Εντυπώσεις από την επίσκεψη στην έκθεση για το Γιάννη Τσαρούχη.

Φαίνεται πως η επίσκεψη στο Μπενάκη και η έκθεση του Τσαρούχη

άρεσε πολύ στα παιδιά που την επισκέφτηκαν.

Δύο κείμενα μάς ήρθαν, που σπεύδουμε να τα αναρτήσουμε.

Από την Έλενα Τζαννάτου:

"Ένα καθημερινό πρωινό, κάπου σε μια σχολική αίθουσα, καμιά εικοσαριά ανήσυχες και συνάμα αγνές εφηβικές ψυχές, ενημερώθηκαν για μια επίσκεψη σε εικαστική έκθεση με θέμα το έργο του έλληνα ζωγράφου Γιάννη Τσαρούχη. Ανάμεσά τους κι εγώ. Ομολογώντας πως, αν και με δεσμούς λατρείας και υπέρμετρου σεβασμού για την τέχνη, οι γνώσεις μου πάνω στο έργο του Γιάννη Τσαρούχη δε θα χαρακτηρίζονταν ιδιαίτερα εκτενείς, πέρα βέβαια από τις αναλλοίωτες στο νου μου εικόνες

του ναύτη

και των τεσσάρων εποχών.

Μ' αυτές, λοιπόν, στο δισάκι μου ξεκίνησα για το προσωπικό ταξίδι στον κόσμο του έλληνα καλλιτέχνη ( με τη μοναδική, άλλωστε, προσέγγιση, όπου η τέχνη μπορεί να γίνει βίωμα προσωπικό και ουσιαστικό.)

Πρώτος σταθμός του ταξιδιού το θεατρικό έργο του δημιουργού, καλλιτεχνική του πτυχή σχετικά άγνωστη στο ευρύ κοινό. Περιπλανώμενη ανάμεσα σε ζωγραφιές, σκίτσα και φωτογραφίες, περνούσαν μπροστά στα μάτια μου αμέτρητες

θεατρικές εικόνες,

όπως οι Τρωάδες, ο Περσέας, ο Ερωτόκριτος και η Αρετούσα. Οι δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες μακέτες κουστουμιών και σκηνικών με την κάθε λεπτομέρεια αποτυπωμένη στο χαρτί και η επιτυχής μεταφορά των ιδεών αυτών απ' το χαρτί στο σανίδι, καταδεικνύουν το σκηνογραφικό και σκηνοθετικό ταλέντο του Γιάννη Τσαρούχη και ξεδιπλώνουν μια διαφορετική καλλιτεχνική πλευρά του εαυτού του. Εδώ, με έντονο το ελληνικό λαογραφικό στοιχείο αλλά και με στοιχεία από το αρχαίο ελληνικό θέατρο, τα πλούσια ή και πολλές φορές πομπώδη σκηνικά, δεν παύουν να κρατούν επαφή με το ρεαλισμό, μεταφέροντας ιδιαίτερα γλαφυρά τη σκηνική αναπαράσταση, ενώ το υλικό των αρχαιοελλινών θεματικά παραστάσεων δείχνει σεβασμό προς την αρχαία παράδοση αναπαράγοντάς την πολύ εύστοχα.

Κι ύστερα το καϊκάκι μου έπιασε ξανά λιμάνι, αυτή τη φορά ανάμεσα στα πινέλα και στα χρώματα. Ξεκίνησα έτσι, με ζήλο και ενδιαφέρον, την εξερευνητική περιήγησή μου στο ζωγραφικό κόσμο του Γιάννη Τσαρούχη, τον οποίο και ανυπομονούσα περισσότερο να γνωρίσω. Με μια πρώτη ματιά, τα γήινα χρώματα κυριαρχούσαν παντού γύρω.

Ανθρώπινες μορφές και κυρίως ανδρικές φιγούρες νέων,

αλλά και τοπία και θέματα απ' τη φύση σε μαγνήτιζαν με την απλότητά τους, σκιαγραφώντας με μια ρεαλιστική προσέγγιση τον ανθρώπινο ψυχισμό και την αληθινή ομορφιά του τοπίου.

