Απόψε δεν έχουμε φίλους

" Ιστορία είναι οι ιστορίες των ανθρώπων. Αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως Ιστορία (με γιώτα κεφαλαίο, μακροϊστορία που θα έλεγαν κάποιοι) διαμορφώνεται από τη μικροϊστορία του καθενός από μας. Εκείνο που συνήθως σοκάρει τα παιδιά στο σχολείο είναι η στιγμή που συνειδητοποιούν (κυρίως μέσα από οπτικό υλικό, βίντεο και φωτογραφίες) πως η Ιστορία δεν είναι μεγάλα γεγονότα που συνέβησαν σε κάποιους άλλους, αλλού. Είναι όλα αυτά που έζησαν οι γονείς και οι παππούδες τους, δηλαδή ζωντανοί άνθρωποι με κεφάλι, δυο πόδια κι όνομα. Η Ιστορία είναι περίεργο πράγμα. Όσο τη ζούμε, δεν συνειδητοποιούμε ότι βράζουμε στο καζάνι της – εκτός κι αν μας κάψει."
( από συνέντευξη της Σοφίας Νικολαΐδου στην athens voice, 15/4)




Ένα πολύ ενδιαφέρον και πολυδιάστατο βιβλίο μας δίνει
η Σοφία Νικολαΐδου
, βιβλίο που έχει τίτλο του ένα σύνθημα του Δεκέμβρη του 2008:
"Απόψε δεν έχουμε φίλους" (εκδ.
Μεταίχμιο)
και που σε καιρούς δύσκολους ανάβει ένα καντηλάκι στην ισορική μνήμη ( " Όποιος θυμάται να του βγει το μάτι. Όποιος ξεχνάει να του βγουν και τα δυο", διαβάζουμε στην προμετωπίδα του βιβλίου)
Και μπορεί η ιστορία να ξεκινά και να κλείνει το Δεκέμβριο του 2008, αλλά απλώνεται κυρίως στη δεκαετία του 1980 και στα προκατοχικά και κατοχικά χρόνια στη Θεσσαλονίκη.
Τις δύο αυτές εποχές τις συνδέει το διδακτορικό που κάνει ο Σουκιούρογλου σχετικά με το θέμα των δωσίλογων και τις γερμανοφασιστικές οργανώσεις στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Παρακολουθούμε έτσι, μέσα από τις συνεχείς εναλλαγές των χρονικών επιπέδων, τις συμπεριφορές, την εξέλιξη των σχέσεων των ηρώων σε εποχές που η Ιστορία επιβάλλει επιλογές και στάσεις.
(φωτ από την athens voice)

Αναμφίβολα, τίθενται πολλά και ενδιαφέροντα ζητήματα σε σχέση με την επίδραση της Ιστορίας στην ιδιωτική και κοινωνική καθημερινότητα, αλλά και ζητήματα πρόσληψης, ερμηνείας της Ιστορίας.

Πίσω ωστόσο, αλλά και πάνω απ' αυτά, , μπορεί να αισθανθεί κανείς την περιπέτεια του ελεύθερου πνεύματος, μπορεί να ακούσει μιαν ωδή στους ανθρώπους που, ξεπερνώντας στεγανά και δογματισμούς, στέκονται κριτικά και ελεύθερα απέναντι στην Ιστορία, πληρώνοντας τις περισσότερες φορές τη στάση τους αυτή:
" Ο δάσκαλος δεν είχε πίσω του ένα κόμμα, μια ομάδα, έστω, με κοινή δράση και καταστατικό. Δεν κρύφτηκε στο απυρόβλητο έδαφος μιας ιδεολογίας, δεν απέκτησε το ηθικό επίχρισμα του κατατρεγμένου κομμουνιστή. Ξεχάστηκε, λοιπόν. Βέβαια, όταν κανένας τον μνημόνευε αραιά και πού, οι υπόλοιποι κουνούσαν τα κεφάλια τους, συμπληρώνοντας πως πήγε άδικα των αδίκων και η κουβέντα γύριζε αλλού.
Σε δύσκολους καιρούς η ιδεολογία είναι καύσιμο, έλεγε ο Ντόκος. Όποιος βασανίζει τις ιδέες βασανίζεται, αυτό έπαθε ο Νικηφορίδης. Άνοιγε τόπο μόνος του. Του το αναγνώριζαν δεν του το συγχωρούσαν."
( σελ. 225)
Ήρωες ζωντανοί, αφήγηση ρέουσα που διατρέχει τις εποχές, σκαλίζει τη μνήμη και θρέφει ένα δυνητικά γόνιμο προβληματισμό.
Τη Σοφία Νικολαΐδου, που εκτός από συγγραφέας είναι και φιλόλογος με διατριβή στις τεχνολογίες της ΠΛηροφορίας και της Επικοινωνίας για τη διδασκαλία της λογοτεχνίας, μπορείτε να την ακούσετε αύριο Σάββατο στην εισήγησή της που θα κάνει ( θέμα: Διδασκαλία της Λογοτεχνίας και Νέες Τεχνολογίες. Διαδικτυακό σοκολατάκι ή ανάγκη;) στην ημερίδα για τη διδασκαλία της λογοτεχνίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Πληροφορίες για την ημερίδα αυτή εδώ:

