Πόλοκ, “Ο Ασυμβίβαστος” .....



....είναι ο τίτλος της ταινίας του  Ed Harris που έβαλε στόχο να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη την ζωή του παρεξηγημένου - ακόμη και σήμερα - καλλιτέχνη Jackson Pollock . Πέρα από την συμμέτοχή του στον πρωταγωνιστικό ρόλο, ο ίδιος βρίσκεται στην καρέκλα του σκηνοθέτη .
    Η ταινία βασίστηκε στη βιογραφία του Pollock με τίτλο Jackson Pollock: An American Saga, των Steven Naifeh και Gregory White Smith, και έλαβε θετικότατες κριτικές.     Αποκορύφωμα ήταν η πρόταση για δύο Oscar, (Ed Harris & Marcia Gay Harden) και η - για πολλούς πανάξια - νίκη έκπληξη της Marcia Gay Harden στην κατηγορία β γυναικείου ρόλου. 
 
http://www.cinemanews.gr/v5/movies.php?n=236



 
Ο Πόλοκ έλεγε για τα έργα του:

«Θα πρέπει να προσπαθείτε να προσλάβετε όσα ο πίνακας έχει να σας προσφέρει, να μην αποδίδετε στα έργα ένα μόνο νόημα, ούτε να προβάλλετε σε αυτά αντιλήψεις που απλώς επιθυμείτε να επαληθεύσετε».




Σπουδαστής της Σχολής Τεχνών του Πανεπιστημίου της Τεχεράνης κοιτάζει έναν πίνακα του Πόλοκ στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Τεχεράνης. Για πρώτη φορά, μετά από 30 χρόνια, εκτίθενται έργα στο Ιράν, ζωγράφων που δεν έχαιραν της εκτίμησης των ηγετών της ισλαμικής επανάστασης.                [Φωτογραφία: Reuters/ Morteza Nikoubazl]
 
Ο Αμερικανός ζωγράφος Τζάκσον Πόλοκ, από τους δημοφιλέστερους της χώρας του και ο σημαντικότερος εκπρόσωπος του αφηρημένου εξπρεσιονισμού, αν ζούσε σήμερα θα γιόρταζε τα 101α γενέθλιά του.
Ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός αποτελεί καλλιτεχνικό ρεύμα στη ζωγραφική που αναπτύχθηκε με κέντρο την Νέα Υόρκη μεταπολεμικά και ειδικότερα στα μέσα της δεκαετίας του '40. Συχνά αναφέρεται και ως Σχολή της Νέας Υόρκης. Ήταν ίσως το πρώτο σημαντικό κίνημα στην τέχνη που γεννήθηκε στην Αμερική, δηλώνοντας παράλληλα την ανεξαρτησία του από τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά ρεύματα στη μοντέρνα τέχνη.


 
Ο Πόλοκ γεννήθηκε στο Γουαϊόμινγκ στις 28 Ιανουαρίου 2012 και μεγάλωσε στην Αριζόνα. Το 1929 εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη και μαθήτευσε τη ζωγραφική κοντά στον Τόμας Χαρτ Μπένσον.
Η εξάρτησή του από το αλκοόλ τον οδήγησε σε ψυχιατρική θεραπεία αλλά και σε εξερεύνηση, μέσω της ζωγραφικής του, των ασυνείδητων συμβολισμών με επιρροές από το ύφος των Πικάσο και Μιρό.
Μεγάλο ρόλο στο έργο του έπαιξε η φύση καθώς, όταν παντρεύτηκε το 1944 με την επίσης ζωγράφο Λι Κράσνερ, μετακόμισε σε μία αγροικία στο Λονγκ Άιλαντ, όπου τα λιβάδια και τα δάση γύρω από το σπίτι ήταν πηγή συνεχούς έμπνευσης για αυτόν.

 
Jackson Pollock and Lee Krasner, 1949. Photo by Leonhard Emmerling

Στις αρχές  της ίδιας χρονιάς, φτιάχνει το πρώτο του έργο σε διαστάσεις τοίχου (Murals). 


