26 Απριλίου 1986 - 23 χρόνια μετά.....



Είναι 26 Απριλίου του 1986, όταν γίνεται το το πυρηνικό ατύχημα στον αντιδραστήρα Νο. 4 του Πυρηνικού Σταθμού Παραγωγής Ενέργειας του Τσερνόμπιλ της Σοβιετικής Ένωσης, ο οποίος σήμερα βρίσκεται σε εδάφη της Ουκρανίας.

Αιτία, το ανθρώπινο λάθος...

Το ατύχημα ήταν της τάξης του μέγιστου προβλεπόμενου ατυχήματος στην Διεθνή Κλίμακα Πυρηνικών Συμβάντων, διατάραξε σοβαρότατα τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούσαν στις γύρω περιοχές και είχε σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην υγεία.
Πέθαναν επιτόπου δυο από τους εργάτες του σταθμού.


Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας έχει εκτιμήσει ότι η συνολική ακτινοβολία που έχει εκλυθεί ήταν 200 φορές μεγαλύτερη από αυτή που απελευθερώθηκε συνολικά από τις ατομικές βόμβες στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι.
Περίπου 350.000 άνθρωποι απομακρύνθηκαν από τις εστίες τους που μολύνθηκαν από ραδιενέργεια. Εντούτοις, 9500 άτομα ζουν ακόμα στις ζώνες υποχρεωτικής εκκένωσης.
Γύρω στα 7.000.000 άνθρωποι εισπράττουν επιδόματα, συντάξεις και υγειονομική ασφάλιση ως πληγέντα από το Τσέρνομπιλ
Η συνολική οικονομική καταστροφή στην Ουκρανία μόνο υπολογίζεται να υπερβεί
τα 165 εκατ. Ευρώ μέχρι το 2015
Ανεξάρτητοι επιστήμονες υπολογίζουν ότι συνολικά 30.000-60.000 άτομα θα πεθάνουν από καρκίνους λόγω του ατυχήματος στο Τσέρνομπιλ
Ο αριθμός των ανθρώπων που διαγνώσθηκαν ως μόνιμα ανάπηροι από το ατύχημα (και τα παιδιά τους) αυξήθηκε από 200 το 1991 σε 64.500 το 1997 και σε πάνω από 91.000 το 2001.


Στην Μ. Βρετανία, πάνω από 2.500 χιλιόμετρα από την πηγή της καταστροφής, 374 κτηνοτροφικές φάρμες με 200.000 πρόβατα ακόμα υφίστανται περιορισμούς λόγω ραδιενεργού μόλυνσης από το ατύχημα στην Ουκρανία. Οι μολυσμένες περιοχές στην Μ. Βρετανία καλύπτουν μια έκταση 750 τετραγ. χιλιομέτρων.


Σε ορισμένες περιοχές της Γερμανίας, Αυστρίας, Ιταλίας, Σουηδίας, Φινλανδίας, Λιθουανίας και Πολωνίας, τα άγρια θηράματα (συμπεριλαμβανομένων του αγριόχοιρου και του ελαφιού), τα άγρια μανιτάρια, βατόμουρα και σαρκοφάγα ψάρια των λιμνών ακόμα έχουν επίπεδα μόλυνσης από Καίσιο-136 μερικών χιλιάδων Μπεκερέλ ανά κιλό.

Η καταστροφή του Τσέρνομπιλ συνεχίζεται και κανένας ακόμα δεν γνωρίζει την πραγματική έκταση της καταστροφής σε ανθρώπους και περιβάλλον. Αλλά ξέρουμε όμως αρκετά ώστε να πούμε πως κανένας δεν μπορεί να αποδεχτεί ακόμα και το παραμικρό ρίσκο του να ξανασυμβεί αυτό ξανά!
Στοιχεία από την Έκθεση των Ευρωπαίων Πράσινων “The Nuclear Endgame”


Οι επιπτώσεις στην Τέχνη και η εξοικείωση με μια ζωή με ραδιενέργεια ,
μια άλλη προσέγγιση

γκράφφιτι από δρόμο στη Ρωσία
εμφανίστηκε λίγους μήνες μετά το άτύχημα

Η ραδιενέργεια που απελευθερώθηκε από τον αντιδραστήρα 4 του Τσερνομπίλ επηρέασε ιδιαίτερα ορισμένες απομακρυσμένες περιοχές της νότιας Λευκορωσίας και της βόρειας Ουκρανίας, που διατηρούσαν έως τότε τη δική τους κουλτούρα, τα δικά τους ήθη και έθιμα.

