Η ζωή σαν παραμύθι;

Να επιμένεις. Όταν έχεις σοβαρούς λόγους να λες πως η ζωή δεν είναι ωραία, να επιμένεις: 
Η ζωή είναι ωραία.
Εντάξει. Αλλά, σ’ ένα παιδί μικρό πώς την παρουσιάζεις; 
Του φανερώνεις την ωμή, σκληρή αλήθεια, 
ή του την κρύβεις γεμίζοντας συννεφάκια το παιδικό του δωμάτιο;
Στην ταινία «Η ζωή είναι ωραία» , του Roberto Benigni, 
που θα δούμε την Κυριακή στο σχολείο, ο ιταλοεβραίος ήρωας της ιστορίας κάποια στιγμή θα αναγκαστεί να επιβιβαστεί στο τρένο με προορισμό ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης, δηλαδή θανάτου. Οι ναζί εκεί εξοντώνουν μαζικά τους εβραίους, αφού τους απογυμνώσουν από κάθε ίχνος αξιοπρέπειας. Ο ήρωας πείθει το γιο του πως  ό,τι συμβαίνει στο στρατόπεδο είναι ένα παιχνίδι. Προσπαθεί να του κρύψει την αλήθεια, να του δείξει τις όμορφες πλευρές της ζωής και, ίσως, να το μάθει να αγωνίζεται μέχρι το τέλος.

Ας μην πούμε τι γίνεται στο τέλος. Ας το δούμε και ας το συζητήσουμε μαζί.
 Ας το δούμε, όμως, και παράλληλα με ένα ποίημα του δικού μας Μανόλη Αναγνωστάκη, γραμμένο στα χρόνια της χούντας, τότε που ένιωθε την ανάγκη να απαντσει γενναία στη δικτατορία των συνταγματαρχών που, εκτός των άλλων, διαστρέβλωνε τις έννοιες και την αλήθεια.

"Στο παιδί μου"
Στο παιδί μου δεν άρεσαν ποτέ τα παραμύθια
Και του μιλούσανε για Δράκους και για το πιστό σκυλί
Για τα ταξίδια της Πεντάμορφης και για τον άγριο λύκο
Μα στο παιδί δεν άρεσαν ποτέ τα παραμύθια
Τώρα, τα βράδια, κάθομαι και του μιλώ
Λέω το σκύλο σκύλο, το λύκο λύκο, το σκοτάδι σκοτάδι
Του δείχνω με το χέρι τους κακούς, του μαθαίνω
Ονόματα σαν προσευχές, του τραγουδώ τους νεκρούς μας.
Α, φτάνει πια! Πρέπει να λέμε την αλήθεια στα παιδιά.
( Ο στόχος, 1970)

Παρόλο που ήδη έχουμε αρκετή τροφή για συζήτηση,
ας ακούσουμε και το Διονύση Σαββόπουλο που τραβάει το δικό του δρόμο. 
«Δεν ξέρω τι να παίξω στα παιδιά», τραγουδάει στο «Τι έπαιξα στο Λαύριο»:



Εμείς τι λέμε; 

Σχόλια

  1. Δύσκολες ισορροπίες στ΄ αλήθεια. Τα παιδιά, οι άνθρωποι γενικά, έχουν ανάγκη το παραμύθι, όχι όμως το "παραμύθιασμα". Εκεί υπάρχει μια "λεπτή κόκκινη γραμμή". (Ίσως ένα επόμενο έργο, για το σχολείο;;;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και μόνο η ετυμολογία της λέξης ( "παραμύθι"), η πανάρχαιη καταγωγή των μύθων, μιλάνε για την ανάγκη μας. Και πολύ μου άρεσε η προσθήκη σου "οι άνθρωποι γενικά") στο σχόλιό σου.

      Το "λεπτή κόκκινη γραμμή" δεν το θυμάμαι. Λες;

      Διαγραφή
    2. "Λεπτή κόκκινη γραμμή": Αμερικανική ταινία,1998 σκηνοθεσία Τέρενς Μάλικ με τους: Τζιμ Καβιέζελ, Μπεν Τσάπλιν, Σον Πεν, Νικ Νόλτε, Ηλία Κοτέας, Τζον Κιούζακ, Γούντι Χάρελσον, Τζον Σάβατζ, Λούσι Λιου.
      Υπαρξιακοί και φιλοσοφικοί στοχασμοί μιας ομάδας Αμερικανών στρατιωτών, που πήραν μέρος στην αιματηρή μάχη του Γκουαταλκανάλ στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

      Διαγραφή
  2. Εμείς λέμε ότι η ζωή είναι ωραία! :) :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τώρα, γιατί μου θύμισες το ποίημα της Γώγου, ιδέα δεν έχω. Ίσως γιατί μέσα σ' αυτό υπάρχει η "δήλωση" πως "θα την αλλάξουμε τη ζωή". Δηλαδή, και ωραία να μην είναι, ωραία θα την κάνουμε να είναι..

