Να ανοίγουμε και κανένα βιβλιαράκι...

η ανάρτηση αφιερώνεται στην Άννα,

τόσο για το καλωσόρισμά της στα διαδικτυακά λημέρια,

όσο και γιατί μας γνώρισε το Javier Marìas

Τον ισπανό Javier Marìas πρότεινε η Άννα για ανάγνωση. Τον Javier Marìas τον απολαύσαμε σε δυο του βιβλία, των εκδόσεων "σέλας", το καλοκαίρι. Το πρώτο λέγεται " Το πρόσωπό σου αύριο" (2002) και το δεύτερο " Αύριο στη μάχη να με σκεφτείς" (1994). Και τον Javier Marìas τον προτείνουμε θερμά, όχι όμως τόσο σε παιδιά, που θα τους φανεί δύσκολο ίσως να τον παρακολουθήσουν, όσο σε ώριμους αναγνώστες και κυρίως σε αυτούς που συνηθίζουν να απολαμβάνουν, στα διαβάσματά τους, το ξεδίπλωμα της σκέψης του αφηγητή ή των ηρώων.

Ας τα πούμε, λοιπόν, στοχαστικά μυθιστορήματα, με πολύ εσωτερικό μονόλογο, μυθιστορήματα όπου το περισκόπιο του αφηγητή στέκεται πάνω στα πάντα σχολαστικά σχεδόν, προβληματίζεται γι' αυτά, τα περιγράφει, τα αναλύει, φωτίζοντας σημεία που ίσως η συνείδηση του αναγνώστη τα είχε ακόμα στο σκοτάδι. Οι συμπεριφορές, οι κινήσεις, οι τρόποι, οι αντιδράσεις, τα συναισθήματα μπαίνουν στο εξεταστικό μικροσκόπιο του αφηγητή και απογυμνώνονται, αποκαλύπτουν διαστάσεις κρυφές.Ο νους ξεδιπλώνει με δεξιοτεχνία τη σκέψη, η παρατήρηση γίνεται ένα συναρπαστικό παιχνίδι, αναδεικνύεται η γοητεία της διεισδυτικής ματιάς.

Βαθιά ανθρώπινα, υπαρξιακά ανήσυχα, απευθύνονται σε αναγνώστες που περισσότερο τους ενδιαφέρει η εσωτερική δραστηριότητα παρά η εξωτερική δράση.
Η εμπιστοσύνη, η προδοσία, η αλήθεια και η κοινωνική σύμβαση, οι ανθρώπινες σχέσεις, η μνήμη και η λήθη, η ζωή και ο θάνατος, η ίδια η αφήγηση στο επίκεντρο.

Νιώθει κανείς πως η πλοκή στα βιβλία του Marìas, η οποία ούτως ή άλλως ξεδιπλώνεται με ιδιαίτερα βραδείς ρυθμούς, είναι το πρόσχημα, για να ξεδιπλωθεί ο πλούσιος προβληματισμός του συγγραφέα. Αυτός, ο προβληματισμός και ο γλαφυρός τρόπος με τον οποίο εκδηλώνεται με ένα λόγο σε συνεχή ροή, είναι που μπορεί να σε συνεπαίρνει σε στοχαστικά ταξίδια.

Παρόλο που ένα απόσπασμα μακριά από το κείμενο που ανήκει κινδυνεύει από ασφυξία, διαλέγω ένα σχεδόν στην τύχη, ώστε να έχετε ένα μικρό δείγμα γραφής.

" Κι όταν τα μάτια μου συνήθισαν κάπως στο σκοτάδι, διέκρινα δύο σιλουέτες στο διπλό κρεβάτι, δύο όγκους κάτω από τα σεντόνια, στη δεξιά πλευρά ήταν η Θέλια και στη δική μου δεν ήμουν εγώ αλλά ένας άλλος άντρας, τα ίδια σημεία κατειλημμένα από διαφορετικά πρόσωπα, αυτό συμβαίνει όλη την ώρα, όχι μόνο στο χρόνο που μας αναλογεί να ζήσουμε και στις συνειδητές ή εσκεμμένες ή αναγκαστικές αντικαταστάσεις ή τους σφετερισμούς, αλλά και σε όλη τη διάρκεια των αιώνων μέσα στον ακίνητο χώρο, τα σπίτια αυτών που φεύγουν ή πεθαίνουν καταλαμβάνονται από ζωντανούς ή νεοφερμένους, τα υπνοδωμάτιά τους, τα μπάνια τους, τα κρεβάτια τους, ανθρώπους που ξεχνάνε ή αγνοούν τι συνέβη σ' αυτά τα σημεία όταν εκείνοι μπορεί και να μην είχαν γεννηθεί καν ή ήταν μικρά παιδιά με τον άχρηστο χρόνο τους. Συμβαίνουν τόσα πράγματα που δεν τα αντιλαμβάνεται και δεν τα θυμάται κανείς. Σχεδόν τίποτα δεν καταγράφεται, οι σκέψεις και οι κινήσεις φευγαλέες, τα σχέδια και οι επιθυμίες, η μυστική αμφιβολία, οι ονειροπολήσεις, η σκληρότητα και οι προσβολές, οι λέξεις που ειπώθηκαν και ακούστηκαν κι έπειτα αναιρέθηκαν ή παρεξηγήθηκαν ή διαστρεβλώθηκαν, οι υποσχέσεις που δόθηκαν και αγνοήθηκαν, ακόμη κι από κείνους στους οποίους δόθηκαν, όλα ξεχνιούνται ή παραγράφονται, όλα όσα γίνονται κατ' ιδίαν και δεν σημειώνονται, αλλά και σχεδόν αυτά που μένουν τελικά από κάθε άτομο, για πόσο λίγα υπάρχει απόδειξη, κι από αυτά τα λίγα που μένουν τόσα αποσιωπούνται, κι από αυτά που δεν αποσιωπούνται μόνο ένα ελάχιστο μέρος μένει μετά στη μνήμη, και για λίγο καιρό, η ατομική μνήμη δεν μεταβιβάζεται ούτε ενδιαφέρει αυτόν που τη δέχεται, γιατί έχει και διαμορφώνει τη δική του. Όλος ο χρόνος είναι άχρηστος, όχι μόνο του παιδιού, ή είναι όλος όπως ο δικός του,όλα όσα συμβαίνουν, όλα όσα ενθουσιάζουν ή πληγώνουν στο χρόνο γίνονται αισθητά μόνο για μια στιγμή, έπειτα χάνονται και είναι όλα επισφαλή όπως το συμπαγές χιόνι και όπως είναι για τη Θέλια και τον άντρα που καταλαμβάνει τη θέση μου ο τωρινός τους ύπνος, ο ύπνος αυτής ακριβώς της στιγμής. ("Αύριο στη μάχη να με σκεφτείς", σελ. 253-4)

Βιβλία, λοιπόν, όχι τόσο συναρπαστικής πλοκής όσο απολαυστικής στοχαστικής διάθεσης. Καλήν ανάγνωση!