 Είναι μια επανάσταση, τόσο γι'αυτόν όσο και για την τέχνη, μια «αποκάλυψη» όπως λέει ο ίδιος. Απομακρυνόμενος από τις παραδοσιακές τεχνικές ζωγραφικής, ανακαλύπτει σιγά-σιγά ότι μπορεί να εκφράσει τις εσωτερικές του συγκρούσεις και τα άγχη του έχοντας ως θέμα την ίδια την πράξη της ζωγραφικής.

number-17

            Παρατάει το πινέλο και το καβαλέτο, απλώνει στο πάτωμα μεγάλους μουσαμάδες και αρχίσει να στάζει, να πιτσιλάει ή να χύνει το χρώμα πάνω τους (μέθοδος που ο ίδιος επινόησε και ονόμασε dripping, κάτι που γενικότερα συνηθίζεται να λέγεται και action painting). Γυρνάει γύρω από το μουσαμά, πατάει πάνω του και στάζει ντούκο, χρώμα αλουμινίου ή σμαλτόχρωμα, με όλο το σώμα του να συμμετέχει κατά τη διάρκεια της ζωγραφικής.

         Οι κινήσεις του είναι ουσιαστικά μια αυτόματη γραφή του σώματος που αποτυπώνεται πάνω στον πίνακα και αναδεικνύει τη δράση, τις χειρονομίες και την αγωνία του Πόλοκ να εκφράσει την εσωτερική του φωνή μέσα από τον πίνακα. Μερικές φορές αυτό μπορεί να πάρει αρκετές εβδομάδες, αλλά ακόμα και όταν τελειώσει το έργο και ο μουσαμάς έχει κοπεί στις διαστάσεις που θέλει, μπορεί να επέμβει σε ορισμένα σημεία και να πραγματοποιήσει τυχόν διορθωτικές αλλαγές.


  Από τα τέλη της δεκαετίας του '40 μέχρι τις αρχές του '50, ο Πόλοκ είχε ατομικές εκθέσεις με τα νέα έργα του σχεδόν κάθε χρόνο.

pollock 32
  Μεταξύ 1951 και 1952 τα έργα του χαρακτηρίζονται από σκοτεινά χρώματα,  ενώ από το 1952 αρχίζουν να γίνονται πολύχρωμα και φτάνουν στο ζενίθ τους μέχρι το 1953. 

number 8
   Από τότε και ύστερα θεωρείται ότι βιώνει την παρακμή.
Ο Πόλοκ ως άνθρωπος ήταν σχετικά εκκεντρικός και ακραίος, όπως οι περισσότεροι καλλιτέχνες άλλωστε. Παρατηρώντας τον νηφάλιο, βλέπουμε έναν άνθρωπο ευγενικό, πανέξυπνο και πολύ διαβασμένο. Όντας μεθυσμένος όμως, μετατρέπεται σε ένα αφηνιασμένο άλογο, που ξεσπάει με βίαιο τρόπο σε οτιδήποτε βρεθεί στο δρόμο του.



 
Στις 11 Αυγούστου 1956 ο Τζάκσον Πόλοκ αφήνει την τελευταία του πνοή σε αυτοκινητικό δυστύχημα, καθώς καρφώνεται με το αυτοκίνητό του σε ένα δέντρο, όντας για άλλη μια (και τελευταία) φορά μεθυσμένος.

http://www.todayfocus.gr/politismos-tk/ta-100-xronia-toy-tzakson-polok



Σχόλια

  1. Μόλις διάβασα την ενδιαφέρουσα ανάρτηση (και σας ευχαριστούμε) μα μού δημιουργήθηκε η ανάγκη να διατυπώσω τα μόνιμα ακόλουθα ερωτήματά μου: Πώς κάποιος-α (π.χ. εγώ) που δεν έχει διδαχτεί καλλιτεχνικά στο σχολείο, δεν εκφράζεται με το πινέλο και δεν επισκέπτεται επιμελώς εκθέσεις κλπ , είναι σίγουρος ότι "ακούει την εσωτερική φωνή" του δημιουργού ενός πίνακα, όταν βρίσκεται μπροστά του; Και πότε, τελικά, η έκφραση της εσωτερικής φωνής μας μέσω της ζωγραφικής γίνεται"τέχνη";;; Υ.Γ Πάντα νομίζω πως δεν "διαβάζω" (ή ακούω) σωστά τους πίνακες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Το κενό στο ελληνικό εκαπιδευτικό σύστημα σχετικά με τις τέχνες είναι τόσο μεγάλο που μας ντροπιάζει.
      Τώρα, η τέχνη είναι κυρίως υποκειμενική και έχει να κάνει με το πόσο ανοίγει κανείς τα μάτια της ψυχής για να δει και να ακούσει, όχι πάντα την "εσωτερική φωνή" του δημιουργού, αλλά τη δική του αλήθεια μέσα από τα έργα, όπως έλεγε ο ίδιος ο Πόλοκ.
      Η τέχνη είναι πάντα εκεί και μας περιμένει να την ανακαλύψουμε, έστω και μόνοι. και εσύ , ανώνυμε, φαίνεται ότι έχεις ανησυχίες....

