Μάνος Χατζιδάκις

14 Χρόνια μετά



Fresco

Προχτές χάθηκα
Μέσα σε παγωμένες ευθείες
Τεμαχισμένες από καθέτους
Κι από τις δύο μεριές
Σκέτοι αριθμοί
Γυμνοί αριθμοί
Παράθυρα ανοιχτά
Χωρίς εσωτερικό
Και πίσω
Ένας ηλίθιος ουρανός
Μπογιατισμένος και φτηνός
Σαν γιορτινός στρατώνας
Με μια λεπίδα κοφτερήστη μέση
Και παγωμένη
Που τραγουδούσε βραχνά κι επίμονα


"Είμαι το φεγγάρι,

Είμαι το φεγγάρι..."

Προχτές χάθηκα

Κι οι φίλοι μου με βρήκαν

Κρεμασμένο

Σ' ένα ξερό κλαδί αγριοελιάς...

Μετέωρη απελπισία του καιρού μου

Με τις χιλιάδες μαρτυρίες Θανάτου

(Μ.Χατζιδάκι, Μυθολογία Δεύτερη)




"Αυτά περίπου που σας διηγήθηκα είναι τα τραγούδια μου. Καθώς καταλαβαίνετε δεν τα έγραψα για να διασκεδάσετε. Τα έγραψα για να τ' ακούσετε και για να κάνετε δικό σας ό,τι σας ταιριάζει ή ό,τι σας αρμόζει. T' άλλα αφήστε τα για τους άλλους και ό,τι περισσεύει για μένα.

Γιατί πρέπει να σας ομολογήσω πως τα τραγούδια μου τα 'γραψα για να συμπληρώσω τα κενά της προσωπικής μου ζωής. Γι αυτό και η ευαισθησία μου στον τρόπο που τα αποδέχεστε.

Προσοχή! Μη με πληγώσετε παίρνοντας αυτό που σας ανήκει".
(Μάνος Χατζιδάκις)





Τι ζητάς Αθανασία στο μπαλκόνι μου μπροστά
δε μου δίνεις σημασία κι η καρδιά μου πώς βαστά
Σ’ αγαπήσανε στον κόσμο βασιλιάδες, ποιητές
κι ένα κλωναράκι δυόσμο δεν τούς χάρισες ποτές

Είσαι σκληρή σαν του θανάτου τη γροθιά
μα ήρθαν καιροί που σε πιστέψανε βαθιά
Κάθε γενιά δική της θέλει να γενείς
Ομορφονιά, που δεν σε κέρδισε κανείς

Τι ζητάς Αθανασία στο μπαλκόνι μου μπροστά
ποια παράξενη θυσία η ζωή να σου χρωστά
Ήρθαν διψασμένοι Κροίσοι, ταπεινοί προσκυνητές
κι απ’ του κήπου σου τη βρύση δεν τους πότισες ποτές

(ποίηση: Ν.Γκάτσος, μουσική: Μάνος Χατζιδάκις)

Ο Μίκης Θεοδωράκης για το Μάνο Χατζιδάκι:




«Μετά τον Εμφύλιο ο Χατζιδάκις ήταν ήδη πολύ γνωστός κυρίως από τις μουσικές που έγραψε για το θέατρο.

Οταν ξεκινούσε με τον Κάρολο Κουν, με τον «Ματωμένο γάμο» του Λόρκα, στα 1948, δεν μπόρεσα να αντισταθώ και πήγαμε με τη Μυρτώ στην πρεμιέρα. Ημουν παράνομος και κινδύνευα την ίδια τη ζωή μου. Καθήσαμε στα πίσω καθίσματα, για να κρύβομαι, και μαγεμένος από τη θεσπέσια μουσική του τού έστειλα ένα μικρό σημείωμα που το είχε φυλάξει και μου το έδειχνε συχνά με μεγάλη πάντα συγκίνηση. ...

Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί σήμερα την ιδιαιτερότητα εκείνων των καιρών. Πόσο ο θάνατος σεργιανούσε στις γειτονιές της Αθήνας και πόσο διακινδύνευες αν τύχαινε να βοηθήσεις κάποιον... μελλοθάνατο. Και ο Μάνος ήταν από τους λίγους που στην περίπτωσή μου δεν φοβήθηκε τις συνέπειες. Μου άνοιξε το μικρό του σπίτι στο Παγκράτι και με έκρυβε συστηματικά. Πόσο όμορφες ήταν εκείνες οι μέρες που ο θάνατος καιροφυλακτούσε, όμως εμείς - ίσως γι' αυτό - παίζαμε αμέτρητες ώρες στο πιάνο τις συνθέσεις μας, ανταλλάσσαμε απόψεις και όνειρα, επιθυμίες και σχέδια, αδιαφορώντας αν μια στιγμή αργότερα όλα θα είχαν τελειώσει»



Ο Μάνος Χατζιδάκις και

Οι Έξι λαϊκές ζωγραφιές

Oι Όρνιθες, και Η Μυθολογία (1966)
Ο κύκλος με την κιμωλία και η Οδός Ονείρων
Το "Ποτέ την Κυριακή" (1960)και το "Απόψε αυτοσχεδιάζουμε"
Το καταραμένο φίδι και Ο κύκλος του C.N.S
Οι Πασχαλιές μέσα από τη νεκρή Γη
Το "Αμέρικα Αμέρικα" και το "Topkapi"
Ο Ματωμένος Γάμος και το Παραμύθι χωρίς όνομα
Reflections
Ο Μεγάλος Ερωτικός , και το Sweet Movie
Ο Οδοιπόρος, το μεθυσμένο κορίτσι και ο Αλκιβιάδης
Τα πέριξ
Ο σκληρός Απρίλης του '45
Τα παράλογα και Η εποχή της Μελισσάνθης
Για την Ελένη
Η Πορνογραφία , Οι μπαλάντες της οδού Αθηνάς και Τα τραγούδια της αμαρτίας

...
O Mάνος Χατζιδάκις της αγάπης,

του Κεμάλ, της Αθανασίας, της Τζοκόντας...


(23 Οκτωβρίου 1925 – 15 Ιουνίου 1994)


Επί του πιεστηρίου!; (που λέγαμε!)

Πολύ ενδιαφέροντα τα αφιερώματα στο Μάνο Χατζιδάκι των διαδικτυακών φίλων:

http://roadartist.blogspot.com/
http://samafoti.blogspot.com/

Σχόλια

  1. Ο Μάνος Χατζιδάκις μέσα από τα μάτια του λίγο νεότερου Μένη Κουμαναταρέα, περίπου το 1953...
    'Ήταν [ο Μάνος] κάπως παχουλός με άσπρο δέρμα, μαλλιά μαύρα που κατσάρωναν ελαφρά, δάκτυλα μακριά πιανίστα... Φορούσε κατάσαρκα μαύρες μπλούζες κι εγώ κολάρο με γραβάτα. Ο τρόπος που κοιτούσε τους ανθρώπους-όσους τον ενδιέφεραν- είχε μια ένταση, πολλές φορές αβάσταχτη, σαν να κατέβαλλε μια προσπάθεια να τους κατακτήσει, να κατακτηθεί κι ο ίδιος...."
    Από τους πιο ερωτικούς ανθρώπους, άφησε ίχνη βαθιά, μας λείπει, λείπει στην Ελλάδα.
    Ευχαριστούμε τη Λίλα που μας έφερε στο νου και στην καρδιά-κυρίως- το Μανο Χατζιδάκι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Υπάρχουν και κάποιοι άτυχοι που δεν κάνουν διακοπές σήμερα.
    Καλή σας μέρα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Παρα πολύ όμορφο αφιερωμα..
    Και τα βιντεακια (τα εφτιαξες εσύ?) συγκινηθηκα παρα πολυ με τα τραγουδια, τις φωτογραφιες του Μανου, ενας άνθρωπος τόσο τεραστιος, μια ψυχη τοσο ομορφη, ευαισθησια ...., ενας Κυριος, εχω δακρυσει. Τα συγχαρητηρια μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Στέλλα,
    Πολύ παραστατική και διεισδυτική περιγραφή!

