"Επειδή το αδοκίμαστο και το απ' αλλού φερμένο/ δεν το αντέχουν οι άνθρωποι..."




ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ, ΤΟ ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ

Η ανάρτηση αυτή αφιερώνεται στην Αγγελική και το Δημήτρη που είχαν την ιδέα και μας παρότρυναν [αντίστοιχα] να ασχοληθούμε με το συγκεκριμένο ποιητικό έργο του Ο.Ελύτη.

ΤΟ ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ,

Ποιητικό έργο ερωτικό,
αυθόρμητο και αυστηρά πειθαρχημένο
συγκινεί ,

ανακαλεί βιώματα, καταστάσεις , συγκινήσεις
διαβάζεται και ξαναδιαβάζεται.

Ο.Ελύτη, Μονόγραμμα III
Διαβάζουν: Μίκης Θεοδωράκης, Ιουλίτα Ηλιοπούλου.


Έτσι μιλώ για σένα και για μένα
Eπειδή σ' αγαπώ και στην αγάπη ξέρω
Nα μπαίνω σαν Πανσέληνος
Aπό παντού, για το μικρό το πόδι σου μέσ' στ' αχανή
σεντόνια
Nα μαδάω γιασεμιά - κι έχω τη δύναμη
Aποκοιμισμένη, να φυσώ να σε πηγαίνω
Mέσ' από φεγγερά περάσματα και κρυφές της θάλασσας
στοές
Yπνωτισμένα δέντρα με αράχνες που ασημίζουνε

Aκουστά σ' έχουν τα κύματα
Πώς χαϊδεύεις, πώς φιλάς
Πώς λες ψιθυριστά το "τί" και το "έ"
Tριγύρω στο λαιμό στον όρμο
Πάντα εμείς το φως κι η σκιά
Πάντα εσύ τ' αστεράκι και πάντα εγώ το σκοτεινό
πλεούμενο
Πάντα εσύ το λιμάνι κι εγώ το φανάρι το δεξιά
Tο βρεγμένο μουράγιο και η λάμψη επάνω στα κουπιά
Ψηλά στο σπίτι με τις κληματίδες
Tα δετά τριαντάφυλλα, το νερό που κρυώνει
Πάντα εσύ το πέτρινο άγαλμα και πάντα εγώ η σκιά που μεγαλώνει


Tο γερτό παντζούρι εσύ, ο αέρας που το ανοίγει εγώ
Eπειδή σ' αγαπώ και σ' αγαπώ
Πάντα εσύ το νόμισμα κι εγώ η λατρεία που το
εξαργυρώνει:

Tόσο η νύχτα, τόσο η βοή στον άνεμο
Tόσο η στάλα στον αέρα, τόσο η σιγαλιά
Tριγύρω η θάλασσα η δεσποτική
Kαμάρα τ' ουρανού με τ' άστρα
Tόσο η ελάχιστή σου αναπνοή


Που πια δεν έχω τίποτε άλλο
Mέσ' στους τέσσερις τοίχους, το ταβάνι, το πάτωμα
Nα φωνάζω από σένα και να με χτυπά η φωνή μου
Nα μυρίζω από σένα και ν' αγριεύουν οι άνθρωποι
Eπειδή το αδοκίμαστο και το απ' αλλού φερμένο
Δεν τ' αντέχουν οι άνθρωποι κι είναι νωρίς, μ' ακούς
Eίναι νωρίς ακόμη μέσ' στον κόσμο αυτόν αγάπη μου


Nα μιλώ για σένα και για μένα.





Η εκτός κειμένου εικόνα είναι άπό αρχαίο χάλκινο κάτοπτρο και τυπώθηκε στα εργαστήρια της Εταιρείας Γραφικών Τεχνών»Μαλάμι» Ο.Ε. (Χάρτης,21-23)



To ποίημα διαρθρώνεται σε επτά ενότητες με αυξομειούμενο αριθμό στίχων, πάντοτε πολλαπλάσιο του επτά , σε μια συμμετρική διάταξη: επτά στίχοι η πρώτη ενότητα, είκοσι ένας η δεύτερη, τριάντα πέντε η τρίτη, σαράντα εννέα η τέταρτη, τριάντα πέντε η πέμπτη, είκοσι ένας η έκτη, επτά η έβδομη.
Εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο : ΙΚΑΡΟΣ, το Δεκέμβριο του 1972

  • Γράψτε τους δικούς σας αγαπημένους στίχους από ΤΟ ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ

ΠΗΓΕΣ: Mario Vitti, ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ
Χάρτης,21-23
Cd ΤΟ ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ
Με φόντο το ADAGGIO ΤΟΥ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ
Διαβάζουν: Μίκης Θεοδωράκης, Ιουλίτα Ηλιοπούλου

