη γη από όπου πέρασε ο Μέγας Αλέξανδρος, κατά την εκστρατεία του στην Ινδία και έχτισε μια πόλη,
την Κανταχάρ (σήμερα).
Από τον 14ο αιώνα αρχίζει πλέον και οργανώνεται το Αφγανιστάν σαν κράτος. Οι Αφγανοί κατάφεραν, ύστερα από πολλούς πολέμους, να επιβληθούν στις άλλες εθνότητες.
Τον 19ο αιώνα άρχισε ο πρώτος πόλεμος των Αφγανών με τους Βρετανούς. Αφού κατέλαβαν και το Πακιστάν, άρχισαν να προχωρούν βορειότερα. Τελικά, το οι Αφγανοί κατάφεραν να εκδιώξουν τους Βρετανούς από τη χώρα τους, το 1919, μετά από τρεις πολέμους .
Από τότε το Αφγανιστάν είναι ανεξάρτητο κράτος, ουδέτερο, και δεν συμμετέχει σε κανέναν από τους στρατιωτικούς συνασπισμούς. Επίσης, στην περίοδο του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου το Αφγανιστάν τήρησε απόλυτη ουδετερότητα απέναντι και στα δύο στρατόπεδα.
Από τότε το Αφγανιστάν είναι ανεξάρτητο κράτος, ουδέτερο, και δεν συμμετέχει σε κανέναν από τους στρατιωτικούς συνασπισμούς. Επίσης, στην περίοδο του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου το Αφγανιστάν τήρησε απόλυτη ουδετερότητα απέναντι και στα δύο στρατόπεδα.
Το 1980 στη χώρα εγκαθίσταται φιλοσοβιετικό καθεστώς και ακολουθεί η κατάληψη της χώρας από στρατεύματα της ΕΣΣΔ. Οι σοβιετικές δυνάμεις συνάντησαν σθεναρή αντίσταση από ένοπλες ομάδες ανταρτών μουτζαχεντίν Οι σοβιετικοί αποχωρούν το 1989 και ακολουθεί μια ακόμα περίοδος αστάθειας κατά την οποία αναδεικνύεται το ισλαμικό φονταμενταλιστικό κίνημα των Ταλιμπάν.
Τελευταία το Αφγανιστάν δοκιμάζεται από σκληρό εμφύλιο πόλεμο, ανάμεσα στις κυβερνητικές δυνάμεις και στους μουσουλμάνους αντάρτες.
Τελευταία το Αφγανιστάν δοκιμάζεται από σκληρό εμφύλιο πόλεμο, ανάμεσα στις κυβερνητικές δυνάμεις και στους μουσουλμάνους αντάρτες.
Mια χώρα μακρινή για εμάς, στα ΒΔ του Πακιστάν και ανατολικά του Ιράν, συνορεύει με την Κίνα, το Πακιστάν,το Τατζικιστάν, το Τουρκμενιστάν και το Ουζμπεκιστάν.
Χωρίς ακτές, έχει να παρουσιάσει μια εξαιρετικά δύσμορφη μορφολογία του εδάφους, κλίμα ηπειρωτικό ξηρό, ενώ στα νότια και ανατολικά (στα σύνορα προς το Πακιστάν) είναι υποτροπικό, δηλαδή αυτό της άνυδρης στέππας με ψυχρούς χειμώνες και πολύ ζεστά καλοκαίρια, με πολλές όμως κλιματικές διαφορές, όπως στο ΒΑ τμήμα όπου το κλίμα είναι υποαρκτικό, επηρεάζεται και από τους Μουσώνες του Ινδικού Ωκεανού με υγρασία και βροχές (Ιούλιος - Σεπτέμβριος). Γενικά στο Αφγανιστάν παρατηρούνται μεγάλες διαφορές θερμοκρασίας από 49°C (Τζαλαλαμπάντ) τον Ιούλιο, μέχρι -31°C (ορεινές περιοχές), το χειμώνα.
Ο πληθυσμός της χώρας εκτιμάται για το 2000 σε 25,838,575 κατοίκους. Με ένα εξαιρετικά χαμηλό δείκτη βιωσιμότητας που δεν ξεπερνά τα 45 έτη ,αποτελείται από αρκετές φυλές, πιθανά σαν αποτέλεσμα και της μορφολογίας του εδάφους.
