Η αναγνωστική θεραπεία

( Ε, δε θα σταματήσουμε να διαβάζουμε κιόλας!)


Το βιβλίο τού Irvin D. Yalom «Η θεραπεία του Σοπενάουερ» (εκδ.Άγρα, 2005) είναι αναμφισβήτητα ένα ενδιαφέρον βιβλίο – το οποίο, παρεμπιπτόντως, προτείνεται και για τη σχολική αναγνωστική μας λέσχη.
Ενδιαφέρον το κάνουν, τουλάχιστον, οι πολλές απόψεις, σκέψεις, οι πολλοί στοχασμοί που περιέχονται στις σελίδες του˙ για τη ζωή, το θάνατο, την ύπαρξη και την ανυπαρξία, την αγάπη, τη σεξουαλικότητα, την ευτυχία και την οδύνη, τις σχέσεις αλλά και της σχέσης μας με τις σχέσεις. Και, βέβαια, μας φέρνει στα γνώριμα λιβάδια του συγγραφέα, σ’ αυτά της ψυχοθεραπείας και στην προκειμένη περίπτωση της ομαδικής ψυχοθεραπείας· μιας πρακτικής με την οποία, στην Ελλάδα τουλάχιστον, δεν είμαστε εξοικειωμένοι και πιθανώς την αντιμετωπίζουμε με αρκετή επιφυλακτικότητα και δυσπιστία.
irvin yalom
Τα βασικά νήματα που υφαίνουν την πλοκή του έργου: Ο Τζούλιους, ένας επιτυχημένος ψυχοθεραπευτής που στο πρώτο κεφάλαιο μαθαίνει ότι πάσχει από μία επιθετική μορφή καρκίνου. Ο Φίλιπ, ένας παλιός του ασθενής, τον οποίο ξαναβρίσκει και η συνάντηση τους θα δημιουργήσει ένα άκρως ενδιαφέρον δίπολο, ένα εκρηκτικό μίγμα. Τα πρόσωπα της ομάδας ψυχοθεραπείας του Τζούλιους και η όλη πορεία της ομάδας, που αποτελεί, άλλωστε, και το τελευταίο «στοίχημα» της ζωής του. Και ανάμεσα σε όλα αυτά υπάρχει χώρος -και μάλιστα άφθονος- να χωρέσει ο γερμανός φιλόσοφος του 19ου αιώνα Άρθουρ Σοπεν(χ)άουερ, τόσο η ζωή του όσο και η ανάπτυξη του φιλοσοφικού του συστήματος αλλά και πολλές αυτοβιογραφικές του καταγραφές.
Το πρότεινα για τη σχολική μας λέσχη ανάγνωσης, γιατί οι αλλεπάλληλες σκέψεις που διατυπώνονται στις 479 σελίδες του είναι δυνατό να αποτελέσουν ευρύ πεδίο στοχασμού και ανταλλαγής απόψεων.
Ένα βιβλίο, λοιπόν, που στέκεται κοντά στη φιλοσοφία και την ψυχολογία, με τη συγκρατημένη εκλαΐκευση που πάντα επιχειρεί ο Γιάλομ και που μπορεί να προκαλέσει πολλές ζωηρές συζητήσεις.
Όλα αυτά πέρα από τη συζήτηση που θα μπορούσε να γίνει για την «καθαρή» λογοτεχνική του αξία˙ συζήτηση που κι αυτή θα ήταν πολύ ενδιαφέρουσα.
schopenhauer
Δύο από τα πάμπολλα παραδείγματα σημείων του κειμένου που μπορούν να σταθούν αφορμές για σκέψη και συζήτηση:
1) (σελ.150-1): « ‘ Την προηγούμενη εβδομάδα, μιλώντας στον Γκιλ’, είπε ο Φίλιπ, μετρώντας τα λόγια του κι αποφεύγοντας να συναντήσει κάποιο βλέμμα, ‘ επισήμανα πως όσο περισσότερους δεσμούς έχει κανείς, τόσο πιο φορτική γίνεται η ζωή του και τόσο μεγαλύτερη οδύνη βιώνει, όταν αποχωρίζεται αυτούς τους δεσμούς. Και ο Σοπενάουερ και ο βουδισμός υποστηρίζουν ότι πρέπει κανείς ν’απελευθερωθεί απ’ τους δεσμούς και-’
‘Δεν νομίζω ότι αυτό με βοηθάει’, διέκοψε ο Τζούλιους, ‘και δεν είμαι σίγουρος επίσης πως αυτή είναι η κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η συνάντησή μας’. Παρατήρησε πως η Ρεμπέκκα κι ο Γκιλ αντάλλαξαν στα γρήγορα μια ματιά γεμάτη νόημα, αλλά συνέχισε: ‘ Σ’ αυτό το θέμα εγώ έρχομαι να πω το αντίθετο: Οι δεσμοί, και μάλιστα το πλήθος των δεσμών, είναι τα εντελώς απαραίτητα συστατικά μιας πλήρους ζωής, και το ν’ αποφεύγει κανείς τους δεσμούς, επειδή προσδοκά οδύνη, είναι μια σίγουρη συνταγή για να ζει μόνο εν μέρει.»