για τα video: έργα των:Μόραλη, Νικολάου, Τέτση, Rodin, Magritte, Klimt

κολάζ του Ο.Ελύτη, απόσπασμα από την ταινία των Taviani, "Η νύχτα του Σαν Λορέντζο"

Σχόλια

  1. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Συγκινητική η δουλειά σας, πολύ αισθαντική και όμορφη. Ο αγαπημένος μου στίχος από το Μονόγραμμα:
    Ας είναι ο λόγος που 'στειλα να σου κρατεί δαφνόφυλλο.
    (Τους υπόλοιπους, «ακουστά έχουν τα κύματα...» τους βάλατε ήδη.)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Καλημέρα,
    αυτοί οι αισθαντικοί στίχοι, τόσο βαθιά ερωτικοί -και με τη Χατζιδακική έννοια- και τα καταπληκτικά video,
    σίγουρα θα την κάνουν πιο όμορφη, αυτή τη Δευτέρα...
    Ευχαριστούμε Λίλα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ευχαριστώ πολύ για αυτή την ανάρτηση!!
    Την περίμενα καιρό.. Το μονόγραμμα είναι το μόνο ποιήμα που αγάπησα και έκανα δικό μου.. όλα τα άλλα τα αντιμετωπίζω απλά ως δημιουργήματα και βιώματα άλλων.. αυτό όμως είναι φανερά δικο μου!!

    ΟΙ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΙ ΜΟΥ ΣΤΙΧΟΙ:

    Επειδή τό αδοκίμαστο καί τό απ’αλλού φερμένο
    Δέν τ’αντέχουν οί άνθρωποι κι είναι νωρίς,μ’ακούς
    Είναι νωρίς ακόμη μές στόν κόσμο αυτόν αγάπη μου

    Να μιλώ γιά σένα καί γιά μένα.


    Είναι νωρίς ακόμη μές στόν κόσμο αυτόν,μ’ακούς;
    Δέν έχουν εξημερωθεί τά τέρατα μ’ακούς;......





    http://didefth.gr/monogrammaOElyths.htm

    http://pareablog.blogspot.com

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Γεια σου, Λίλα,
    γεια σας, παρέα,
    Έλειψα λίγες μέρες και βρήκατε την ευκαιρία να γεμίσετε ομορφιά το ιστολόγιο...
    Αχ, να είχαμε πάντα, πολλούς μαθητές που να έκαναν τέτοιες παραγγελιές, όπως η δική σας, Αγγελική και Δημήτρη, για το Μονόγραμμα.. Αχ, να υπήρχαν πολλές σαν τη Λίλα, να μπορούσαν να υλοποιούν έτσι τις παραγγελιές.
    ( Αν και τι λέω, μία που είναι τόσεςέχουμε!..)

    Τώρα, για στίχους δεν ξέρω.. Είναι τόσοι πολλοί, για μένα, σχεδόν όλο το ποίημα. Διαβάστε, π.χ, τις δυο πρώτες ενότητες. Μήπως κάποιοι από μας δεν κουβαλάμε στίχους ατόφιους στις τσέπες μας;
    " Πώς αλλιώς, αφού αγαπιούνται οι άνθρωποι"
    "Και θα χτυπήσει τον κόσμο η αθωότητα/με το δριμύ του μαύρου του θανάτου"
    "Τα δυο μικρά ζώα, τα χέρια μας/Που γύρευαν ν'ανέβουνε κρυφά το ένα στ'άλλο"
    "Πενθώ τα χρόνια που έρχονται χωρίς εμάς και τραγουδώ τ'άλλα που πέρασαν/εάν είναι αλήθεια"
    Και...και...και...

    Η ευχάριστη, πάντως έκπληξη είναι πως τους στίχους που ήμουν έτοιμος να σας γράψω, μου τους πρόλαβε η Αγγελική. Θα διάλεγα τους ίδιους ακριβώς. Κι ενώ πρόκειται στην ουσία για μια θλιβερή διαπίστωση, ( το "είναι νωρίς ακόμη μές στόν κόσμο αυτόν αγάπη μου
    Να μιλώ γιά σένα καί γιά μένα"), όμως έχει τόση τρυφεράδα, τόση γλυκειά μελαγχολία, τόσο πάθος τελικά..

    Να προσθέσω ότι χωρίς να το διδάσκονται τα παιδιά( επισήμως, τουλάχιστον) στο σχολείο το Μονόγραμμα, είναι το ποίημα που γνωρίζουν καλύτερα από όλα, το αγαπάνε και, όταν το συναντάνε μέσα από την αισθαντικότατη ανάγνωση Ηλιοπούλου-Θεοδωράκη, το λατρεύουν.
    Στη γειτονιά μου υπάρχει σε τοίχο γραμμένος με σπρέι κάποιος στίχος του. Το έχω αμελήσει να το φωτογραφίσω και να το προσθέσω στην ανάρτηση..