Το 84% του πληθυσμού είναι Σουνίτες Μουσουλμάνοι το 15% Σι Μουσουλμάνοι και 1% διάφορες θρησκευτικές ομάδες. Οι πιο διαδεδομένες γλώσσες είναι η Παστού την οποία ομιλεί το 35% του πληθυσμού, η Αφγανιο-Περσική διάλεκτος Ντάρι (50%), Διάφορες Τουρκικές διάλεκτοι 11% ενώ πάνω από 30 μειονοτικές γλώσες μιλάει ένα 4% των Αφγανών.
Οι ένοπλες δυνάμεις της ξεπερνούν τους 3.400.000 άνδρες ενώ υπάρχουν 46 πολιτικά και στρατιωτικά αεροδρόμια. Έχει πολύ περιορισμένο τηλεφωνικό δίκτυο .
Από τους 7 ραδιοφωνικούς σταθμούς που υπήρχαν ένας μόνο είναι ενεργός και εκπέμπει από την Καμπόυλ στα FM. Παρ’ όλα αυτά εκτιμάται ότι υπάρχουν στην χώρα πάνω από 180,000 ραδιοφωνικοί δέκτες. Μόλις 120,000 τηλεοράσεις υπάρχουν στην χώρα με 10 σταθμούς να εκπέμπουν
Το 1994 είναι έτος ορόσημο για το Αφγανιστάν αφού γεννιέται το επαναστατικό κίνημα των Ταλιμπάν (στα Αφγανικά σημαίνει Φοιτητές) .Στις 27 Σεπτεμβρίου του 1996 οι Ταλιμπάν εκδιώκουν τον Πρόεδρο Ραμπανί και την Κυβέρνησή του από την Καμπούλ. Η κύρια πόλη του Αφγανιστάν έπεσε στα χέρια τους και εκεί εγκαθίδρυσαν νέους νόμους και συνήθειες αφού υποχρέωσαν τις γυναίκες να μη δουλεύουν και τους άνδρες να έχουν μακριά μούσια .
Το 1994 είναι έτος ορόσημο για το Αφγανιστάν αφού γεννιέται το επαναστατικό κίνημα των Ταλιμπάν (στα Αφγανικά σημαίνει Φοιτητές) .Στις 27 Σεπτεμβρίου του 1996 οι Ταλιμπάν εκδιώκουν τον Πρόεδρο Ραμπανί και την Κυβέρνησή του από την Καμπούλ. Η κύρια πόλη του Αφγανιστάν έπεσε στα χέρια τους και εκεί εγκαθίδρυσαν νέους νόμους και συνήθειες αφού υποχρέωσαν τις γυναίκες να μη δουλεύουν και τους άνδρες να έχουν μακριά μούσια .
παιδική ζωγραφιά από το Αφγανιστάν
Μετά την πτώση του καθεστώτος των Ταλιμπάν (2001), ο αφγανικός λαός παρακολούθησε με απογοήτευση την κυβέρνηση των ΗΠΑ να προσφέρει με τη βοήθεια του ΟΗΕ την εξουσία στη Βόρεια Συμμαχία.
Η κατάσταση παραμένει έκκρυθμη σήμερα.....
Στέλλα, στην τόσο αφυπνιστική για μας και αλληλέγγυα προς τις γυναίκες του Αφγανιστάν-ίσως και άλλων περιοχών του κόσμου- ανάρτησή σου, αντί σχολίου παραθέτω αποσπάσματα από το Προλογικό Σημείωμα της Εριφύλης Μαρωνίτη στο μυθιστόρημα του Αφγανού Καλέντ ΧοσεΪνί, Στη Χώρα των Χρυσών Ήλιων, εκδ. Ψυχογιός.
ΑπάντησηΔιαγραφή"Αμέτρητα τα φεγγάρια
που λάμπουν πάνω στις στέγες της,
κι οι χίλιοι αστραφτεροί ήλιοι
που κρύβονται πίσω από τους τοίχους της.
Γραμμένοι τον 17ο αι. οι στίχοι αυτοί...οι χίλιοι αστραφτεροί ήλιοι της ιστορικής πρωτεύουσας Καμπούλ λες και δε βρίσκουν χώρο και χρόνο να ανατείλουν-πόσο μάλλον να μεσουρανήσουν-στα ταραγμένα χρόνια της σύγχρονης ιστορίας του τόπου, στα οποία το ένα αιματοβαμμένο καθεστώς διαδέχεται το άλλο, συνθλίβοντας την ελπίδα μιας αναγέννησης, παγιδεύοντας το λαό στον αναπόδραστο κύκλο της ατέρμονης βίας και του αλληλοσπαραγμού...