Πολλά στοιχεία αυτής της παράδοσης -πίνακες με απεικονίσεις της καθημερινής ζωής, πήλινα σκεύη κα γεωργικός εξοπλισμός από ξύλο- μπορεί να τα δει πλέον κανείς μόνο στα μουσεία των μεγάλων πόλεων των δύο χωρών, αφού η ζωή στις περιοχές αυτές έχει πλέον «σβήσει».

Η εμπειρία του Τσερνομπίλ, αυτή η καταστροφή κοσμικού μεγέθους, όπως την περιέγραψε η Λευκορωσίδα συγγραφέας Σβετλάνα Αλεξίγεβιτς, απασχόλησε στο πέρασμα των χρόνων πολλούς συγγραφείς, ζωγράφους και παραγωγούς ταινιών που θέλησαν να αποτυπώσουν το δράμα. Πίνακες με εικόνες της καταστροφής φιλοξενούνται έως σήμερα, για παράδειγμα, στο Μουσείο του Τσερνομπίλ, στο Κίεβο.

Εκτός από τις περιχές που ερήμωσαν, υπάρχουν κι εκείνες που οι άνθρωποι πρέπει να συνεχίσουν να ζουν με τη ραδιενέργεια.

Στο πλαίσιο ενός πιλοτικού προγράμματος, χρηματοδοτούμενου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, που φέρει την ονομασία «Ethos», ομάδες ψυχολόγων, κοινωνιολόγων, ειδικών στη διαχείριση κινδύνου, στο περιβάλλον και σε αγροτικά ζητήματα, εργάζονται από κοινού με τους κατοίκους των πληγέντων περιοχών και αναπτύσσουν στρατηγικές διαχείρισης της καθημερινής ζωής.

Οι κάτοικοι των συγκεκριμένων περιοχών διδάσκονται -μεταξύ άλλων- πώς να εκτρέφουν οικόσιτα ζώα και να ετοιμάζουν φαγητό με όσο το δυνατό χαμηλότερα ποσοστά ραδιενέργειας, μαθαίνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο να ζουν με τις επιπτώσεις της πυρηνικής καταστροφής του Τσερνομπίλ.




Τι συμβαίνει όμως γύρω μας, σχετικά με τα εργοστάσια
πυρηνικής ενέργειας;;

Ας ενημερωθούμε για τα επιχειρήματα
"υπέρ" 'η "κατά" της χρήσης πυρηνικής ενέργειας.
Το blogg του σχολείου μας θα συμβάλλει σε αυτό, σύντομα.

Σχόλια

  1. Χριστός Ανέστη και Χρόνια Πολλά σε όλους σας!
    Πέρασαν 23 χρόνια από τότε...
    Πολύ κακές αναμνήσεις. Μακάρι να μη ξανασυμβεί ποτέ κάτι τέτοιο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αχ, εμείς η γενιά του Τσέρνομπιλ...