      Διαγραφή
  2. Καλημέρα.
    Βρήκα ενδιαφέρον το ότι ήταν ο πρώτος που καθιέρωσε την τεχνική του dripping ή action painting,δεν το ήξερα,όπως επίσης μ'άρεσε ο χαρακτηρισμός "αυτόματη γραφή του σώματος".

    Με αφορμή αυτήν την τεχνική λοιπόν, τους προβληματισμούς του προηγούμενου σχολίου και κυρίως το "πότε η έκφραση της εσωτερικής φωνής μας μέσω της ζωγραφικής (κ των άλλων τεχνών θα πρόσθετα)γίνεται τεχνη" έχω να πω ότι έχω βρεθεί κι εγώ συχνά πυκνά σε συζητήσεις για το τι είναι και το τι μπορεί να λέγεται τέχνη.Οι συζητήσεις άυτές είχαν συνήθως ως σημείο εκκίνησης αυτό που λέμε μοντέρνα τέχνη, στην καθομιλουμένη περισσότερο, παρά ως "κατηγορία"όπως τις διακρίνουν οι...δεν ξέρω ποιοι...:Ρ

    Βασικά επιχειρήματα που ακούγονται συνήθως ειναι:δεν μπορεί κάποιος που δεν κόπιασε να μου έχει μια βρύση να στάζει(παράδειγμα από πραγματική συζήτηση),αλλά επειδή "και καλά"συμβολίζει ότι...κ.λπ. ή αν αρχίσω κι εγώ να πετάω χρώμα σ'ένα καμβά να λέω ότι κάνω τέχνη.

    Και μερικά αντεπιχειρήματα:συχνά τα νεότερα ρεύματα τείνουν με τον τρόπο τους να ασκούν κριτική σε καθιερωμένους τρόπους αντίληψης της τέχνης και του κόσμου γενικότερα,θέλουν να είναι ανατρεπτικά κ.λπ.

    Απάντηση ακριβώς δεν έχω.Μια σκέψη που έχω κάνει είναι ότι τελικά έχει σημασία κάτω από ποιες συνθήκες γεννιέται ένα ρεύμα ή κίνημα.Ο Πόλοκ π.χ. εισάγοντας μια νέα τεχνοτροπία και εντάσσοντας τον εαυτό του σ'ένα νέο ρεύμα, πρόσφερε ένα καινούριο τρόπο πρόσληψης,ερμηνείας και αναπαραγωγής του κόσμου.Ο οποίος τότε μπορεί να θεωρήθηκε μη αποδεκτός, αντισυμβατικός (κι ίσως εκεί να έγγειται συχνά η αξία) και τώρα να θεωρείται "ξεπερασμένος", ακριβώς όμως επειδή η ανθρωπότητα(μεγάλη λέξη έβαλα τώρα)τελικά τον αποδέχτηκε,ενσωμάτωσε,εμπλουτίστηκε από αυτόν..Απ'την άλλη αν μιλάμε για ρεύματα που προκύπτουν "αβασάνιστα",αναπαράγοντας ήδη υπάρχοντα μοτίβα,ακόμα κι αν αυτό το μοτίβο είναι η "αντισυμβατικότητα", τρόπους σκέψεις κι αν βρίσκουν κατά καιρούς θαυμαστές,φαντάζομαι ότι από ιστορική σκοπιά δε θα αφήσουν ιδιαίτερο στίγμα..

