Ο Κώστας Γαβράς, ο Γρηγόρης Λαμπράκης, ο Μάνος Χατζιδάκις κι εμείς

Όπως μια χαρά τα περιέγραψε κι η Μαρία στην προηγούμενη ανάρτηση, την Τρίτη είδαμε, όλο το σχολείο, την ταινία του Κώστα Γαβρά «Ζ».

Σε κουβέντα με κάποια παιδιά μετά την προβολή ειπώθηκε κάτι για τις ομοιότητες εκείνων των καταστάσεων που είδαμε στην ταινία και σημερινών.

Οι σημερινές κοινωνικοπολιτικές συνθήκες προσφέρονται για να τρέφεται και να θεριεύει ο εκφασισμός της κοινωνίας. Ήδη τρομάζουν τα περιστατικά βίας, πιάνουν εύκολα στα δίχτυα τους οι αφορισμοί, οι γενικεύσεις, οι απλουστεύσεις, τα τσιτάτα, οι άνευ ουσιαστικού περιεχομένου επικίνδυνες κορώνες του δημόσιου λόγου, ο κιτρινισμός κι ο λαϊκισμός, η ύπουλη σπίλωση ιδεών και ανθρώπων, ο φανατισμός, η αδιαλλαξία, ο παντός είδους ρατσισμός, η επιθετικότητα, μια διογκούμενη βαρβαρότητα απειλεί αυτό που θα θέλαμε να ήταν η κοινωνία μας.

Λεπτομέρεια, ίσως, στο έργο, παρατηρήθηκε όμως: Η εμμονή του Γρηγόρη Λαμπράκη στη μη βία, στο διάλογο, στις αξίες, στην απαίτηση λειτουργίας των θεσμών και των οργάνων ενός υγιούς κράτους.

Και σήμερα είπαμε να επιμένουμε. Να μη σιωπούμε, αλλά με σύνεση, νηφαλιότητα, ψυχραιμία, κριτική ανάλυση, διάλογο και καλλιέργεια ατομικής και κοινωνικής συνείδησης, με γερές δόσεις παιδείας, να πορευόμαστε. Δημιουργώντας στέρεα αναχώματα απέναντι στη χυδαιότητα.

Η ταινία του Κώστα Γαβρά γυρίστηκε το 1969.

Ο Γρηγόρης Λαμπράκης δολοφονείται το 1963.

Σαν σήμερα, το 1925, γεννήθηκε ο Μάνος Χατζιδάκις, που την Πρωτοχρονιά του 1988 έγραφε:

«Ζούμε την προετοιμασία νεοφασιστικών καιρών, στ’ όνομα του παντοδύναμου λαού και των «απλών» ανθρώπων. Και φυσικά ήταν επόμενο να φανούν «δημοσιογραφικά» όργανα για να υπηρετήσουν τον προετοιμαζόμενο νεοφασισμό, με εκχυδαϊσμένη γλώσσα, εσκεμμένες λεξινοθείες και ευτελείς κολακείες γερόντων και υποαναπτύκτων πολιτών(…) Το δηλητήριο σταλάζει λίγο λίγο στην ψυχή και διαμορφώνει τις πρώτες μάζες που θ’ αναλάβουν τις πρωτοβουλίες. Θυμίζουν φυλλάδες στο Μόναχο πριν από την άνοδο του Χίτλερ και αντίστοιχες στην Ιταλία του ’20 πριν από την επικράτηση του Φάτσιο. Κολακεία των καθυστερημένων και αφελών και κατασκευή ομάδων αγανακτισμένων πολιτών. (…) Φαινόμενο που καμιά Δημοκρατία οσονδήποτε κι αν είναι φιλελεύθερη δεν μπορεί να ανεχθεί. Η ανοχή είναι ένα λάθος που ίσως κληθούμε στο μέλλον να την πληρώσουμε ακριβά. Και σε μια μελλοντική δικτατορία δε θα ’χουμε πολίτες, έστω και με μιας μεταπολεμικής προέλευσης ευαισθησία, για ν’ αντιδράσουν. Θα ‘χουμε νεαρούς ημιρατσιστές, ποδοσφαιρόφιλους και αυριανιστές που θ’ αναλάβουν πάλι την υπεράσπιση του Έθνους, της Πατρίδος και της τρισχιλιετούς Ιστορίας μας. Φρίκη, αλλά όχι και τόσο απίθανη ή μακρινή. ( Μ. Χατζιδάκι, Ο καθρέφτης και το Μαχαίρι, σελ. 177-8, εκδ. Ίκαρος).