Σχόλια

  1. Η "γραμμή" στη διδασκαλία της ιστορίας σήμερα είναι, ακριβώς, να παρουσιάζεται σαν κάτι μακρινό και ξένο. Και δεν την πιάνουν όλοι οι καθηγητές από τα αφτιά για να τη φέρουν στο σήμερα, όπως θα έπρεπε. Πολύ ωραία ανάρτηση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Δυστυχώς η ιστορία έχει διωχθεί απ' τα σχολεία μας και εμείς γινόμαστε πιο ανιστόριτοι και ευάλωτοι στους ξένους και εγχώριους που επιδιώκουν την ισοπέδωση των πάντων και την εθνική ομογενοποίηση των λαών υπό την κυριαρχία του γνωστού άγνωστου κράτους και εν τέλει την πλήρη οικονομική εκμεττάλευση των λαών.Ελπίζω να το αποφύγουμε και η ιστορί είναι το μόνο μας όπλο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Aurora,
    Δεν ξέρω αν υπάρχει αυτή η γραμμή. Το σίγουρο είναι πως, όπως και όλα τα αντικείμενα που διδάσκονται στο σχολείο μπορούν να γίνουν πολύ ελκυστικά μέσα από τρόπους διδασκαλίας που προϋποθέτουν αγάπη, γνώση, μέθοδο, δουλειά, οργάνωση.
    Αν προσχωρήσουμε τη σκέψη, θα χρειαστεί να αναφερθούμε, φαντάζομαι, σε ζητήματα κεντρικού σχεδιασμού της εκπαίδευσης, επιμόρφωσης, αξιολόγησης κτο, μέχρι να αγγίξουμε το μεράκι των εκπαιδευτικών. (Που κι αυτό όχι ότι δεν είναι όλο και πιο σπάνιο..)
    Καλή βδομάδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Νίκο,
    Ποιος θα διαφωνήσει μαζί σου, πως η Ιστορία διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο στη διαμόρφωση κοινωνικής συνείδησης;

    Η ανάρτηση, πάντως, προτείνει ένα βιβλίο λογοτεχνίας που περνάει "αναίμακτα" δύσκολα ίσως ζητήματα σχέσης Ιστορίας και ατόμου.
    Καλό βράδυ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αξιόλογη και ως συγγραφέας και ως φιλόλογος η Σ Νικολαΐδου. Μου άρεσε και η εισήγησή της στην ημερίδα. Το βιβλίο όμως το άφησα στην Αθήνα:(

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Γυριστρούλα,
    Υπήρξαν κι άλλες ωραίες εισηγήσεις στην ημερίδα, μη μας προκαλείτε, παρακαλώ!!
    Σπεύδω στο ιστολόγιό σου να διαβάσω τη σχετική ανάρτηση.


    Λίλα,
    Ακούστηκαν και αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα, μαζεύτηκε κι αρκετός κόσμος με διάθεση, συναντήσεις, ανταλλαγές απόψεων και ελπίδων ( όχι και πάρα πολλών, πάντως), διαπιστώσεις δυστυχώς όχι άγνωστες και στο παρελθόν, προτάσεις φιλότιμες και επίμονες σε ένα δύσκαμπτο όμως πλαίσιο.
    Είναι σα να έχει εισχωρήσει βαθιά, σε όλα τα γρανάζια η τέφρα και να περιμένουμε από τους πιλότους να κάνουν το θαύμα τους, για να το πούμε με επικαιρικούς όρους..
    Πάντα αυτό ήταν το δυσάρεστο: Να διαπιστώνεις ότι υπάρχουν άνθρωποι και να τους βλέπεις να προχωρούν σε μιαν έρημο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Το ιστολόγιό μας στοχεύει στη συμμετοχή, τη συζήτηση, την ανταλλαγή, την έκφραση απόψεων και ιδεών, γι' αυτό και τα σχόλιά σας είναι κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτα:-)

Δημοφιλείς αναρτήσεις