    Αναμένω μια ιδιαίτερα ένθερμη συζήτηση πάνω στο θέμα, αποτέλεσμα τις ανάρτησης που ελπίζω να έρθει σύντομα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Στέλλα χρόνια πολλά και Χριστός Ανέστη.Είναι ίσως η σημαντικότερη ανάρτηση μέχρι σήμερα,από άποψη σπουδαιότητας και υπενθήμισης.Είναι μια αφύπνιση για το ότι η Γη κακοποιείται βάναυσα από δικαίους και αδίκους.Απλά να θυμίσω ότι είμαστε «καταδικασμένοι»να ζούμε σε αυτό τον πλανήτη και ότι για τα επόμενα μερικά εκατομμύρια χρονια δεν βλέπω δυνατότητα να αλλάξουμε «σπίτι»,γιατί η Γη τουλάχιστον μέχρι τώρα δεν έχει βρεί όμοιο αδελφό πλανήτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Μπράβο, Στέλλα, πολύ καίρια ανάρτηση.
    Φαντάζομαι πως οι ΠΕ04 θα αναλάβουν δράση!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Πυρηνική τεχνολογία διδάχθηκα τρία εξάμηνα στο Πολυτεχνείο. Τα πήγαινα πολύ καλά. Μπορούσα να υπολογίσω από μνήμης το buckling (ας πούμε διαστρέβλωση του χώρου) του αντιδραστήρα για οποιαδήποτε γεωμετρία του (κυλινδρικός, σφαιρικός, κλπ). Γνώριζα τι χρειαζόταν για το φτιάξιμο ενός σταθμού (απλού ή breeder).
    Έμαθα όμως ότι δεν μπορούμε να χειριστούμε εύκολα τα ραδιενεργά υλικά. Εξασθενούν βέβαια με σταθερό ρυθμό αλλά σε πόσο χρόνο; Εδώ έχουμε την έννοια της ημιζωής. Αν έχω ένα χιλιόγραμμο ράδιο, αυτό εκπέμπει ακτινοβολία (Αχ Μαρία Κιουρί...) και σε 2500 χρόνια μένει 500 γραμμάρια. Αυτό συνεχίζει να εκπέμπει ακτινοβολία και σε 2500 χρόνια μένει το μισό, 250 γραμμάρια. Κλπ κλπ. Τα διάφορα υλικά έχουν διαφορετικούς χρόνους ημιζωής, απο μικροδευτερόλεπτα μέχρι χιλιετίες. (Η ζωή μας έχει ασήμαντη διάρκεια για να διορθώσουμε κάτι αν δεν πάει καλά).
    Όσα προσπάθειες κάναμε να τα περιορίσουμε και να τα μεταφέρουμε απέτυχαν. Το αεροπλάνο στις Βαλεαρίδες, το πλοίο στην Μάγχη, το τραίνο στις Ενωμένες πολιτείες, όλα οδήγησαν σε δυστυχήματα.
    (Δεν λέω ατυχήματα. Σε αυτά δεν υπάρχει υπεύθυνος. Λέω δυστυχήματα, όπου ο υπεύθυνος μπορεί να βρεθεί!)
    Και αν γίνει ένα επεισόδιο σε αντιδραστήρα, ας πούμε αν δημιουργηθεί ένας θύλακας αερίου (ατμού) πάνω από τον πυρήνα, (όπως στο δυστύχημα στο πυρηνικό εργοστάσιο στο Three Mile Island της Αμερικής) πόσο γρήγορα ανεβαίνει η ελεγχόμενη έως τότε θερμοκρασία; Χίλιους βαθμούς Κελσίου το δευτερόλεπτο. Και σε πέντε δευτερόλεπτα λιώνει η μεταλλική υποδομή του αντιδραστήρα και η διαρκώς θερμαινόμενη λάβα βυθίζεται στο έδαφος λιώνοντάς το. Το περιγράψανε σαν αστείο ότι θα βγεί από την άλλη μεριά της Γης στην Κίνα και το είπανε το Σύνδρομο της Κίνας. Το σίγουρο είναι ότι η υπέρθερμη λάβα θα φθάσει το πολύ στο κέντρο της Γης και η έκρηξη του πλανήτη είναι πιθανή.
    Άρα τα πυρηνικά υλικά είναι δυσκολομεταχείριστα και τα πυρηνικά δυστυχήματα δυσοίωνα.
    Στο ατύχημα του Τσέρνομπιλ (πήρε φωτιά ο γραφίτης που περιέβαλλε τον αντιδραστήρα και αντί να σταματήσουν αμέσως την λειτουργία του κάλεσαν την Πυροσβεστική!) μόλις αποκαλύφθηκε ο πυρήνας όσοι βρίσκονταν τριγύρω 'αχρηστεύθηκαν'. Μπόρεσε όμως ένας 'ήρωας' να πετάξει με ελικόπτερο πάνω από τον καιόμενο αντιδραστήρα και να ρίξει σάκους με κάδμιο από την τρύπα της οροφής. Το κάδμιο σταματάει την πυρηνική αντίδραση απορροφώντας τα εκπεμπόμενα νετρόνια, που έτσι δεν πάνε αλυσωτά σε άλλα άτομα (ουρανίου, πλουτωνίου) για να προκαλέσουν την σχάση τους. Φυσικά ο 'ήρωας' αρρώστησε από την έκθεσή του στην ραδιενέργεια. Και τι συνέβη τότε;
    Ενας ειδικός από την Αμερική επί των ασθενειών από ραδιενέργεια, ήρθε και πρότεινε άμεση μεταμόσχευση νωτιαίου μυελού! (Και πού έγινε ειδικός; Μήπως γίνονταν πειράματα ή ατυχήματα και αλλού;) Ο 'ήρωας' δεν έζησε πάρα πολύ. Και τα θύματα ήσαν πολλά στην ευρύτερη περιοχή που εκκενώθηκε.
    Και τώρα τι κάνουμε; Μέσα σε έναν κόσμο που κάποιοι απελπισμένοι ή παρανοϊκοί ζώνονται εκρηκτικά και προσπαθούν να κάνουν μεγάλη ζημιά, σε ένα κόσμο όπου οι σεισμοί γκρεμίζουν χιλιόχρονες πόλεις, και όπου πέφτουν αεροπλάνα στο Λόκερμπι Σκωτίας ή στους Δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης, εμείς σκεφτόμαστε να στήσουμε Πυρηνικούς σταθμούς; (Ας μάθουμε πρώτα γιατί δεν μπήκε σε λειτουργία ο δίδυμος σταθμός στα Βραχώδη Όρη...)
    [Πυρηνική Ενέργεια; Όχι, ευχαριστώ!]
    Δεν είμαστε σε θέση να διαχειριστούμε απλές φυσικές καταστροφές (πυρκαϊές, ανεμοστρόβιλους, πλημμύρες, κλπ) και θα αναλάβουμε να τιθασεύσουμε την ασυγκράτητη πυρηνική έκρηξη;
    Ευκολότερο θα ήταν να παίζουμε βόλεϊ με μπάλα τον Ήλιο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Στέλλα, εξαιρετική έκπληξη η ανάρτησή σου, ουσιαστικότατη - κι ας είναι σοκαριστικό το θέμα (Αλίμονο αν τα αποφεύγαμε..)