Εικόνες της καθημερινότητας και της ανθρώπινης ζωής

αποτελούν αγαπημένα θέματα με τα οποία καταπιάνεται ο καλλιτέχνης και χαρακτηρίζουν το προσωπικό του ύφος.

Το γυμνό,

επίσης, κατέχει μια ιδιαίτερη θέση στη θεματολογία του Τσαρούχη, αποτυπωμένο με απόλυτη φυσικότητα και απαλλαγμένο απ' τη σεξουαλικότητα, δίχως στολίδια και περιττολογίες, αλλά λειτουργώντας ως φυσικό μέρος της εικόνας και σε πλήρη συνοχή μ' αυτή. Ακόμη, μέσα από το προσωπικό ύφος του καλλιτέχνη, είναι εμφανείς και οι αναφορές σε άλλους δημιουργούς, κυρίως στο πρώιμο αγιογραφικό έργο του.

Η πραγματική, όμως, δεξιοτεχνία του Τσαρούχη έρχεται να φανεί μέσα από τη μεταφορά κτιρίων στον καμβά με εκπληκτικό και αξιοθαύμαστο τρόπο. Μια σειρά από πίνακές του μεταξύ των οποίων και το σπίτι του Εμπειρίκου, απεικονίζουν τα κτίρια με απίστευτη ρεαλιστικότητα, κάνοντάς τα να φαντάζουν σα ζωντανές φωτογραφίες και όλα αυτά χάρη στην εκπληκτικά προσεγμένη σκίασή τους. 'Υστερα απ' αυτό και έχοντάς με πραγματικά κερδίσει με το καλλιτεχνικό του έργο, αναζητούσα να μάθω περισσότερα για την προσωπικότητα του μοναδικού αυτού καλλιτέχνη, ευκαιρία που μου δόθηκε μέσα από τις κινηματογραφικές προβολές στον ίδιο το χώρο της έκθεσης.

Και έτσι, με μια γλυκιά γεύση, σάλπαρα και πάλι στα ανοιχτάπρος αναζήτηση του επόμενου σταθμού στον ωκεανό της τέχνης, ελπίζοντας ότι προσπάθησα αρκετά να πλησιάσω την Ιθάκη τη δική μου και του καλλιτέχνη.
Όπως και να 'χει, νιώθω κερδισμένη από το γεγονός ότι γνώρισα καλύτερα το έργο ενός τόσο σπουδαίου σύγχρονου έλληνα ζωγράφου, ο οποίος αξίζει να έχει το σεβασμό και το θαυμασμό όλων μας, όχι μόνο για το καλλιτεχνικό του έργο, αλλά και για το ήθος και την παραδειγματική σεμνότητά του, αυτός ο δημιουργός ο οποίος είχε δηλώσει ότι νιώθει περισσότερο κριτικός της τέχνης μέσα από το έργο του και όχι καλλιτέχνης, όρο που θεωρούσε ιδιαίτερα παράτολμο".

Κι από τη Δήμητρα Μαρία Πράντζαλου:

" Ο Γιάννης Τσαρούχης γεννήθηκε το 1910 και πέθανε το 1989. Από μικρή ηλικία του άρεσε να ζωγραφίζει κι αυτό που μου έκανε εντύπωση ήταν ότι μέχρι το τέλος της ζωής του, δηλαδή μέχρι 79 ετών, ζωγράφιζε, γιατί τον ευχαριστούσε. Ο Γιάννης Τσαρούχης δεν ήταν από τους ανθρώπους που τα παρατάνε, όταν πλέον φτάνουν σε μεγάλη ηλικία.Όσο για τους πίνακές του, έχω να πω ότι μου άρεσαν τα χρώματα που έβαζε, δεν έβαζε μόνο ένα χρώμα αλλά πολλά.

Επιπλέον, το γυμνό

που έκανε με τους άντρες σε διάφορες στάσεις αλλά και

το ζεϊμπέκικο

εμένα δε μου φάνηκε πρόστυχο. Σαν έφηβη και νέα το θαύμασα."

Την επίσκεψη προετοίμασε, οργάνωσε, διεκπεραίωσε η Άννα Ζωγάκη και ο Γιώργος Καρατζής πρόθυμα και ευχάριστα συνόδευσε. Και τους δύο οι 45 μαθητές των θεωρητικών τμημάτων της β΄λυκείου τους ευχαριστούν θερμά.