2) (σελ. 200): Ο Σοπενάουερ έλεγε ότι μια εξαιρετικά ελκυστική γυναίκα, όπως ένας εξαιρετικά ευφυής άνδρας, προορίζεται σίγουρα να ζήσει μια απομονωμένη ζωή. Επισήμανε ότι οι άλλοι τυφλώνονται απ’ τη ζήλια τους και φθονούν τον ανώτερο άνθρωπο. Γι’ αυτό τον λόγο τέτοιου είδους άνθρωποι δεν έχουν ποτέ στενές φιλίες με άτομα του ιδίου φύλου».

( Μπορούμε να τα συζητήσουμε κι από ' δω, αν θέλετε)

Καλό σαββατοκύριακο :-)

Σχόλια

  1. Ενδιαφέρον βιβλίο!!Πολά θέματα και μια ευκαιρία για φιλοσοφική αναζήτηση!!Όσο για το τελευταίο δεν είναι λίγο απόλυτος σε αυτό που λέει πως μια ελκυστική γυναίκα και ένας έξυπνος άνδρας είναι καταδικασμένοι να ζήσουν μόνοι;Έτσι καταργεί πληρως την ανθρώπινη βούληση και την ατομική ελευθερία!!Στο χέρι μας τις περισσότερες φορες είναι αν θα είμαστε μόνοι μας ή όχι!!

    (Πότε έχετε συνάντηση για την Λέσχη Ανάγνωσης;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Χμ...καιρό έχω να γράψω...

    Anyway,νομίζω ότι είναι απ'τα πιο ωραία που διάβασα πρόσφατα.Πλούσιο βιβλίο.Και καλή επιλογή για τη Λέσχη αν και σχετικά μεγάλο.

    Τώρα για το πρώτο απόσπασμα μπορώ να πω ότι(πλέον)τους καταλαβαίνω και τους δύο.Μάλλον όμως θα συμφωνήσω με τον Τζούλιους.Και ας μην είναι πάντα η εύκολη επιλογή.

    Όσο για το δεύτερο έχω μια απορία.
    Είναι τυχαίο που αναφέρει τον άνδρα ως ευφυή και τη γυναίκα ως ελκυστική και όχι το ανάποδο;

    Και επειδή η ανάγνωση είναι όντως θεραπεία,αν έχετε κάτι να μου προτείνετε,θα το εκτιμούσα.

    Νίκο,
    Μη μου προτείνεις τον "Ηλίθιο"θα παρεξηγηθώ:Ρ

    Επίσης,αν οι γύρω σου επικεντρώνονται σ'ένα σου χαρακτηριστικό: εξαιρετική ομορφιά/εξυπνάδα κλπ.(το οποίο τους δημιουργεί και μία ίσως δικαιολογημένη ζήλια)παραβλέποντας τον υπόλοιπο εαυτό σου,δεν είναι λίγο δύσκολο να βρεις άτομα που θα σε αγαπήσουν για "όλο το πακέτο" και άρα ν'αποφύγεις τη μοναξιά;

    (Θεωρητική)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Νίκο,

    Απόλυτο είναι, Νίκο, έχεις δίκιο. Ένας αφορισμός είναι. Ένας ήρωας σε ένα μυθιστόρημα ή και ο ίδιος ο αφηγητής μπορούν να εκφράζονται όπως θέλουν κι όσο απόλυτα θέλουν. Άνθρωποι είναι κι αυτοί...Από 'κει και πέρα...στην κρίση μας η κρίση τους.

    Νομίζω, επίσης, ότι για να καταλάβεις την κρίση του άλλου πρέπει να μπεις στον κόπο να την αναλύσεις. Εδώ, π.χ, πώς πιστεύεις ότι φτάνει κανείς σε μια τέτοια διαπίστωση; Τι επιχειρήματα θα μπορούσε να έχει, γαι να ισχυρίζεται κάτι τέτοιο;

    ( Ας ελπίσουμε ότι τον Οκτώβρη θα πάρουμε μπροστά στη λέσχη ανάγνωσης και στις υπόλοιπες δραστηριότητες, γιατί ο Σεπτέμβρης μάς έβαλε κάτω!)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Θεωρητική,

    Σύγκρουση λογικής-συναισθήματος έχουμε, δηλαδή, στο πρώτο απόσπασμα; Ή και η πρόταση του Τζούλιους έχει τα λογικά επιχειρήματά της; ( Α, όλα κι όλα, κι εγώ Τζούλιους ψηφίζω!)