    Όσο για το αν είμαστε σίγουροι ότι ακούμε την εσωτερική φωνή του δημιουργού,δεν ξέρω πόσο νόημα έχει να προσπαθούμε να ανακαλύψουμε τι ακριβώς είχε σ'αυτό που λέμε ψυχή ο δημιουργός,όταν αποφάσιζε να την εκφράσει.Ούτε ξέρω αν υπάρχει "σωστός" τρόπος ανάγνωσης,ερμηνείας...

    Μ'άρεσε πάντως αυτό που έλεγε ο Πόλοκ:να μην προβάλλουμε στα έργα αντιλήψεις που απλώς επιθυμούμε να επαληθεύσουμε.Και μάλλον προτείνει έτσι ένα τρόπο να διαβάζουμε τα έργα.Ανοιχτοί.Έτοιμοι να βγούμε απ'τον εαυτό μας.

    Αμάν, πολλά έγραψα.

    Αχ,κ.Χριστοπούλου,έχω και διάβασμα :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ρε Ισμήνηηηη!!Τι σχόλιο είναι τούτο;;;Παπααπα!!Πιο πολλά έγραψες από όσα η κ. Χριστοπούλου σε όλη την ανάρτηση!Μετά λες για μένα!!
      Άντε διάβασμαααα!!

      Διαγραφή
    2. Πραγματικά τα όρια στην μοντέρνα τέχνη ανάμεσα στο τι είναι και τι όχι "έργο τέχνης" είναι δυσδιάκριτα, όπως το βάζεις πολύ ωραία. Προσωπικά δεν έχω απάντηση. Πρέπει να πω ότι τον Πόλοκ τον ανακάλυψα μέσα από την ταινία που ανέφερα και αφού με άγγιξε η βασανισμένη του ψυχή και γνωρίζοντας την "ανησυχία" της εποχής στις τέχνες, τις επιστήμες και την κοινωνία, ενδιαφέρθηκα για το έργο του. Εδώ βέβαια "συναντιέμαι" με το πάνω σχόλιο και την ανάγκη προσέγγισης της τέχνης μέσα από την παιδεία, εγκεφαλικά και μετά συναισθηματικά.

      Αχ, Ισμήνη, έχω και διάβασμα!

      Διαγραφή
  3. Δεν είχα ποτέ ασχοληθεί με τον Πόλοκ. Δε μου είναι πολύ ελκυστικό το καλλιτεχνικό ρεύμα μέσα από το οποίο εκφράζεται. Έτσι, η ανάρτηση αποβαίνει χρησιμότατη και άκρως ενδιαφέρουσα για μένα, υπενθυμίζοντάς μου το "γηράσκω αεί διδασκόμενος". Για το δεύτερο ( "διδασκόμενος") μπορώ να σ'ευχαριστήσω, Στέλλα. Για το πρώτο, με ποιον να τα βάλω, άραγε;

    Εμμένοντας στον έκκεντρο σχολιασμό, να πω ότι η ανάρτηση αποτελεί ένα έξοχο δείγμα εκστρατείας κατά του αλκοόλ, διαπιστώνοντας ότι τα δέντρα πολλές φορές δεν υπάρχουν μόνο για να μας προσφέρουν οξυγόνο και σκιά..

    Και, αχ, αυτή η αγροικία στο Λονγκ Άιλαντ..

    Στέλλα, ευχαριστούμε:-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ενδιαφέροντα στοιχεία,αν και πρέπει να παρατηρήσω πως η τέχνη που εισήγαγε ο Πόλοκ έχει αρχίσει να παρακμάζει διότι έχει απομακρυνθεί από το κοινωνικό σώμα.Μήπως πρέπει να υπάρξει ένα νέο ρεύμα στη τέχνη πιο κοντά στους ανθρώπους και όχι μακριά τους στο μυαλό κάποιων Πεφωτισμένων;Θέτω ένα ερώτημα που νομίζω μπορεί να ανάψει κουβέντα και εδώ μεταξύ άλλων!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ορίστε μας, θέλει και κουβεντούλα, το παιδί! Δε σου φτάνει, βρε, ολόκληρη εξεταστική;
      Αν και, εδώ που τα λέμε, πάντα τα κατάφερνες εσύ να τα συνδυάζεις..

