Η Αφροδίτη του Τιτσιάνο, γεννά σκέψεις…

Κόρη της Χίου, 520-510 π.Χ. , μουσείο της Ακρόπολης



H ομορφιά είν΄ η αλήθεια, κι η αλήθεια η ομορφιά
Τζων Κήτς από το ποίημα «ωδή σε μια ελληνική υδρία»




Sandro Botticelli, "πορτραίτο της Simonetta Vespucci", 1476-80





Leonardo Da Vinci "Μόνα Λίζα", 1503-1506





Johannes Vermeer " Κορίτσι με μαργαριταρένιο σκουλαρίκι" ,1665





Pierre Auguste Renoir "Κορίτσι με αχυρένιο καπέλλο", 1884






Amedeo Modigliani, " Η Jeanne Hebuterne με κολιέ" , 1917




Ταξίδι μέσα στο χρόνο...



Η Ομορφιά ουδέποτε υπήρξε ως κάτι το απόλυτο και αμετάβλητο, αλλά προσέλαβε διάφορες όψεις ανάλογα με την ιστορική εποχή και τη χώρα...



Κοιτάζοντας την Αφροδίτη του Τιτσιάνο, στην έκθεση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης - παρουσιάστηκε από το blogg, πριν από λίγο καιρό- που απεικονίζει μια ωραία γυναίκα του 1538, γεννήθηκε ο πειρασμός να αναζητήσουμε άλλες "Αφροδίτες", νεότερες και αρχαιότερες.
Να στοχαστούμε πάνω στην ιδέα του Κάλλους, της Συμμετρίας, της Ομορφιάς, να αφήσουμε την Τέχνη να μας ταξιδέψει μέσα στο Χρόνο….


......και μέσα από την ποίηση

Να και μια όμορφη γυναίκα , όπως την βλέπει ο ποιητής τον 14ο αιώνα:


« Η όμορφη γυναίκα»
Βοκκάκιος (1313-1375)


Ρίμες
Ολόλευκα, πρωτόφαντα μαργαριτάρια απ΄ την Ανατολή καθάρια, πορφυρά τα ρουμπίνια αστραποβολούν, εκεί βλέπω το αγγελικό της γέλιο ν΄ ανθεί, και τα μαύρα της ματόκλαδα να φορούν της Αφροδίτης την ομορφιά που φεγγοβολεί, τα ρόδα τα πορφυρά και τα λευκά τα κρίνα να σμίγουν το χρώμα τους στο κάθε της βήμα , κι όλες οι τέχνες μαζί στη χάρη τους αναρριγούν: τα χρυσαφένια σγουρά μαλλιά της σκορπίζουν φως σ΄ αυτό το πρόσωπο το χαμογελαστό, ακόμη και ο Έρως μπρος σ΄ αυτό το θαύμα θάστεκε βουβός. Και καθετί πάνω της είναι τόσο ταιριαστό κι όλα τα άλλα σαν κόσμος θαλερός κι εκείνη η ίδια μ΄ άγγελο αληθινό.

Θέλετε να προσθέσετε κι άλλους στίχους για την Ομορφιά;

