ΕΠΙΦΑΝΙΑ, 1937
Κράτησα τη ζωή μου κράτησα τη ζωή μου ταξιδεύοντας
ανάμεσα στα κίτρινα δέντρα κατά το πλάγιασμα της
βροχής
σε σιωπηλές πλαγιές φορτωμένες με τα φύλλα της οξιάς,
καμιά φωτιά στην κορυφή τους· βραδιάζει.
(ποίηση: Γιώργος Σεφέρης, μουσική: Μίκης Θεοδωράκης)
1η Μαίου 1976: ο Αλέξανδρος Παναγούλης σκοτώνεται σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα, στη λεωφόρο Βουλιαγμένης.
Στις 13 αυγούστου 1968 είχε επιχειρήσει ένα χτύπημα στη Χούντα με μια αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του δικτάτορα Γ.Παπαδόπουλου.
Στις 17 Νοεμβρίου 1968 καταδικάσθηκε από το Στρατοδικείο δις εις θάνατον.
Η εκτέλεση ματαιώθηκε χάρη στις πιέσεις της διεθνούς κοινότητας
Για μας που τον πιστεύαμε, από την πρώτη στιγμή (και ήμασταν μια φριχτή μειονότητα, οι περισσότεροι τον θεωρούσαν πράκτορα κάποιας άλλης δύναμης, γιατί δεν χωρούσε μέσα τους το μεγαλείο της πράξης του), ήταν άδικο να χαθεί τόσο νωρίς, σε μια περίοδο που εδικαιούτο να εισπράξει τους καρπούς του αγώνα του.
Γιατί, εν τέλει, ποιος ήταν ο Παναγούλης; Ήταν αυτός που έδωσε πρώτος το χτύπημα στον εχθρό. Και από μια καθαρή ατυχία, για κλάσματα δευτερολέπτου, δεν βρήκε τον στόχο του. Από τον Αύγουστο του '68, όταν κάνει την απόπειρα ενάντια στον δικτάτορα, ως τον Αύγουστο του '73, που η γενική αμνηστία του δικτάτορα τον ελευθερώνει από τα κάτεργα και πέφτει κάτω από την προστατευτική φτερούγα της Φαλάτσι, πέντε χρόνια ολόκληρα περνά από φριχτά βασανιστήρια.
Τα νικάει με τη δύναμη της ψυχής του και με την πένα του. Γράφει ποιήματα μες στη φυλακή, που τα απαγγέλλει φωναχτά, μόνος του, μες στο κελί του, φαρδαίνοντας τα περιθώρια της αναπνοής.
Για να αντέξει. Δεν τρομάζει με τις απειλές. Γίνεται ο ίδιος απειλητικότερος στους δεσμοφύλακές του. «Θα κάνω τα κρανία σας μελανοδοχεία για να βουτάω την πένα μου και να γράφω». «Το κύκνειο άσμα του αγωνιστή είναι το κροτάλισμα του οπλοπολυβόλου στην εκτέλεσή του».
ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Τρίτη, 29 Απριλίου 1997
(εφημ. ΤΑ ΝΕΑ)
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=3960804
Σβησμένη φλόγα, που πάντα καίειΣκέπασμα τάφου χωρίς νεκρούς.
Μάτια κλαμένα που σε κοιτάνε
σκέψεις κρυμμένες σε προσκαλούν.
Πίστη κι ελπίδα χαροπαλεύουν
πνεύμα κι αλήθεια στις φυλακές.
Άγιες προσπάθειες ναυαγισμένες
φωνές ανθρώπων σε προσκαλούν.
Σπόρος οργής πέφτει στο χώμα
μήνυμα πάλης τρέφει φτερά
σπίθα φεγγίζει μεσ' στο σκοτάδι
νέοι αγώνες σε προσκαλούν.
http://digma.mmb.org.gr/MediaHandler.ashx?id=000000000167279&m=2&height=0&width=0
Μέσα στο θρίαμβο της Άνοιξης,
ΑπάντησηΔιαγραφήλίγο πριν ανοίξουν τα αρχεία της ΕΑΤ-ΕΣΑ,
χάθηκε Ο Αλέξανδρος Παναγούλης.
Γνήσιος αγωνιστής, έχτισε με υπομονή και επιμονή τη δράση του, πάνω στην ανυποταξία, στην ανάγκη για ελευθερία.
Είναι ένα πρότυπο για όλους...