    Με το -κατά Σαββόπουλο- κεφάλι στον ντορβά ζούμε και.."οἰκιῶν ἡμῶν ἐμπιπραμένων ἡμεῖς ἄδομεν"..
    Ο Καστοριάδης είχε πει, με αφορμή της σκέψης την πυρηνική ενέργεια, πως ο σύγχρονος άνθρωπος κάθεται πάνω σε ένα κλαδί που ο ίδιος πριονίζει..
    Δεν είμαι ούτε ειδικός ούτε σχετικός με το θέμα. Τα στοιχεία που έδωσε ο Αλκίνοος είναι θεαματικά. Βλέπω μόνο μια τεράστια δύναμη να είναι στα ανθρώπινα χέρια και αυτό, δυνητικά, δεν μπορεί παρά να με φοβίζει.

    Κι όχι μόνο για τον άμεσο κίνδυνο που ελλοχεύει σε ένα δυστύχημα. Τι γίνεται, π.χ, με τα απόβλητα των πυρηνικών εργοστασίων και την τροφική αλυσίδα; Πώς, πότε, πόσο, μπορεί να προφυλάσσεται ο άνθρωπος;

    Ελπίζω κι εγώ, όπως ο Οδυσσέας, να τα συζητήσουμε εκτενέστερα αυτά με αφορμή επόμενη ανάρτηση - και ξέρω πως η περιβαλλοντική σου ομάδα έχει διαφωτιστικό υλικό.

    Καλημέρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ωραία αυτά που λέτε... Αντί όμως να κλείνουμε πεισματικά τα μάτια, γιατί να μην αναπτύξουμε την τεχνολογία ώστε να μην έχουμε τέτοια προβλήματα;

    Φυσικά και εγώ προτιμώ την εκμετάλλευση φυσικών πηγών ενέργειας (με κύριο λόγο τη γεωθερμική), πιστεύω το ότι να σταματήσει η έρευνα στην πυρηνική ενέργεια (είτε για εργαλείο είτε για όπλο, το οποίο είναι υποκατηγορία του εργαλείου) θα πρέπει να συνεχίσει με υπευθυνότητα και σοβαρότητα.