Σχόλια

  1. Καλησπέρα, Στέλλα,
    (Φαίνεται πως έμειναν έκθαμβοι οι αναγνώστες της ανάρτησης απ'την τόσην ομορφιά και ξεχνάνε να σχολιάσουν!..) Πράγματι, ομόρφυνε το μπλογκάκι μας με τόσες "αφροδίτες" που μας παράταξες..
    Το θέμα της Ομορφιάς, των κριτηρίων της, της υποκειμενικότητας και της αντικειμενικότητας, έχει, φαντάζομαι πολύ δρόμο μπροστά του.
    Τη συζήτηση βοηθάει πολύ ο Έκο στο βιβλίο του " Η ιστορία της ομορφιάς", στο οποίο αναφέρεται και το παρακάτω απόσπασμα
    (αλιευμένο από το "http://www.perizitito.gr/product.php?productid=48534"). Λέι, λοιπόν:
    "Το βιβλίο αυτό συνοδεύεται από εικόνες εκατοντάδων αριστουργημάτων όλων των εποχών αλλά δεν πρόκειται για έναν τόμο ιστορίας της τέχνης. Οι εικόνες, όπως και τα κείμενα που χρονολογούνται από την εποχή του Πυθαγόρα και φτάνουν ως τις μέρες μας, βοηθούν στην πληρέστερη ανάλυση των αντιλήψεων περί Ομορφιάς που διαμορφώθηκαν και προκάλεσαν ατέλειωτες συζητήσεις από την αρχαία Ελλάδα μέχρι σήμερα. Το βιβλίο αυτό περιγράφει πώς οι άνθρωποι κατανόησαν την Ομορφιά της φύσης, των λουλουδιών, των ζώων, του ανθρώπινου σώματος, των άστρων, των μαθηματικών σχέσεων, του φωτός, της ενδυμασίας, των πολύτιμων λίθων, του Θεού και του Διαβόλου. Παρόλο που έχουν διασωθεί μονάχα κείμενα φιλοσόφων, συγγραφέων, επιστημόνων, μυστικιστών ή θεολόγων ή και καλλιτεχνών, μέσω των τεκμηρίων αυτών μπορούμε να ανασυνθέσουμε και τον τρόπο με τον οποίο οι ταπεινοί, οι απόκληροι αλλά και οι άνθρωποι του δρόμου αντιλαμβάνονταν την Ομορφιά. Και γίνεται φανερό ότι πολλές διαφορετικές απόψεις περί Ομορφιάς αλληλοσυγκρούστηκαν όχι μόνο σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους αλλά και στο πλαίσιο της ίδιας εποχής και του ίδιου πολιτισμού. Απομένει λοιπόν στον αναγνώστη να αποφασίσει αν μέσα από αυτές τις ποικίλες παρουσιάσεις της η ιδέα της Ομορφιάς διατήρησε ορισμένα σταθερά χαρακτηριστικά."

    Ενδιαφέρουσες σκέψεις γέννησε η επίσκεψη στον Τιτσιάνο, ενδιαφέρουσα συζήτηση άνοιξες ... όμορφα πράγματα! :-) Καλή βδομάδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Όταν ο Εγγονόπουλος πήγε να μιλήσει την ομορφιά, να τι βγήκε:
    ΕΛΕΩΝΟΡΑ
    for hands she hath non, nor
    eyes, nor feet, nor golden
    Treasure of hair

    (προσθία όψις)
    τα μαλλιά της είναι σαν χαρτόνι
    και σαν ψάρι
    τα δυο της μάτια
    είναι σαν ένα περιστέρι
    το στόμα της
    είναι σαν τον εμφύλιο πόλεμο
    (στην Ισπανία)
    ο λαιμός της είναι ένα κόκκινο
    άλογο
    τα χέρια της
    είναι
    σαν τη φωνή του πυκνού
    δάσους
    τα δυο της στήθη είναι
    σαν τη ζωγραφική μου
    η κοιλιά της είναι
    η ιστορία
    του Βέλθανδρου και της Χρυσάντζας
    η ιστόρία
    του Τωβία
    η ιστορία
    του γαιδάρου
    του λύκου και της αλωπούς
    το φύλο της είναι
    οξέα σφυρίγματα
    μέσα στη γαλήνη
    του μεσημεριού
    οι μηροί της είναι
    οι τελευταίες
    αναλαμπές
    της σεμνής χαράς
    των οδοτρωτήρων
    τα δυο της γόνατα
    ο Αγαμέμνων
    τα δυο της λατρευτά
    μικρά πόδια
    είναι το πράσινο
    τηλέφωνο
    με τα κόκκινα μάτια

    (οπισθία όψις)
    τα μαλλιά της είναι
    μια λάμπα πετρελαίου
    που καίει
    το πρωί
    οι ώμοι της είναι
    το σφυρί
    των πόθων
    μου
    η πλάτη της είναι τα
    ματογυάλια της θάλασσας
    το άροτρο
    των απατηλών
    ιδεογραμμάτων
    σφυράει
    θλιμμένα
    στη μέση της
    οι γλουτοί της
    είναι ψαρόκολλα
    οι μηροί της
    είναι
    σαν
    αστροπελέκι
    οι μικρές της φτέρνες
    φωτίζουν τα πρωινά
    κακά
    όνειρα
    και τελικά
    είναι μια γυναίκα
    μισή
    ιπποκάμπη
    και μισή
    περιδέραιο
    ίσως ακόμη
    να είναι
    εν μέρει πευκ
    και εν μέρει
    ανελκυστήρ