    Καλή χρονιά σε όλους, πάντα τέτοια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Καλώς τον Κ.Μάνεση....
    Πώς από 'δώ???
    Νομίζαμε ότι σας χάσαμε κάπου μεταξύ σταθμού και αποβάθρας...
    Χμμμ...

    Εσείς τώρα κάπου πήγατε, περάσατε καλά και εμάς εδώ μας ξεχάσατε..
    Αλλά καλά κάνατε γιατί από Πέμπτη θα σας βγάλουμε παλι το λάδι, και λίγη ανάπαυση ήταν απαραίτητη..


    Να σας πω και κάτι ακόμη..
    Εγώ φέτος τελειώνω αλλά δεν μου πάει καρδιά και δεν έχω τη δύναμη να αποχωριστώ αυτό το ιστολόγιο και όλα όσα συζητάμε εδώ μέσα που για άλλους είναι λόγια μα για μένα είναι φώτα αναμμένα σε έναν δρόμο σκοτεινό..
    Έχω τέτοια αγάπη γι'αυτό εδώ το άψυχο πράγμα (που έχει όμως τόσες ψυχές) που με έπιασε το ποιητικό μου και θα σας ζαλίσω οπότε κλεινω λέγοντας ότι θα σας γράφω πάντα τις απόψεις μου γιατί όταν συζητάμε και διαφωνούμε ακονίζεται το μυαλό μου...

    ΚΑΛΟ ΒΡΑΔΥ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Δημήτρη,
    εμείς ευχαριστούμε για την παρότρυνση και περιμένουμε και άλλες προτάσεις!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Εαρινή Συμφωνία ,
    Πόσοι θα θέλαμε αυτό το δαφνόφυλλο!
    Για την πρόταση της απαγγελίας σε ευχαριστούμε θερμά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Στέλλα,
    Μακάρι η ποίηση να μπορεί πάντα να μας ομορφαίνει τη ζωή!
    ίσως:
    «Μέσα στο σπίτι του Ποιητή
    Σώζεται πάντα το πρόσωπο του ανθρώπου
    Με πίκρα, με πόνο και με αυταπάρνηση»
    (Θανάση Κωσταβάρα, Η μακρινή άγνωστη χώρα.)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Αγγελική,
    Είναι πολύ όμορφο να ταυτίζεσαι με στίχους.
    Θα νιώσεις, σίγουρα, και πολλών άλλων ποιημάτων τη γοητεία!
    Καλά ταξίδια με το ιστολόγιό σας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Διονύση,
    Οι στίχοι που κουβαλάμε, μακάρι να συναντούσαν
    [τα] «δώδεκα άστρα [που] πέφτουν από τις άδειες τσέπες τους»!
    Το graffiti περιμένει την ανάρτησή του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Γεια σας....Καλη χρονια...με υγεια κ χαρα!
    τι κανετε?πολυ ωραια αναρτηση...ειχα ζητησει κ εγω απο τον κυριο Μανεση να μου δωσει μια ηχογραφηση που ειχε να ακουσει το Μονογραμμα... οι στιχοι που με αγγιζουν ειναι οι εξης:

    (Το γερτο παντζουρι εσυ, ο αερας που το ανοιγει εγω)
    (Επειδη σ'αγαπω και σ'αγαπω)
    ειναι νωρις ακομη μεσ' στον κοσμο αυτον αγαπη μου>
    (Να μιλω για σενα κ για μενα)
    Με αγγιζει παρα πολυ,γιατι ακομη κ μεσα απο καποιες δυσκολιες που 8α αντιμετωπισουμε στην ζωη δεν 8α πρεπει να παραδιδουμε τα οπλα μας αλλα να παλευουμε...και να γνωριζουμε πως δεν ειμαστε μονοι μας αλλα παντα υπαρχει καποιος/α εκει εξω που μας σκεφτεται κ που μεσω αυτου εμεις περνουμε δυναμη κ 8ετικη ενεργεια....