Λίλα, ευχαριστούμε για την λιτή και εύστοχη ανάρτηση που λέει πραγματικά, όλα όσα πρέπει.
«… Απομόνωση. Ιούνιος 1971. Μετά από μια απόπειρα απόδρασης που έκανα στις 2 Ιουνίου. Μου είχανε αφαιρέσει τα πάντα. Δεν είχα ούτε ένα μολύβι ούτε λίγο χαρτί. Ούτε ένα βιβλίο ή μια εφημερίδα. Η απομόνωση γινόντανε σκληρότερη. Με αίμα ζωγράφιζα στους τοίχους του τάφου μου την αηδία μου για την Χούντα, την οργή μου και την απόφαση για συνέχιση του αγώνα. Αυτές οι γραμμένες με αίμα λέξεις, ήταν πραγματικά ζωγραφιές που “ομόρφαιναν” το κελί μου. Ήταν μια συντροφιά που όταν την σκότωναν εγώ την ανάσταινα με καινούργιο αίμα. Αυτούς τους στίχους τους πρωτόγραψα με αίμα εκείνες τις μέρες, πάνω σ’ ένα πακέτο τσιγάρων.».
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ ΜΠΟΓΙΑ
Ζωντάνεψα τους τοίχους
φωνή τους έδωσα
πιο φιλική να γίνουν συντροφιά
Κι οι δεσμοφύλακες ζητούσαν να μάθουνε
που βρήκα τη μπογιά
Οι τοίχοι του κελιού
το μυστικό το κράτησαν
κι οι μισθοφόροι ψάξανε παντού
Όμως μπογιά δε βρήκαν
Γιατί στιγμή δε σκέφτηκαν
στις φλέβες μου να ψάξουν.
Αλέκος Παναγούλης
Αντί σχολίου.
Στέλλα,
ΑπάντησηΔιαγραφή… και που τη συμπληρώνεις πολύ ουσιαστικά, Στέλλα!
Ειρήνη,
ΑπάντησηΔιαγραφή… αντί ανάρτησης!
Τουλάχιστον, και ίσως χωρίς να το συνειδητοποιούμε, τον τραγουδάμε!
Είτε με δικούς του στίχους που έγιναν τραγούδια, είτε με στίχους του Θεοδωράκη.
Λίλα, να είσαι καλά που μας θύμησες με τέτοια ποικιλία αναμνήσεων τον Παναγούλη. Λέω και γω λοιπόν να συμβάλω με ένα δικό του ποιήμα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΧούντας ορισμός
Χτηνώδικες ορμές της βίας
Χτισμένες με ατσάλι και φωτιά
Χωμάτινες ιδέες τυραννίας
Χωμένες σε απάνθρωπα μυαλά
Ψεύτικες φωνές φριχτές
Ψηλότερες μορφές της αδικίας
Ψυχές θολές γεννήματα ανομίας
Ψοφίμια άθαφτα του χτες.
Λίλα με πρόλαβες ευχάριστα στην ανάρτηση,που επειδή έλλειπα,θα τη ανέβαζα απόψε.Είναι μια πράξη που δείχνει ευαισθησία και τιμή στον μεγαλύτερο αντιστασιακό της περιόδου 1967-1974.Ο Αλέκος Παναγούλης είναι ένα πρόσωπο ιερό που με αυταπάρνηση αντιπάλεψε τη χούντα.Υποκλίνομαι στη μνήμη του και εύχομαι ποτέ να μην υπάρξει τέτοια εποχή στη Πατρίδα μας.Αλέκο είσαι παρών και μας δείχνεις το δρόμο πως πρέπει να υπερασπιζόμαστε τη Δημοκρατία.Αιωνία σου η Μνήμη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜαθήτρια Γυμνασίου τότε, παραβρέθηκα στην κηδεία του Αλέκου Παναγούλη, παρά το ότι είχα τοποθετήσει τον εαυτό μου στην Αριστερά…
ΑπάντησηΔιαγραφήΜας άγγιζε όλους όμως η μορφή του. Είχε την γοητεία του οραματιστή που μπορούσε να σταθεί πάνω από τα τετριμμένα χωρίς να αγνοεί τα καθημερινά.
Για την γενιά μου ήταν ποιητής… ένας νεκρός ποιητής. Ο θάνατός του μας συγκλόνισε και το αδιαλεύκαντο μυστήριο κρατάει ακόμη μια γωνιά στην ψυχή μας. Να είστε καλά… η οξειδωμένη μνήμη μας έχει ανάγκη από τέτοιες αναρτήσεις.
