Να ανοίγουμε και κανένα βιβλιαράκι...

η ανάρτηση αφιερώνεται στην Άννα,
τόσο για το καλωσόρισμά της στα διαδικτυακά λημέρια,
όσο και γιατί μας γνώρισε το Javier Marìas


Τον ισπανό Javier Marìas πρότεινε η Άννα για ανάγνωση. Τον Javier Marìas τον απολαύσαμε σε δυο του βιβλία, των εκδόσεων "σέλας", το καλοκαίρι. Το πρώτο λέγεται " Το πρόσωπό σου αύριο" (2002) και το δεύτερο " Αύριο στη μάχη να με σκεφτείς" (1994). Και τον Javier Marìas τον προτείνουμε θερμά, όχι όμως τόσο σε παιδιά, που θα τους φανεί δύσκολο ίσως να τον παρακολουθήσουν, όσο σε ώριμους αναγνώστες και κυρίως σε αυτούς που συνηθίζουν να απολαμβάνουν, στα διαβάσματά τους, το ξεδίπλωμα της σκέψης του αφηγητή ή των ηρώων.

Ας τα πούμε, λοιπόν, στοχαστικά μυθιστορήματα, με πολύ εσωτερικό μονόλογο, μυθιστορήματα όπου το περισκόπιο του αφηγητή στέκεται πάνω στα πάντα σχολαστικά σχεδόν, προβληματίζεται γι' αυτά, τα περιγράφει, τα αναλύει, φωτίζοντας σημεία που ίσως η συνείδηση του αναγνώστη τα είχε ακόμα στο σκοτάδι. Οι συμπεριφορές, οι κινήσεις, οι τρόποι, οι αντιδράσεις, τα συναισθήματα μπαίνουν στο εξεταστικό μικροσκόπιο του αφηγητή και απογυμνώνονται, αποκαλύπτουν διαστάσεις κρυφές.Ο νους ξεδιπλώνει με δεξιοτεχνία τη σκέψη, η παρατήρηση γίνεται ένα συναρπαστικό παιχνίδι, αναδεικνύεται η γοητεία της διεισδυτικής ματιάς.


Βαθιά ανθρώπινα, υπαρξιακά ανήσυχα, απευθύνονται σε αναγνώστες που περισσότερο τους ενδιαφέρει η εσωτερική δραστηριότητα παρά η εξωτερική δράση.
Η εμπιστοσύνη, η προδοσία, η αλήθεια και η κοινωνική σύμβαση, οι ανθρώπινες σχέσεις, η μνήμη και η λήθη, η ζωή και ο θάνατος, η ίδια η αφήγηση στο επίκεντρο.


Νιώθει κανείς πως η πλοκή στα βιβλία του Marìas, η οποία ούτως ή άλλως ξεδιπλώνεται με ιδιαίτερα βραδείς ρυθμούς, είναι το πρόσχημα, για να ξεδιπλωθεί ο πλούσιος προβληματισμός του συγγραφέα. Αυτός, ο προβληματισμός και ο γλαφυρός τρόπος με τον οποίο εκδηλώνεται με ένα λόγο σε συνεχή ροή, είναι που μπορεί να σε συνεπαίρνει σε στοχαστικά ταξίδια.

Παρόλο που ένα απόσπασμα μακριά από το κείμενο που ανήκει κινδυνεύει από ασφυξία, διαλέγω ένα σχεδόν στην τύχη, ώστε να έχετε ένα μικρό δείγμα γραφής.