(Καλά το διαβάσατε: Γραμμένα το 1988 και περιγράφουν το σήμερα).



Για όλα αυτά, στο σχολείο, στις τάξεις, παντού, ας προσπαθούμε.

Σχόλια

  1. Δεν έχω κάτι να πω για τα λόγια του Χατζηδάκη!Απλά με συγκλόνισαν!:/

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πάμε καλά;
      Μήπως πρέπει να πάρουμε το δρόμο που προτείνει ο Βολκωφ και να τιμωρήσουμε τον κόσμο που μας μολύνει;

      Διαγραφή
  2. "Θα ‘χουμε νεαρούς ημιρατσιστές, ποδοσφαιρόφιλους και αυριανιστές που θ’ αναλάβουν πάλι την υπεράσπιση του Έθνους, της Πατρίδος και της τρισχιλιετούς Ιστορίας μας."

    Ο Χατζηδάκις κατάφερε να περιγράψει πριν από 24 χρόνια με τις πλέον εύστοχες λέξεις τους σημερινούς πολίτες και κυρίως τη νεολαία! Απίστευτη η πρόβλεψή του, δυστυχώς, βγήκε αληθινή!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν ξέρω, Μαρία, αν τα λόγια είναι προφητικά ή αν, απλώς, όπως λέγατε και στην προηγούμενη ανάρτηση με το Νίκο, ο χρόνος με τα γεγονότα που κουβαλάει είναι μια σπείρα, αν η κοινωνική συμπεριφορά μας είναι περίπου προβλέψιμη, επειδή αυτά που την ορίζουν είναι διαχρονικά. Μεγάλη κουβέντα.

      Θεωρώ, πάντως, ότι σ' αυτή τη διατύπωση ήταν επιεικής ο συνήθως αυστηρός Χατζιδάκις. Εκείνο το "ημι" τι το ήθελε;

      Καλό σαββατοκύριακο.

      Διαγραφή
    2. Αν ήταν σπείρα θα ήταν καταδικασμένο και ότι και να κάναμε δε θα άλλαζε,αλλα΄η διαφορά είναι ότι εδώ υπάρχουν αιτίες και κυρίως αυτουργοί,ηθικοί και φυσικοί,που πρέπει να λογοδοτήσουν για να επανέλθει η δικαιοσύνη!τραγικό να είναι πάντα ζητούμενο η δικαιοσύνη;

      Διαγραφή
  3. Καταπληκτική ταινία και εκπληκτική η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Νάτη και η μουσική ευαισθησία! Να και κάποιος που πρόσεξε τη μουσική!
      Καλά, βρε μαύρη οχιά, πώς χωράνε τόσες ευαισθησίες σε ένα τόσο ...άγριο ψευδώνυμο;
      ( Άντε, για να μη μιλήσω δημοσίως για σχέδια, σκίτσα, πλήκτρα, τραγούδια, κιθάρες κλπκλπ!)

      Διαγραφή
    2. Είμαι αντιφατικό άτομο. Μου αρέσει το σκοτάδι αλλά ταυτόχρονα αγκαλιάζω και το φως. Του βάθους και του ύψους που λένε.

      Διαγραφή
  4. Με κάλυψες απόλυτα, Διονύση!
    Και, ναι...Θα προσπαθούμε όσο έχουμε δύναμη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κρίμα που σε κάλυψα. Στερηθήκαμε έτσι το ωραίο σου σχόλιο!
      Ναι, ας προσπαθούμε, πρώτον. Και, δεύτερο, συλλογικά, ει δυνατόν..

      Καλή σας Κυριακή:-)

      Διαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Το ιστολόγιό μας στοχεύει στη συμμετοχή, τη συζήτηση, την ανταλλαγή, την έκφραση απόψεων και ιδεών, γι' αυτό και τα σχόλιά σας είναι κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτα:-)

Δημοφιλείς αναρτήσεις