οι Χρυσοί Ήλιοι είναι ένα μυθιστόρημα γένους "θηλυκού", με ηρωίδες(με τη διττή σημασία της λέξης) τις γυναίκες του Αφγανιστάν και την πολύπαθη και συνήθως ατιμωτική καθημερινότητα που αποτελεί τη ζωή τους τα τελευταία τριάντα χρόνια στη μουσουλμανική κοινωνία της χώρας.
...οι δύο γυναίκες που πρωταγωνιστούν μένουν και υπομένουν τα πάνδεινα ενός τριαντάχρονου εφιάλτη, στον οποίο η συλλογική βία, οι πόλεμοι και οι εμφύλιες συγκρούσεις συναγωνίζονται την ατομική, την ενδοοικογενειακή αντανακλώντας η μία το αποτρόπαιο πρόσωπο της άλλης και αναδεικνύοντας τους αναντίρρητους αρμούς που συνέχουν το πολιτικό με το προσωπικό.
...(Το μυθιστόρημα είναι) ένα αφήγημα για την Ιστορία, τον αγώνα επιβίωσης δύο γυναικών, της Μαριάμ και της ΛεΪλά, έναν αγώνα σε πολλαπλά μέτωπα, που τον κρατά ενεργό η σχέση και η αλληλεγγύη που αναπτύσσεται ανάμεσα στις δύο γυναίκες, καθώς και η ελπίδα ότι, παρά τις αλλεπάλληλες διαψεύσεις, το όνειρο ακόμη κι αν δε βγαίνει αληθινό, ανοίγει την πόρτα της προσωπικής ελευθερίας. ..."
Οι εγκαταλελειμένες και εξαπατημένες μάνες, ο απόμακρος πατέρας ή ο αφέντης-σύζυγος, ο Αλλάχ,το Κοράνι, ο φριχτός υποχρεωτικός γάμος της γυναίκας-παιδί, η μπούρκα, ο τυφλός φανατικός μισογυνισμός, οι κολάσιμες μοντέρνες Αφγανές, ο φόβος, η κακοποίηση των γυναικών, όλα αυτά στο πλαίσιο βάναυσων καθεστώτων μαστίζουν τη ζωή των γυναικών στη Χώρα των Χρυσών Ήλιων που ήταν κάποτε το Αφγανιστάν.
Τον τελευταίο καιρό δεν περνά μέρα που να μην ανφέρεται το Αφγανιστάν, στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕστία πιθανής ανάφλεξης, γενικότερα, μια χώρα που ο λαός της υποφέρει απίστευτα και ...εμείς, που πρέπει τουλάχιστον να γνωρίζουμε.
Γιώργο,
φαίνεται εξαιρετικά ενδιαφέρον το βιβλίο, μάλλον θα το έχω συντροφιά το καλοκαίρι!
Να θυμηθούμε το νεαρό Ντύλαν;
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://www.youtube.com/watch?v=ced8o50G9kg
Blowin' In The Wind
How many roads must a man walk down
Before you call him a man?
Yes, 'n' how many seas must a white dove sail
Before she sleeps in the sand?
Yes, 'n' how many times must the cannon balls fly
Before they're forever banned?
The answer, my friend, is blowin' in the wind,
The answer is blowin' in the wind.
How many years can a mountain exist
Before it's washed to the sea?
Yes, 'n' how many years can some people exist
Before they're allowed to be free?
Yes, 'n' how many times can a man turn his head,
Pretending he just doesn't see?
The answer, my friend, is blowin' in the wind,
The answer is blowin' in the wind.
How many times must a man look up
Before he can see the sky?
Yes, 'n' how many ears must one man have
Before he can hear people cry?
Yes, 'n' how many deaths will it take till he knows
That too many people have died?
The answer, my friend, is blowin' in the wind,
The answer is blowin' in the wind.