" Κι όταν τα μάτια μου συνήθισαν κάπως στο σκοτάδι, διέκρινα δύο σιλουέτες στο διπλό κρεβάτι, δύο όγκους κάτω από τα σεντόνια, στη δεξιά πλευρά ήταν η Θέλια και στη δική μου δεν ήμουν εγώ αλλά ένας άλλος άντρας, τα ίδια σημεία κατειλημμένα από διαφορετικά πρόσωπα, αυτό συμβαίνει όλη την ώρα, όχι μόνο στο χρόνο που μας αναλογεί να ζήσουμε και στις συνειδητές ή εσκεμμένες ή αναγκαστικές αντικαταστάσεις ή τους σφετερισμούς, αλλά και σε όλη τη διάρκεια των αιώνων μέσα στον ακίνητο χώρο, τα σπίτια αυτών που φεύγουν ή πεθαίνουν καταλαμβάνονται από ζωντανούς ή νεοφερμένους, τα υπνοδωμάτιά τους, τα μπάνια τους, τα κρεβάτια τους, ανθρώπους που ξεχνάνε ή αγνοούν τι συνέβη σ' αυτά τα σημεία όταν εκείνοι μπορεί και να μην είχαν γεννηθεί καν ή ήταν μικρά παιδιά με τον άχρηστο χρόνο τους. Συμβαίνουν τόσα πράγματα που δεν τα αντιλαμβάνεται και δεν τα θυμάται κανείς. Σχεδόν τίποτα δεν καταγράφεται, οι σκέψεις και οι κινήσεις φευγαλέες, τα σχέδια και οι επιθυμίες, η μυστική αμφιβολία, οι ονειροπολήσεις, η σκληρότητα και οι προσβολές, οι λέξεις που ειπώθηκαν και ακούστηκαν κι έπειτα αναιρέθηκαν ή παρεξηγήθηκαν ή διαστρεβλώθηκαν, οι υποσχέσεις που δόθηκαν και αγνοήθηκαν, ακόμη κι από κείνους στους οποίους δόθηκαν, όλα ξεχνιούνται ή παραγράφονται, όλα όσα γίνονται κατ' ιδίαν και δεν σημειώνονται, αλλά και σχεδόν αυτά που μένουν τελικά από κάθε άτομο, για πόσο λίγα υπάρχει απόδειξη, κι από αυτά τα λίγα που μένουν τόσα αποσιωπούνται, κι από αυτά που δεν αποσιωπούνται μόνο ένα ελάχιστο μέρος μένει μετά στη μνήμη, και για λίγο καιρό, η ατομική μνήμη δεν μεταβιβάζεται ούτε ενδιαφέρει αυτόν που τη δέχεται, γιατί έχει και διαμορφώνει τη δική του. Όλος ο χρόνος είναι άχρηστος, όχι μόνο του παιδιού, ή είναι όλος όπως ο δικός του,όλα όσα συμβαίνουν, όλα όσα ενθουσιάζουν ή πληγώνουν στο χρόνο γίνονται αισθητά μόνο για μια στιγμή, έπειτα χάνονται και είναι όλα επισφαλή όπως το συμπαγές χιόνι και όπως είναι για τη Θέλια και τον άντρα που καταλαμβάνει τη θέση μου ο τωρινός τους ύπνος, ο ύπνος αυτής ακριβώς της στιγμής. ("Αύριο στη μάχη να με σκεφτείς", σελ. 253-4)
Βιβλία, λοιπόν, όχι τόσο συναρπαστικής πλοκής όσο απολαυστικής στοχαστικής διάθεσης. Καλήν ανάγνωση!

Σχόλια

  1. Ενδιαφέρον μοιάζει, αλλά μάλλον για απαιτητικούς αναγνώστες, Διονύση. Μου θύμισε το Μορτόγια. Τον ξέρεις; "Δείγμα γραφής" ένα βιβλίο του που ψάχνω τριάντα ακριβώς χρόνια, να το βρω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ευχαριστώ πολύ για την αφιέρωση,Διονύση μου,αλλά πιο πολύ χαίρομαι που μοιραστήκαμε την στοχαστική απόλαυση του Javier Marias.[Ανυπομονώ να διαβάσω και το"Αύριο στη μάχη να με σκεφτείς",τι τίτλος!]Η παρουσίαση υπέροχη...Τιμάει το συγγραφέα κ'τα βιβλία κι εκ-τιμάει την ανάγνωση κ'τον αναγνώστη,που ψάχνει την καλή λογοτεχνία μες στον ορυμαγδό των...ευπώλητων[!]της ρηχότητας κ'της ευκολίας.Του ευτελισμού,δηλαδή,μιας απ'τις ευγενέστερες απολαύσεις της ζωής.Συνέχισε να ανάβεις τα κεράκια σου,καλέ μου.Το 'χουμε ανάγκη αναγνώστες και μη.Τα λέμε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Θερσίτη,
    Ναι, πράγματι, θεωρώ κι εγώ πως είναι για αναγνώστες που έχουν εξοικειωθεί με τη λογοτεχνική ανάγνωση. Αλλά, όπως έγραψε κι η Άννα πιο πάνω, είναι σημαντικό να βρίσκεις κάτι που να ξεχωρίζει μέσα από τον ορυμαγδό των ευπώλητων, να βρίσκεις ένα καινούργιο ( για σένα) όνομα που να έχει ουσία και βάρος και ποιότητα.
    Όσο για το Μορτόγια, με πιάνεις αδιάβαστο και αυτό είναι αβάσταχτο-μια και η ισπανική κουλτούρα ποτέ δε με άφηνε αδιάφορο. Λέω να σε βοηθήσω, πάντως, να βρούμε αυτό το "δείγμα γραφής", του οποίου ούτε ένα αντίτυπο για..δείγμα δεν έχεις βρει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Π.Κ,
    Εμείς τι να πούμε, δηλαδή, για τις τόσες γνωριμίες που μας "τρατάρεις" στον ίσκιο του Ήσκιου σου;
    ( Να πούμε ότι είναι άφθονες και...ποτέ αρκετές!)
    Καλό βράδυ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Άννα,
    Ευτυχώς που δεν ταυτιζόμαστε και στο Saramago, γιατί θα ήταν μονότονη η κουβέντα μας.
    Τη δε απόλαυση της ανάγνωσης περιμένουμε και φέτος εσύ, ο Γιώργος, η Μαρία να μας την προκαλέσετε στη Λέσχη Ανάγνωσης του σχολείου η οποία ψάχνει κιόλας ανυπόμονη τις Κυριακές του χειμώνα.
    Ες αύριον.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Διονύση,
    δυνατό το απόσπασμα και η παρουσίαση..