    (Χριστινα Μαντοπουλου)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Δημήτρη,
    Από τέτοιες ευτυχείς «συναντήσεις» βγαίνουν ωφελημένα και τα δύο μέρη·
    τόσο, που να μην ξέρει πια κανείς ποιος είναι πιο τυχερός: οι μαθητές ή «αυτοί οι άνθρωποι»;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Γεια σου, Χριστίνα,
    Πολύ όμορφοι οι στίχοι που διάλεξες!
    Φυσικά είναι ωραίο να ξέρουμε πως « υπάρχει κάποιος που μας σκέφτεται» , αλλά, όπως λέει κι ο Εγγονόπουλος:
    "ν’ αγαπιέσαι ή ν’ αγαπάς;
    ν’ αγαπώ".
    [ΤΟ ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ ΤΩΝ ΑΝΘΕΩΝ]

    Καλή χρονιά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. ναι φυσικα συμφωνω να αγαπας....αλλα αν αγαπας μονο εσυ στην ουσια μονο η μια πλευρα δεν ειναι πιθανοτατο να πλυγωθεις?γιατι στην ουσια μονο δινεις κ δεν παιρνεις?
    Χριστινα Μαντοπουλου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Η αγάπη δεν έχει καμία σχέση με το αντάλλαγμα...

    Αν αγαπάς είσαι ευτυχισμένος όταν βλέπεις τον άλλο χαρούμενο ακόμα κ αν δεν είναι κοντά σου... ακόμα κ αν σε πληγώνει θα σκεφτείς ''Αν αυτό σε κανει ευτυχισμένο ΟΚ!''

    Θα μου πεις άνθρωποι είμαστε και επιζητούμε την ανταπόκριση αλλά κάθε φορά που θα νιώσεις έτσι κ θα σου δημιουργηθούν αυτά τα αρνητικά συναισθήματα σκέψου ότι αυτό δεν είναι ''αγνή'' αγάπη αλλά απλά ανθρώπινο ένστικτο..

    Φιλιά Χριστινάκι!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Χριστίνα,
    [αν τελείωσες το Μαντίθεο!]
    Τι λες γι αυτά που γράφει η Αγγελική;
    Πάντως, για την ιστορία , σου γράφω ολόκληρο το ποίημα · οι δύο στίχοι μπορεί να αποκτούν και κάποιο άλλο νόημα στη σχέση τους με το όλον.
    Ίσως βρεις και άλλες αφορμές για συζήτηση.
    Μια καλή αρχή για αύριο που θα βρεθούμε!

    ΤΟ ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ ΤΩΝ ΑΝΘΕΩΝ
    την ποίησιν ή την δόξα;
    την ποίηση
    το βαλάντιο ή την ζωή;
    τη ζωή
    Χριστόν ή Βαραββάν;
    Χριστόν
    την Γαλάτειαν ή μίαν καλύβην;
    την Γαλάτεια
    την Τέχνην ή το θάνατο;
    την Τέχνη
    τον πόλεμο ή την ειρήνη;
    την ειρήνη
    την Ηρώ ή τον Λέανδρο;
    την Ηρώ
    την σάρκα ή τα οστά;
    την σάρκα
    την γυναίκα ή τον άνδρα;
    τη γυναίκα
    το σχέδιον ή το χρώμα;
    το χρώμα
    την αγάπη ή την αδιαφορία;
    την αγάπη
    το μίσος ή την αδιαφορία;
    το μίσος
    τον πόλεμο ή την ειρήνη;
    τον πόλεμο
    νυν ή αεί;
    αεί
    αυτόν ή τον άλλον;
    αυτόν
    εσένα ή άλλον;
    εσένα
    το άλφα ή το ω μέγα;
    το άλφα
    την εκκίνηση ή την άφιξη;
    την εκκίνηση
    την χαράν ή την λύπην;
    την χαρά
    την λύπην ή την ανίαν;
    την λύπη
    τον άνθρωπο ή τον πόθο;
    τον πόθο
    τον πόλεμο ή την ειρήνη;
    την ειρήνη
    ν’ αγαπιέσαι ή ν’ αγαπάς;
    ν’ αγαπώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. ναι εντα3ει συμφωνω μαζι σου Αγγελικη αλλα οταν ομως βλεπεις ανταποκριση κ απο τον αλλον τοτε δινεις περισσοτερα,κ εισαι γεματος απο ωραια συναισ8ηματα.Οταν βλεπεις μια πορτα συνεχεια κλεισμενη κουραζεσαι,στην αρχη κανεις υπομονη αλλα μετα αρχιζεις κ βαριεσαι βρε παιδι μου. Αντι8ετα οταν κ ο αλλος σου διχνει εστω κατι νιωθεις πολυ καλυτερα.δεν ειπα να σου διχνει τα παντα ισα ισα που κ αυτο εχει την χαρη του να ψαξεις δηλαδη εις βα8ος κ να γνωρισεις καλυτερα τον αλλον.Αλλα να μην ειναι τελειως αδιαφορος....

    Χριστινα Μαντοπουλου

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Το ιστολόγιό μας στοχεύει στη συμμετοχή, τη συζήτηση, την ανταλλαγή, την έκφραση απόψεων και ιδεών, γι' αυτό και τα σχόλιά σας είναι κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτα:-)

Δημοφιλείς αναρτήσεις