    (οι αναγνώστες απαντούν για να σώσουν τον τίτλο τους μετά την προαναφερθείσα δήλωση-πρόκλησή, ανα-γνώστη διονύση!)
    -ελίνα-

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Θα πιαστώ από την τελευταία φράση του κειμένου του Ουμπέρτο Έκο, που αναφέρεις, Διονύση, για να καταθέσω μια εντύπωση από το ψάξιμο που τελικά οδήγησε στην επιλογή των εικόνων:
    η Ομορφιά συνοδεύεται συχνά- να κάποια σταθερά χαρακτηριστικά- από μυστήριο, αινιγματικότητα, αμφισημία.
    Παράξενα γυναικεία πρόσωπα - Μόνα Λίζα, του Λεονάρντο- λεπτά, σφραγισμένα χείλη-Μποτιτσέλλι-
    απροσδιόριστη χάρη, μελαγχολία, αγωνία, αποτελούν συστατικά της Ομορφιάς.
    Συγκλονιστικό το ποίημα του Εγγονόπουλου, Ελίνα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. "Μάτια ολόχρυσα,μάγουλα κρουσταλένια
    και στόμα τερπνότερο απ' τον κάλυκα
    πορφυρού ρόδου,
    λαιμός αλαβάστρινος και στήθη μαρμαρένια
    και πόδια πιο λευκά απ' της Θέτιδας,
    που 'χε πόδια ασημένια.
    Κι αν στις πλεξίδες της μερικά αγκάθια άφησαν άσπρο χρώμα,
    καθόλου αυτό δε με πειράζει."

    Περίεργο πράγμα η ομορφιά! Σαν παιχνίδισμα αχτίδας στο νερό αλλάζει το σχήμα της και αναπλάθεται η μορφή της. Αν είναι ιδέα ή και σύλληψη του νου, πάντοτε στηριζότανε σε όποια αισθητηριακά ερεθίσματα αντανακλούσε μια Αφροδίτη.

    "Δεν ήξερα,θεοί,ότι λούζεται η Αφροδίτη,
    αφού με τα χεράκια της έλυσε τις πλεξίδες της
    και χύθηκαν τα μαλλιά της πάνω στους ώμους.
    Δείξε έλεος,θεά μου,και ας μη στρέψεις την οργή σου
    στα μάτια μου που είδαν γυμνό το θεϊκό σου σώμα.
    Τώρα όμως κατάλαβα:δεν είναι η Κύπριδα, είναι η Ροδόκλεια.
    Πες μου όμως:από πού πήρες τη δική σου ομορφιά;
    Μήπως την έχεις κλέψει από τη θεά;"


    Όμως κι εδώ εμπλέκονται η διάσταση του χρόνου που ρέει και η Τέχνη που μένει:

    "Σου στέλνω Ροδόκλεια τούτο το στεφάνι
    το 'φτιαξα ο ίδιος με τα δυο μου χέρια από ωραία άνθη.
    Έχει κρινάκια, κάλυκες από ρόδα και δροσερές ανεμώνες,
    υγρούς νάρκισσους και κυαναυγή γιούλια.
    Φόρεσε το στεφάνι και σταμάτα να είσαι αλαζονική
    θα ανθίσεις και συ και θα μαραθείς μαζί του."
    ...

    Τα τρία ποιήματα είναι του Ρουφίνου του Εφέσιου ή Σάμιου που μάλλον έζησε στα μέσα του 2ου μ.Χ. αι., από την Παλατινή Ανθολογία, σε μετάφραση Νίκου Μουλακάκη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Διονύση μόλις διαβάζω τις ωδές του Κήτς.Τι να προσθέσει κανείς...Εξαιρετική ανάρτηση...Καλό σου βράδυ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ένα βράδυ κάθισα την Ομορφιά στα γόνατά μου. – Και τη βρήκα πικρή.- και την καταράστηκα…
    (Α.Ρεμπώ, Μια εποχή στην Κόλαση).