      Εγώ,Νίκο,νομίζω, πως τα ρεύματα στην τέχνη τα γεννάει η ανάγκη, ωριμάζουν από τις συνθήκες, δεν υπάρχει δεοντολογία, δεν πάνε με το πρέπει. Οπότε, αφήνουμε την εποχή να ζυμώνει ( Ποτέ να ζει μόνη:-) )

      2) Πότε θεωρούμε ότι η τέχνη "είναι πιο κοντά στους ανθρώπους" και πότε όχι; Τι όροι μπαίνουν εδώ;

      ( Τι διαβάζεις τώρα, κόντε μου;)

      Διαγραφή
    2. Όπου υπάρχει κουβεντούλα έιμαι μέσα εγώ!:Ρ:Ρ

      Ταλέντο,ταλέντο!!χεχε!:Ρ

      Το ίδιο πιστεύω και εγώ και νομίζω πως πια η εποχή έχει αλλάξει και θεωρεί αυτή τη μορφή τέχνης αντιαισθητική.Ποιος ας πούμε στη γενιά μου μέσος άνθρωπος θεωρεί κάτι τέτοιο τέχνη και όχι μουτζούρα;Το αισθητήριο,το ένστικτο της γενιάς δηλαδή,εξεγείρεται.Μήπως αυτό δεν είναι σημάδι για μια νέα εποχή;

      2)Πράγματι ένα πολύπλοκο ερώτημα,αλλά μήπως η έκφραση των αναγκών,των καημών και των ονείρων δεν είναι τέχνη;Ο παλιός ελληνικός κινηματογράφος εξέφραζε το όνειρο της ευημερίας,το περίφημο έξω φτώχεια και καλή καρδιά.Η σύγχρονη τέχνη που απαντάει;

      (Τώρα αναπαύομαι,αλλά το επόμενο μάθημα είναι ιστορία της τέχνης οπότε η κ. Χριστοπούλου έπεσε διάνα!:Ρ:Ρ)

      Διαγραφή
    3. Νίκο, νομίζω πως θα θυμηθώ- με νοσταλγία, μπορώ να πω- τις εποχές που διαφωνούσαμε σχετικά με το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τις αιτίες του. Με όλο το σεβασμό, αλλά με βάση ποια έρευνα διαπιστώνεις αυτά που γράφεις στο 1ο σκέλος; Δεν μας αρέσει αυτή η τέχνη ή μας φέρνει σε αμηχανία; Μήπως θα ήταν σκόπιμο να τη δούμε μέσα από το πρίσμα της συγκεκριμένης εποχής και να εστιάσουμε στον αντικομφορμισμό που εκφράζει; Όσο για το 2ο, η σύγχρονη τέχνη απαντάει στα ίδια πανάρχαια ερωτήματα με τον τρόπο του σημερινού ανθρώπου-όχι μόνο του Έλληνα, τονίζω το "ανθρώπου"- που ψαχνει μέσα σε φόρμες αλλά και έξω από αυτές. Είμαι σίγουρη ότι αφού διαβάσεις το επόμενο μάθημα σου, την ιστορία της τέχνης, θα τα δεις όλα αυτά με διαφορετικό μάτι.

      Διαγραφή
  5. Είμαι σίγουρη πως ο μακαρίτης ο Πόλοκ θα γιορτάσει χαρούμενος τα 101α γενέθλια του στις 28 του μήνα στον ουρανό.
    Μήπως αυτό είναι τελικά τέχνη;;;Να κάνεις ανθρώπους να σκέφτονται, να συζητούν, να προβληματίζονται, να διαφωνούν, να εκφράζουν τα συναισθήματά τους με αφορμή αυτό-α που πριν δεκάδες χρόνια (ή και αιώνες!!!!)βγήκε από την καρδιά σου και μορφοποιήθηκε στα χέρια σου!!!! Είτε κρατώντας πινέλο,είτε σμίλη, είτε γραφίδα, είτε σκηνικά....Και από αυτόν τον προβληματισμό να γίνονται οι άνθρωποι...καλύτεροι και πιο δυνατοί!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Το ιστολόγιό μας στοχεύει στη συμμετοχή, τη συζήτηση, την ανταλλαγή, την έκφραση απόψεων και ιδεών, γι' αυτό και τα σχόλιά σας είναι κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτα:-)

Δημοφιλείς αναρτήσεις