Ο Σωκράτης και η αμερικανική δημοκρατία

Γράφει ο Νίκος Κατσιαούνης, της Β΄λυκείου

David Jacques-Louis ( 1748- 1825) " Ο θάνατος του Σωκράτη"

Στο φύλλο της Καθημερινής της 3/1/2010 παρατέθηκε ένα άρθρο της ξένης εφημερίδας " the economist" σχετικά με τη θέση του Σωκράτη στη σύγχρονη αμερικανική δημοκρατία.
Εκεί υποστηρίζεται ότι, εάν ζούσε ο Σωκράτης θα επισήμαινε κάποιες ομοιότητες μεταξύ αθηναϊκής και αμερικανικής δημοκρατίας, θα έβλεπε μια ζωντανή δημοκρατία που όμως ο ίδιος θα απεχθανόταν λόγω των άξεστων και φιλήδονων κατοίκων.

Θα χρησιμοποιούσε τις ίδιες μεθόδους για να βρει την αλήθεια, κάτι που όμως θα έφερνε τα ίδια ακριβώς αποτελέσματα και την ίδια τύχη που του είχαν επιφυλάξει στην αρχαία εποχή και οι Αθηναίοι, οι οποίοι εκτέλεσαν ένα 70χρονο γέροντα που ενοχλούσε με αυτά που έλεγε.
Θεωρείται ότι η μεγάλη του συνεισφορά έγκειται στο παράδειγμά του. Αφιέρωσε τη ζωή του στην αναζήτηση της σοφίας, ενώ η οικογένειά του σχεδόν λιμοκτονούσε. Στο τέλος θυσιάστηκε για τις ιδέες του, παρά το γεγονός ότι είχε τη δυνατότητα να αποδράσει.

Αν ζούσε σήμερα, ο αρθρογράφος πιστεύει ότι θα επιβεβαίωνε τις εδραιωμένες του πεποιθήσεις για την ανοησία του "δημοκρατικού διαλόγου". Θα θεωρούσε τις υστερικές φωνές των "παραθύρων" των τηλεοράσεων και των πολιτικών συγκεντρώσεων εριστικές, που αποσκοπούν απλώς στο να υπερισχύσουν έναντι των αντιπάλων τους. Στο δημοκρατικό διάλογο δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι, αλλά κοινή αναζήτηση. Η σωκρατική διαλεκτική είναι η πιο δύσκολη μορφή διαλόγου και η πιο μακρινή από τη σύγχρονη αμερικανική κοινωνία.

Επιπλέον ο Σωκράτης έτρεφε σεβασμό στη Σπάρτη, το μεγαλύτερο εχθρό της Αθήνας. Έτσι παρομοιάζεται με ένα σύγχρονο αμερικάνο διανοούμενο που θα εκφραζόταν θετικά προς την ΕΣΣΔ ή τους

ισλαμιστές τρομοκράτες.

Η δόξα του Σωκράτη οφείλεται στην εντιμότητα, το γενναίο αντικομφορμισμό του και την αποφασιστικότητά του να σκέφτεται ως ελεύθερος πολίτης και όχι ως μέρος του όχλου. Η αντίδραση της Αθήνας υπήρξε υπερβολική, αλλά μήπως κάτι ανάλογο δε συμβαίνει στον κόσμο με τα βασανιστήρια υπόπτων για τρομοκρατία;

Τελικά το άρθρο ολοκληρώνεται με το εξής συμπέρασμα: Άνθρωποι όπως ο Σωκράτης δοκιμάζουν τα όρια των δημοκρατιών και, όταν αυτές αποτυγχάνουν στη δοκιμασία, η κληρονομιά του Σωκράτη τους υπενθυμίζει για πάντα το δρόμο της αρετής.

Αυτά γράφει ο αρθρογράφος του "the economist".

Τα σχόλια δικά σας.