    Αυτά από έναν "καταραμένο" και πολύ αγαπημένο ποιητή.

    Πολύ όμορφη η ανάρτηση , Στέλλα, και πολύ ενδιαφέρουσα η πρό(σ)κλησή σου προς τους αναγνώστες!

    Ελίνα , σώζεις τον τίτλο , σώζεις κι εμάς!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Yπέροχοι όλοι οι πίνακες.. και πολύ αγαπημένοι.. Ιδιαίτερα το Κοριτσι με το σκουλαρικι, για ενα περιεργο λογο, με συγκινει! Το βλέμμα της ισως..εχει μια μελαγχολια..

    τι να αφησεις εδω ως σκεψεις..
    Μονο λιγους αγαπημενους στιχους..
    αυθορμητους..

    "Πριν απ'τα μάτια μου ήσουν φως
    Πριν απ'τον Έρωτα έρωτας
    Κι όταν σε πήρε το φιλί
    Γυναίκα."

    Καλη εβδομαδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Καλημέρα σε όλους,
    αυτό ονειρευόμουν όταν ανέβαζα την ανάρτηση αυτή,
    να κολυμπήσουμε στην ομορφιά, στο λυρισμό, στο συναίσθημα, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό για τον καθένα...
    Γιώργο, είσαι πιο λυρικός από τον ποιητή, που μας κάνει να πλάσουμε απίθανες εικόνες.
    Λίλα μου,
    ομολογώ ότι αυτή τη περίοδο ο Ρεμπώ με πληγώνει, υποκλίνομαι όμως...
    roadartist,
    χαίρομαι που μοιραζόμαστε τα συναισθήματα για το "κορίτσι" του Vermeer, έχω δει το σχετικό έργο στο σινεμά-υπάρχει και υπέροχη αφίσσα- και διάβασα και το ομώνυμο βιβλίο. Ήταν η αφορμή να βουτήξω ένα καλοκαίρι με τα μούτρα στη ζωγραφική και από τότε, να την απολαμβάνω όλο και πιο πολύ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Έφυγα από τη βροχή, να πνιγώ τουλάχιστον στην ομορφιά!

    Την ομορφιά της κάνε τη (θεέ μου)
    του φθινοπώρου αέρα...
    Να 'χω χαρά να την θωρώ
    τρείς μήνες κάθε μέρα...

    Η ομορφιά της να γενεί
    του φεγγαριού μια μπάντα...
    Κι εμένα κάμε αστροφεγγιά
    να την θωρώ για πάντα...
    αντικριστές μαντινάδες

    Πετράρχης: Η αυγή της Αναγέννησης
    Ο ποιητής, χρησιμοποιώντας την Λάουρα ως ένα ιδανικό πρότυπο, εκθειάζει την γυναίκα σαν κάτι ονειρικό, γεμάτο ομορφιά και αρετές. Ένα υπέροχο πλάσμα που μπροστά του υποκλίνονται τα στοιχεία της φύσης.

    «Κάτω απ’ τα δέντρα τα πυκνογυρμένα,
    χορτάρια κι άνθη που τη γη στολίζουν
    να τα πατήσει την παρακαλούνε.»

    «Φεγγοβολούν τα αιθέρια μαγεμένα,
    γιατί εκεί που τα μάτια της θωρούνε
    τόση γαλήνη κι ομορφιά χαρίζουν.»

    Σε ευχαριστώ Στέλλα!

    Φιλιά σε όλους σας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Στέλλα το έργο δεν το έχω δει στο σινεμά, όμως διαβάζω αυτή τη περίοδο (βέβαια..ανάμεσα σε άλλα ... όμως..) αυτό το βιβλίο!!
    Καταλαβαίνω απολύτως τι εννοείς!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Το ιστολόγιό μας στοχεύει στη συμμετοχή, τη συζήτηση, την ανταλλαγή, την έκφραση απόψεων και ιδεών, γι' αυτό και τα σχόλιά σας είναι κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτα:-)

Δημοφιλείς αναρτήσεις