      Τέλος πάντων, ευκαιρία να αντιγράψουμε ένα ωραίο ποίημα:
      Θαρθεί καιρός που θ’ αλλάξουν τα πράματα.
      Να το θυμάσαι Μαρία.
      Θυμάσαι Μαρία στα διαλείμματα εκείνο το παιχνίδι
      που τρέχαμε κρατώντας τη σκυτάλη
      – μη βλέπεις εμένα – μην κλαις. Εσύ είσ’ η ελπίδα
      άκου θάρθει καιρός
      που τα παιδιά θα διαλέγουνε γονιούς
      δε θα βγαίνουν στην τύχη
      Δε θα υπάρχουν πόρτες κλειστές
      με γερμένους απέξω
      Και τη δουλειά
      θα τη διαλέγουμε
      δε θά `μαστε άλογα να μας κοιτάνε στα δόντια.
      Οι άνθρωποι – σκέψου! – θα μιλάνε με χρώματα
      κι άλλοι με νότες
      Να φυλάξεις μοναχά
      σε μια μεγάλη φιάλη με νερό
      λέξεις κι έννοιες σαν κι αυτές
      απροσάρμοστοι καταπίεση μοναξιά τιμή κέρδος εξευτελισμός
      για το μάθημα της ιστορίας.
      Είναι Μαρία – δε θέλω να λέω ψέματα –
      δύσκολοι καιροί.
      Και θάρθουνε κι άλλοι.
      Δεν ξέρω – μην περιμένεις κι από μένα πολλά –
      τόσα έζησα τόσα έμαθα τόσα λέω
      κι απ’ όσα διάβασα ένα κρατάω καλά:
      «Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος».
      Θα την αλλάξουμε τη ζωή!
      Παρ’ όλα αυτά Μαρία.

      Καλό; ( Αν το ψάξεις και στο youtube ίσως υπάρχει με την ίδια την Κατερίνα Γώγου και με μουσικό "χαλί" του Κυριάκου Σφέτσα - ένα αισθητικό αποτέλεσμα που μου είχε αρέσει πολύ όταν το πρωτάκουσα και ακόμα μου αρέσει πολύ.)

      Διαγραφή
    2. Το χω ακούσει! χεχε!

      Διαγραφή
  3. Θυμήθηκα με την ανάρτησή σας την λέξη "παραμυθία" που σημαίνει παρηγορία". Θυμήθηκα και τη γιαγιά μου την παραμυθού που μου έμαθε πως στα λαικά παραμύθια κρύφτηκαν και φυλάσσονται οι πιο μεγάλες αλήθειες και αξίες του λαού μας και εκεί να τις ψάχνω για να πορεύομαι.

    Τελικά θαρρώ πως στις δυσκολίες της ζωής, η ''σωτηρία'' μας δεν έρχεται ούτε μόνο από τα παραμύθια ούτε μόνο από την σκληρή αλήθεια, αυτή που πληγώνει και κόβει τα πόδια. Η αληθινή "παρηγορία" έρχεται με την αυτογνωσία, την συμπόρευση, την δράση, την υπέρβαση και βέβαια την αγάπη. Μήπως η τελευταία είναι και εκείνη που πρέπει αποφασίζει τι είναι αληθινό κάθε στιγμή στη ζωή μας και στη ζωή των συνανθρώπων μας;;;
    ΣΥΝΕΠΙΒΑΤΙΣ (Για να μην είμαι πια μία ...ανώνυμη)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τι ωραία που τα λέτε, συνεπιβάτιδα..Και τι ωραία που τα έλεγε και η γιαγιά.
      Και τι ωραίο αυτό το "παρά" στις λέξεις που συζητάμε. Που μεταφράζεται "είμαι δίπλα σου και σου μιλάω"..
      Αυτογνωσία, συμπόρευση, δράση, υπέρβαση, αγάπη, ξαναγράφω τα ονόματά τους δίκην παραμυθίας..Και δεν το βλέπω πιθανό να διαφωνήσει κανείς πως αποτελούν δρόμο για την "παραμυθία".

      Για την αγάπη γράφαμε και ανοίξαμε συζήτηση και στο μπλογκ της χρυσόσκονης ( http://xrysoskonistoveludo.blogspot.gr/2014/01/jose-saramago.html ) Στην ουσία συνεχίζουμε τον προβληματισμό που άνοιξες με το ωραίο σου σχόλιο.

      Καλό βράδυ.

      Διαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Το ιστολόγιό μας στοχεύει στη συμμετοχή, τη συζήτηση, την ανταλλαγή, την έκφραση απόψεων και ιδεών, γι' αυτό και τα σχόλιά σας είναι κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτα:-)

Δημοφιλείς αναρτήσεις