Copyright ©1962; renewed 1990 Special Rider Music
Μια άλλη προσέγγιση της μουσουλμανικής μαντίλας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυμφιλίωση
μέσα από την Τέχνη:
Αντιλήψεις για τη
Μουσουλμανική Μαντίλα (http://www.reconcart.eu/gr/res_national.php)
Η μαντίλα στο μπλέντερ του θεάτρου
Της ΕΛΕΝΑΣ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ (Ελευθεροτυπία 7/5/2009)
Δεκαπέντε γυναίκες, Ελληνίδες και μετανάστριες, χριστιανές και μουσουλμάνες, με τη βοήθεια της Ιρανής σκηνοθέτριας Σερίν Γιουσεφιάν Μαανιάν ετοίμασαν την παράσταση «Hijab Frappe». Βασικό ερώτημά της: Οποια φορά μαντίλα είναι καταπιεσμένη και όποια δεν φορά ελεύθερη;
Δε θα φτάσω στην απαισιοδοξία του Γκάτσου ( "καληνύχτα, Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δε θ' αλλάξει ποτέ"), αλλά, δυστυχώς, θα προσυπογράψω, τουλάχιστον το Μονόγραμμα ( "Είναι νωρίς ακόμη μές στόν κόσμο αυτόν,μ’ακούς
ΑπάντησηΔιαγραφήΔέν έχουν εξημερωθεί τά τέρατα, μ’ακούς").
Και θα σταθώ κυρίως στο θέμα των ανθρώπινων δικαιωμάτων, τα οποία προφανώς δεν μπορεί να λέγονται ανθρώπινα, αν θεωρούμε πως δεν αναφέρονται σε όλους. Ούτε είναι δυνατόν λόγοι πολιτισμικοί, παράδοσης να δικαιολογούν κάθε είδους βαρβαρότητα πάνω σε ανθρώπινα πλάσματα. Τότε ποια η ισχύς των ανθρώπινων δικαιωμάτων;
Να πω, επίσης, πως τα σχόλια που προηγήθηκαν φωτίζουν, συμπληρώνουν, απλώνουν το θέμα, δίνοντας μια πρόσθετη αξία στο ιστολόγιο...Δηλ, τα γνωστά: Στέλλα, Γιώργο, Λίλα, Ελένη, είστε φοβεροί κι ευχαριστούμε! :-)
Παιδική ζωγραφιά από το Αφγανιστάν. Μια παιδική ζωγραφιά που της λείπει ο ήλιος, το σύμβολο που ζωγραφίζουν όλα τα παιδιά. Εκτός αν είναι λυπημένα, φοβισμένα, συνθλιμμένα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΥπέροχο κείμενο. Δυστυχώς. Διότι, θα ήθελα να μην ήταν τόσο τρομακτικά αυτά που περιγράφει, ορίζει και τοποθετεί.
Κάτι να κάνουμε. Τι όμως;
Λίλα,
ΑπάντησηΔιαγραφήπολυαγαπημένο τραγούδι, για πόσο καιρό ακόμη θα είναι επίκαιρο;;;;
Ελένη,
σε ευχαριστώ που θίγεις αυτό το θέμα, ήθελα και εγώ να μπω στον προβληματισμό, με αφορμή σχετικά γεγονότα στη Γαλλία, αλλά υπήρχε πρόβλημα χώρου!
Προσωπική μου γνώμη είναι ότι για κανένα λόγο δεν πρέπει να απαγορεύεται να φορούν τη μαντίλα όσες γυναίκες θέλουν, αλλά και σε καμμία περίπτωση δεν πρέπει να εξαναγκάζονται να το κάνουν όσες δεν το επιθυμούν. Εξάλλου, αυτά που αναφέραμε και επιχειρούνται στο Αφγανιστάν, αποτελούν απώς ...θηριωδία και βάναυση προσβολή της προσωπικότητας των γυναικών.
Διονύση,
προφανώς καλύπτομαι από αυτά που γράφεις, όπως φαίνεται από τα παραπάω και σε ευχαριστώ...
Εαρινή Συμφωνία,
αναζητώντας υλικό στο διαδίκτυο, βρήκα πλήθος από ανάλογες παιδικές ζωγραφιές, που, όπως με τόση ευαισθησία παρατηρείς δείχνουν παιδιά ταλαιπωρημένα, που ακόμα χρησιμοποποιούν το χρώμα (ευτυχώς αντέχουν).
Όσο για το τι μπορούμε να κάνουμε;;
Ίσως η ευαισθητοποίηση που συνάντησα σχετικά στην περιήγηση μου στο διαδίκτυο, βοηθήσει αυτούς που προσπαθούν....