    Σκέφτομαι καμιά φορά κι αυτήν όλη την παρέα με Ελύτη, Γκάτσο, Χατζιδάκι, Κουν, Σαχτούρη …, τι συγκυρία!

    Λοιπόν, σήμερα τα cd, τα βινύλια, και ό,τι άλλο, ας μάς πηγαίνουν στο Χατζιδάκι!

    φωτεινή s
    Καλημέρα Φωτεινή!
    ….
    Φτιάχνουν, όμως, πολύ ωραίες αναρτήσεις!
    Άφησα ένα σχολιάκι στο μπλογκ σου, αλλά δεν το βλέπω. Έκανα κάτι λάθος;


    roadartist.
    Πολύ ευαίσθητο το δικό σου αφιέρωμά !

    Αλήθεια, πόσων ανθρώπων πολλές προσωπικές στιγμές δεν έχουν το «άρωμα» της μουσικής του Χατζιδάκι!
    Πόσες φορές δεν έρχεται στο μυαλό μας η φωνή του -μ΄εκείνο το περιπαικτικό ύφος και τη λεπτή ειρωνεία-!
    Και έφηβος, και ευαίσθητος, και αυστηρός και χωρίς να κάνει εκπτώσεις

    Σ΄ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.
    [Όσο για το τεχνικό μέρος: ιδιοκατασκευή είναι το βιντεάκι με τις φωτογραφίες]

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. οneiromageiremata

    [και].... ήταν ένας νέος λεπτός με κοντό σγουρό μαλλί και μεγάλα μαύρα μάτια…. ήτανε, λέει και μουσικός. Μουσικός; απορήσαμε όλοι μας. Δηλαδή τι μουσικός; Βιολιστής; Πιανίστας; Όχι, όχι, μας εξήγησε. Ήταν συνθέτης. Ε, αυτό δεν το περιμέναμε….
    Κοιτάξαμε το νεαρό συνομιλητή μας με δυσπιστία. Επί τέλους, αν έλεγε αλήθεια, δεν είχε παρά να μας το αποδείξει. Τον οδηγήσαμε αμέσως στο σπίτι του Βαλαωρίτη, κι εκεί ο Μάνος Χατζιδάκις –αυτός ήταν ο νέος συνθέτης- κάθισε στο πιάνο.
    ….Τόσο πολύ έλεγες πως ο αυτοδημιούργητος αυτός νέος ήταν ξεχειλισμένος από μελωδικότητα, τόσο πολύ γειτόνευε με μια περιοχή παρθένα , γεμάτη από ανεκμετάλλευτους ήχους και ρυθμούς, που έφτανε να τη σκουντήξει λιγάκι με τον αγκώνα του επάνω στο πιάνο , για να γεμίσει το δωμάτιο , να γεμίσει αργότερα η Ελλάδα κι ο κόσμος όλος από μιαν άλλου είδους γοητεία.
    (Η πρώτη εντύπωση που προκάλεσε ο Μάνος Χατζιδάκις στον «κύκλο του Λουμίδη», όπως καταγράφεται από τον Οδυσσέα Ελύτη στα "Ανοιχτά χαρτιά".)

    oneiromageiremata,
    χαιρετούμε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. καταπληκτικό το αφιέρωμα στον μεγάλο Μάνο Χατζιδάκη

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Το ιστολόγιό μας στοχεύει στη συμμετοχή, τη συζήτηση, την ανταλλαγή, την έκφραση απόψεων και ιδεών, γι' αυτό και τα σχόλιά σας είναι κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτα:-)

Δημοφιλείς αναρτήσεις