    Η πυρηνική ενέργεια, ότι κι αν έχει κάνει, δεν μπορεί να συγκριθεί με τον αργό θάνατο του περιβάλλοντος από τη Βιομηχανική επανάσταση και μετά. Αν δεν αλλάξει νοοτροπία ο άνθρωπος και δεν αναγκάσει τους από πάνω να κάνουν το ίδιο, και ποντίκια σε ροδέλες να βάλουμε, πάλι ζημιά θα γίνεται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Οδυσσέα,

    Πολύ ενδιαφέρον το θέμα της ανάπτυξης της τεχνολογίας, αλλά και της προόδου γενικότερα.
    Νομίζω πως δεν τίθεται ποτέ θέμα να σταματήσει η έρευνα.
    Απ' την άλλη, η (επιδιωκόμενη) υπευθυνότητα και σοβαρότητα ζητούμενο πάντα, ευκταίο, αλλά δύσκολα ο άνθρωπος τις κατακτάει σε μόνιμη βάση..
    Νομίζω πως η πυρηνική ενέργεια, με όσες ασφαλιστικές δικλείδες κι αν θέσουμε, θα παραμένει μια τεράστια απειλή από και για τον άνθρωπο.
    (Τα δε ποντικάκια τα καημένα, γιατί να την πληρώσουν; :-)) )

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Η "μάχη" για τα πυρηνικά έχει ανάψει. Επιχειρήματα ακούγονται και από τις δυο πλευρές.
    Συμφέροντα αναπτύσσονται τεράστια.
    Υποσχέσεις για ασφαλή χρήση και "καθαρή" ενέργεια περισσεύουν.
    Η επόμενη ανάρτηση θα είναι αφιερωμένη σε αυτά.

    Μήπως όμως, αν από αύριο πετάμε λιγότερα φαγητά στα σκουπίδια, πηγαίνουμε στις δουλειές μας με τα πόδια, άν αγαπήσουμε το τραμ, το μετρό, αυτά που λέμε "μέσα",
    αν ανισχύσουμε οικονομικά τον λεγόμενο "Τρίτο Κόσμο" και γίνουμε
    λιγότερο καταναλωτικοί,
    λέω, μήπως ο ήλιος, ο άνεμος, η Γη μας χαρίσουν απλόχερα ενέργεια, αλλά και άλλες ποιότητες που φαίνεται να έχουμε χάσει;;;

    Είναι τρομερή ανακούφιση , πάντως,το ότι μοιραζόμαστε , την ίδια αγωνία!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Στέλλα, βλέποντας την ενδιαφέρουσα ανάρτηση που έκανες- όχι μόνο για να μην ξεχνάμε αλλά και για να σκεφτόμαστε λύσεις σχετικά με το μεγάλο ζήτημα του περιβάλλοντος -μου φάνηκε πρωτότυπη μια είδηση που διάβασα στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία. Σε κάποια περιοχή της Ιταλίας, οι κάτοικοι προκειμένου να καταπολεμήσουν α) την παιδική παχυσαρκία β)την τοπική κυκλοφοριακή συμφόρηση και γ) την αυξημένη εκπομπή αερίων, υιοθέτησαν την πρόταση μιας περιβαλλοντικής οργάνωσης και δημιούργησαν τα piedibus(λεωφορεία πεζών).Έτσι, κάθε πρωί μια ομάδα αποτελούμενη από προσωπικό επί πληρωμή αλλά και από γονείς εθελοντές, οδηγεί τους πεζούς μαθητές στο σχολείο μέσα από τα δρομάκια της πόλης . Μ' ένα σμπάρο πολλά τρυγόνια! Φυσικά μια τέτοια πρωτοβουλία απαιτεί την ύπαρξη μιας «κοινωνίας των πολιτών» που αντιλαμβάνεται ότι λύσεις μπορούν να βρεθούν, όχι μόνο από την πλευρά της πολιτείας αλλά και από τους ίδιους τους πολίτες. Φαντάζεσαι τις γειτονιές της Αττικής να προσπαθήσουν να «αντιγράψουν» μια τέτοια μορφή δράσης! Θα γλιτώσουμε τουλάχιστον από τα μικρά κίτρινα λεωφορεία των ιδιωτικών σχολείων που κατακλύζουν τους δρόμους κάθε πρωίκαι τα παιδιά μας θα γνωρίσουν την κοινωνικότητα που τόσο πολύ στερούνται. Ίσως υπάρχουν ελπίδες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Το ιστολόγιό μας στοχεύει στη συμμετοχή, τη συζήτηση, την ανταλλαγή, την έκφραση απόψεων και ιδεών, γι' αυτό και τα σχόλιά σας είναι κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτα:-)

Δημοφιλείς αναρτήσεις