" φωνές ανθρώπων σε προσκαλούν", Λίλα; Και "να μιλήσουμε για ήρωες".
ΑπάντησηΔιαγραφήΝα και μια άλλη διάσταση του σχολικού ιστολόγιου. Στοιχεία πολιτισμού "έξω από τη διδακτέα ύλη", μορφές και γεγονότα της Ιστορίας που δεν έχουν χωρέσει στο ωρολόγιο πρόγραμμα. Σκοτεινές γωνιές που φωτίζονται, χώροι της μνήμης που δροσίζονται.
Είναι κι αυτό κάτι για το οποίο νιώθω χρήσιμη την ύπαρξη του μπλογκ μας κι ας μην έχει καταφέρει την πλατιά συμμετοχή κι ας μην είναι ακόμα, στο επίπεδο των αναρτήσεων και του σχολιασμού, όσο μαθητικό θα το θέλαμε.
Λίλα, τα κατάφερες και με τα τόσα προβλήματα του υπολογιστή...Επισκευάστηκε;
Λίλα, έβαλες ψηλά το Εικονοστάσι των Επώνυμων Αγίων της πρώτης του Μάη και το φώτισες...όχι μόνο για την ιστορία του πράγματος, αλλά και για να μην ξεχνάμε μέσα στο άβολο παρόν και να παίρνουμε λιγάκι θάρρος και νερό απ' τα χέρια τους.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕλένη,
ΑπάντησηΔιαγραφήτελικά, θα πρέπει να ανεβάζουμε τα σχόλια στην ανάρτηση –η ισχύς εν τη ενώσει-!
Σ΄ευχαριστώ πολύ!
Δημήτρη,
ΑπάντησηΔιαγραφήΧαίρομαι που είχαμε την ίδια ιδέα!
Ο Παναγούλης, τελικά, όσο κι αν φαίνεται πως ξεχάστηκε, είναι ζωντανός στη μνήμη πολλών.
Μέσα σ΄αυτό το Εικονοστάσι που λέει κι ο Γιώργος , έδωσε το πρώτο ηχηρό χτύπημα στη δικτατορία. Χρειάστηκε πάρα πολλοί να αγωνιστούν να φυλακιστούν , να εξοριστούν, να βασανιστούν, να σκοτωθούν μέχρι να αποκατασταθεί η δημοκρατία. Τους τιμούμε όλους βαθύτατα.
Big mama
ΑπάντησηΔιαγραφήΣε μια κηδεία όπου , «…ο κόσμος γέμιζε , σε ένα διαρκές φουσκωμένο ποτάμι λύπης και οργής την απόσταση από το ναό [τη Μητρόπολη] ως το Α΄Νεκροταφείο», (02-05-2008, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ) .
… Πρωτομαγιά 1976 , στην πολυπληθέστατη , τότε, συγκέντρωση της ΓΣΕΕ. Εκεί ανακοινώθηκε από τα μεγάφωνα ο θάνατός του. Στην αρχή παγωμένοι όλοι. Ύστερα φωνές οργής.
Καλωσόρισες στο blog μας!
Διονύση,
ΑπάντησηΔιαγραφήμου θυμίζεις και τον Αναγνωστάκη: «Στο παιδί μου δεν άρεσαν ποτέ τα παραμύθια…»
…και ναι , Διονύση, τα κατάφερα, αλλά όχι όπως ήθελα.
Γιώργο,
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυμφωνώ και…μακάρι!
νιώθεις μικρός και ασήμαντος διαβάζοντας και γνωρίζοντας αυτούς τους ανθρώπους. νιώθεις ίσως και ντροπή που εσύ κρύβεσαι προσπαθώντας να συμβιβαστείς με την καθημερινότητα και το βράδυ συλλογίζεται τι ήταν αυτό που σε έκανε να πεις ακόμα ένα "... δεν πειράζει" παρά να σηκώσεις το κεφάλι και να παλέψεις για τα δίκια σου. που άλλη μια μέρα πέρασε χωρίς κανένας να αναγνωρίσει την παρουσία σου.
ΑπάντησηΔιαγραφήVaggelis,
ΑπάντησηΔιαγραφήέτσι είναι, γι αυτό, ας τους έχουμε , τουλάχιστον,"παρόντες"!