    Αν είναι τυχαίο; ( Δε νομίζω..) Μπα..Θύμα στερεότυπων και ο Γιάλομ, μου φαίνεται. Επαγρυπνούσες και τον συνέλαβες!

    Αλήθεια, όταν επιλέγουν οι άνθρωποι, επιλέγουν αγαπώντας όλο το πακέτο; Το βλέπει κανείς όλο ή στέκει θαμπωμένος από το συναίσθημα στα δυνατότερα σημεία εκπομπής του άλλου;

    ( Τι γίνεται; Θα ξαναθυμηθούμε τις συζητήσεις μας εδώ μέσα;!)

    Καλό βράδυ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αρκετό καιρό!!

    Ισμήνη ξέρεις τι λένε!!Όποιος έχει τη μύγα μυγιάζεται!!χαχα!!Σου προτείνω τον Ηλίθιο μιας και τον έχουν ανεβάσει στο θεατρο και θα μπορούσες και να το διαβάσεις και να το δεις!!Με έναν σμπάρο δυο τρυγόνια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Αχ αυτή η αφηρημάδα μου!!Φτου!!

    Που λες Ισμήνη,ναι έτσι είναι πράγματι!!!Μπορεί αρκετοί να επικεντρωθούν σε ένα χαρακτηριστικό σου αλλά όχι όλοι!!Ναι η πλειοψηφία μπορεί να βλέπει μια όμορφη γυναίκα και να τη ζηλεύει αλλά αν η ίδια θέλει αγάπη θα την βρει!!Αρκεί να θέλει!!Πάντα υπάρχουν άθρωποι που σε αγαπάνε για αυτό που είσαι αρκεί πάντα να το ΘΕΛΕΙΣ!!Είναι στο χέρι σου!!Είμαστε 7 δισεκατομμύρια κόσμος σε αυτόν τον πλανήτη,δεν γίνεται ΟΛΟΙ να ζηλεύουν!!Καταλαβαίνεις πόσο άτοπο είναι!!Η μοναξιά πολλέ φορές είναι επιλογή ή αποτέλεσμα λανθασμένων επιλογών!!Υπάρχουν και οι περιπτώσεις που έρχεται απρόσκλητη και πρέπει να την αντιπαλέψεις!!Ξέρω κάτι μαντινάδες για την μοναξιά που τα λένε όλα!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Κ. Μάνεση η σειρά σας τώρα!!Ναι πράγματι μπορούν να εκφράζονται όσο απόλυτα θέλουν!!Εδώ όμως δεν εξετάζουμαι τα κίνητρα που τους οδήγησαν σε αυτούς τους αφορισμούς,αλλά αυτόν καθεαυατόν τον αφορισμό!!

    Εδώ ας πούμε υποστηρίζει ότι όλοι οι άνθρωποι είναι προορισμένοι να ζηλεύουν τον ανώτερο!!Μα αυτό δεν αναιρεί αυτομάτως την προσωπική ελευθερία;Πώς μπορεί αυτόματα ένα γεγονός να δίνει ένα άλλο;Μόνο στις μαθηματικές εξισώσεις μπορούμε να πούμε ότι ισχύει κάτι ανάλογο!!!Τι εννοώ!!Στις εξισώσεις το α+β δίνει γ!!!!Στην ανθρώινη ζωή το α+β δεν δίνει αυτόματα γ αλλά μπορεί να δώσει ν!!Κάτι εντελώς άσχετο δηλαδή!!Και αυτό διότι η ανθρώπινη ζωή είναι εντελώς απρόβλεπτη!!Μπορούμε μάλιστα να την ορίσουμε και να πούμε ότι ζωή είναι ένα σύνολο τυχαίων και απρόβλεπτων περιστατικών που ενωνώνται όλα κάτω από τη σιγούρια του θανάτου που είναι το μόνο σίγουρο στην ανθρώπινη ζωή!!Δεν γίνεται συνεπώς να υποστηρίξουμε αυτό που αναφέρει το βιβλίο και ο ήρωας του πως οι όμορφες γυναίκες και οι έξυπνοι άνδρες είναι καταδικασμένοι στην μοναξιά και στην ζήλεια των κατωτέρων!!Εκτός του ότι είναι ένα λογικό παράδοξο(καθώς η λογική μπορεί να είναι ορθή,αλλά δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες της πραγματικότητας!!),αφαιρεί και την ατομική ελευθερία του ανθρώπου που είναι το ένα βασικό του στοιχείο το οποίο στοιχειοθετεί την ανθρώπινη ουσία του!!