    Άννα,
    πάντα οι προτάσεις και τα έργα σου μας πλουτίζουν..

    Βρε παιδιά, τι κεράκια λέτε..
    προβολείς ανάβετε στη νύχτα της εποχής και της καρδιάς..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Αννα κ Διονυση,

    σας ευχαριστω!Δε βλεπω την ωρα να ρθω να το αγορασω στα ελλ.!Διονυση η αναρτηση ελκυστικη, μηπως χαραμιζεσαι ως εκπαιδευτικος?:-)Η προσωπικοτητα του J.Marias σε καποια σημεια θυμιζει Ηλ.Πετροπουλο...
    Θα ηθελα να ανταποδωσω το δωρο σας με τρια βιντεακια...tàngo.
    http://www.youtube.com/watch?v=5E4mBoGX6Dw
    http://www.youtube.com/watch?v=mc2tCwg3cuo&feature=related (χορευουν τα bandoneon!)
    http://www.youtube.com/watch?v=Q7xo_bgNVs0&feature=related

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Γιώργο,
    Καλύτερα κεράκια. Και πιο ταπεινά και γραφικά και δεν παθαίνουν και βραχυκυκλώματα.
    ΥΓ. Γιώργο, εκείνη την πρόταση για την κηπουρική στην Κοπεγχάγη, μήπως να σκεφτούμε να την αναλάβουμε εξ ημισείας;!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Νίκη,

    Ναι, χαραμίζομαι, αυτό έλεγα και πιο πάνω με το Γιώργο. Σκεφτόμαστε να πάμε στην Κοπεγχάγη, να γίνουμε κηπουροί ( "σ' ένα κορα΄λλένιο δάσος, στο βυθόοοοο") :-)

    Να σου πω την αλήθεια, καθόλου δε μου θύμισε Πετρόπουλο. Δεν ξέρω τι έχεις υπόψη σου. Θα το δω με περισσότερη προσοχή :-)
    Σ' αφήνω τώρα, πάω για τάνγκο!
    Ευχαριστούμεεε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Διονυσιε,

    μου θυμιζει σκεψη κυνικη κ συναμα λογο "ρομαντικης ψυχης",γλαφυρη γραφη. Γνωριζοντας τα βιβλια του Πετροπουλου κ τα "ποιηματα" στο Ποτε κ Τιποτα που κυκλοφορησε η συντοφος του Μ.Κουκουλε
    βρηκα κοινα σημεια ψυχης κ τιποτε αλλο!
    Εντωμεταξυ,ψαχνω το Μορτογια αλλα τιποτα... Θερσιτη σιγουρα ονομαζεται ετσι?:-(

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Το ιστολόγιό μας στοχεύει στη συμμετοχή, τη συζήτηση, την ανταλλαγή, την έκφραση απόψεων και ιδεών, γι' αυτό και τα σχόλιά σας είναι κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτα:-)

Δημοφιλείς αναρτήσεις