    Αυτά από εμένα!!

    (Μην ανησυχείτε κάθε αρχή και δύσκολη!!Αρκεί να θέλουμε!!Πάντως φέτος βλέπω ότι το σχολείο έχει αποδιαργανωθεί λιγάκι!!Σημάδια υπήρχαν από πέρσι,αλλά αυτό είναι άλλη κουβέντα!!Μην σας κάνω απαισιόδοξους όμως!!!Όλα μπορούν να βελτιωθούν!!Στο χέρι μας είναι!!)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. μ'αρεσουν τα βιβλία που ο ένας δίνει ένα δεδομένο και εσύ σκεφτεσαι "έχει δίκιο" και έρχεται ο άλλος και στο γκρεμιζει και λες "όχι αυτός έχει δικιο"
    μετά το σκέφτεσαι και λες "χμμ..εγώ τι πιστευω τελικά;" κάπως έτσι δεν αποκτιέται και η αυτογνωσια εν μέρει;

    τεσπα... ωραιο φαίνεται! αλλα αυτο το τελευταιο..γιατι ελκυστικη γυναικα και έξυπνος άντρας; γιατί όχι έξυπνη γυναικα και ελκυστικος άντρας;; -.-

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Γιατί Ειρήνη ας μην κοροιδευόμαστε πιο εύκολα βρίσκεις έξυπνο άνδρα και όμορφη γυναίκα παρά το αντίθετο!!Χαχαχαχαχαχαχαχαχαχαχα.........................................................................................................................................................χαχαχαχαχαχαχαχαχαχαχαχαχαχαχαχαχαχαχα!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Προσυπογράφω τις "ενστάσεις" των κοριτσιών για τα κλισεδάκια του Σοπενάουερ ή του Νίκου που δικαίως,νομίζω,εξεγείρεται για εκείνο το "καταδικασμένοι".Απ'την άλλη κ' παρ'όλα αυτά-το βιβλίο με αφορούσε όταν το διάβαζα,μ'έναν τρόπο άμεσο κι ουσιαστικό.Ίσως κι επειδή σε σκοτεινή περίοδο της ζωής κ'της ύπαρξής μου,όταν αναζήτησα ίαμα για τον αφόρητο πόνο κ'τον αδυσώπητο φόβο,τότε που οι δοκιμασμένοι φίλοι της ψυχής δεν μπορούσαν να μου δώσουν πάρεξ μια τεράστια ακριβή αγκαλιά που- ωστόσο- δε με παρηγορούσε κι ας ήταν τόσο ζεστή κ' μεγάλη-βρήκα το δώρο της ψυχοθεραπείας.Μου το πρόσφερε η Λίντα-καλή της ώρα...Αυτή ήταν που μου γνώρισε τον Γιάλομ,όπως μου ξανα έμαθε τη θεραπευτική ανάγνωση των ποιητών,καλέ μου Διονύση.Ήταν άυτή που μού'δωσε πάλι τον Ελύτη ["στο χωριό της γλώσσας μου τη λύπη την ελένε λάμπουσα"],τον Σεφέρη ["τον ξένο και τον εχθρό τον είδαμε στον καθρέφτη"],τον Ρίτσο ["να κατεβαίνει μια διαδήλωση στην οδό Σταδίου\χιλιάδες κόσμος κρατώντας στα χέρια του κόκκινες σημαίες\κι εσύ να λείπεις"].Θέλω να πω πως μου έδωσε τη βιωματική άνάγνωση των ποιητών.
    Αν αγαπάω ξανά τα πρωινά,αν γελάω ακόμη σ'αυτούς τους ζοφερούς καιρούς,αν σφίγγω το χέρι που μου δίνουν οι άνθρωποι,αν απολαμβάνω την καλημέρα,αν σε συμπονάω στην καληνύχτα- είναι έτσι όπως το λέει κι ο ποιητής-"έτσι μπορώ να σ'αγαπώ χωρίς να ντρέπομαι".
    [Συγχωρέστε μου το α'ενικό,δεν μπορεσα αλλιώς]
    Άννα Ζ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Το ιστολόγιό μας στοχεύει στη συμμετοχή, τη συζήτηση, την ανταλλαγή, την έκφραση απόψεων και ιδεών, γι' αυτό και τα σχόλιά σας είναι κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτα:-)

Δημοφιλείς αναρτήσεις